سومین دور تحصن سراسری معلمان در ایران در اعتراض به مشکلات صنفی و معیشتی، دیروز سه‌شنبه ۱۴ اسفند (پنجم مارس) پایان یافت. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران که معلمان را به این حرکت اعتراضی فراخوانده بود، روز گذشته در کانال تلگرام خود از پایان این تحصن و “سخنان نسنجیده” وزیر آموزش و پرورش در “واکنش دیرهنگام” به آن خبر داد.

محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش ایران، روز گذشته از اعتراضات معلمان “در معدودی از مدارس” خبر داده و گفته بود: «این نوع روش اعتراض حتی در یک مدرسه از کشور هم اگر انجام شود اقدامی ضدتربیتی است و گلایه و ناراحتی‌ام نه از اعتراض همکارانم بلکه از روش طرح اعتراض است چرا که بدآموزی برای دانش‌آموزان دارد که معلم در دفتر مدرسه بنشیند و در کلاس درس حضور پیدا نکند و با این کار در حقیقت ضد عدالت رفتار کرده‌ایم.»

به گزارش شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان، وزیر آموزش و پرورش ایران در حالی اعتراضات را “معدود” خوانده است که “تنها در کرمانشاه معلمان بیش از صد مدرسه دست به تحصن زدند و در خمینی‌شهر بالای هفتاد مدرسه در تحصن شرکت کردند”.

پیوستن دیگر شهرها به تحصن در روز سوم

این تشکل صنفی همچنین تأکید کرده است: «آمار شورا مستند و مبتنی بر عکس‌های دریافت شده است و این در حالی است که در بسیاری مدارس همکاران عکس نگرفته و یا عکس خود را ارسال و منتشر نکرده‌اند. در روز سوم در کنار شهرهای متحصن روزهای قبل شاهد مشارکت فعالانه معلمان زنجان، جلفا، شهریار، رباط کریم، بوکان و… بودیم.»

پیش‌تر گزارش‌ها و تصاویر بسیاری از تحصن معلمان در استان‌های مختلف ایران، از جمله کردستان، کرمانشاه، البرز، همدان، اصفهان، خراسان رضوی و جنوبی، تهران، آذربایجان شرقی و غربی، مازندران، خوزستان، فارس، گیلان، سیستان و بلوچستان، یزد، قزوین و چهارمحال و بختیاری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان پیش‌تر با انتشار فراخوان به تحصن اعلام کرده بود که معلمان با خودداری از رفتن به کلاس‌های درس و حضور در دفتر مدارس در روزهای ۱۲ تا ۱۴ اسفندماه “به روش‌های ممکن” دانش‌آموزان و اولیای آنها را از اهداف خود آگاه خواهند کرد.

در بیانیه این تشکل صنفی، آزادی فعالان صنفی فرهنگی و “رفع تمام موانع قانونی برای فعالیت آزاد تشکل‌های صنفی” به عنوان یکی از مطالبات اصلی معلمان ذکر شده بود. معلمان متحصن در سومین دور اعتراضات خود در سال تحصیلی ۹۷−۹۸ با در دست داشتن نوشته‌هایی از جمله “آزادی معلمان زندانی”، “آموزش با کیفیت، بودجه عادلانه”، “پرونده‌سازی برای فعالان صنفی را متوقف کنید”، “تشکل‌یابی مستقل حق معلمان”، “رفع تبعیض”، “بیمه کارآمد و فراگیر”، “برقراری عدالت آموزشی” و “همسان‌سازی حقوق بازنشستگان فرهنگی”، مطالبات خود را مطرح کرده بودند.

خواسته‌های معلمان که در بیانیه ششم اسفندماه شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان در شش بند خلاصه شده بود، از این قرارند: «۱­ آزادی  فعالان صنفی فرهنگی و بسته شدن همه پرونده‌ها در این زمینه.۲­ رفع تمام موانع قانونی برای فعالیت رسمی و آزاد تشکلهای صنفی فرهنگیان در سراسر کشور. ۳­ اختصاص سهم  کافی و وافی در بودجه سال ۹۸ به آموزش و پرورش تا سرحد رفع مشکلات عدیده مدارس، ترمیم اساسی حقوق فرهنگیان و پرداخت تمام معوقات آنها اعم از مطالبات معلمان خرید خدمت، حق‌التدریسی و… ۴­ همسان‌سازی حقوق بازنشستگان فرهنگی با شاغلان و ارتقای آن به بالاتر ازحد خط فقر. ۵­ لغو قرارداد با بیمه ناکارآمد تکمیلی فعلی و جایگزینی آن با بیمه‌ای کارآ و پاسخگو برای فرهنگیان شاغل و بازنشسته. ۶­ توقف سیاست‌پولی‌سازی مدارس و اجرای اصل ۳۰ قانون اساسی.»

وزیر: نمی‌توانیم در کوتاه‌مدت بار معیشت را برداریم

مسئولان در واکنش به خواست معلمان مبنی بر آزادی فعالان صنفی و رفع موانع برای فعالیت‌های رسمی صنفی به طور کامل سکوت کرده‌اند. در مورد مطالبات معیشتی نیز وزیر آموزش و پرورش ایران گفته است: «در کوتاه‌مدت نمی‌توانیم دغدغه‌های معیشتی را برطرف کنیم.». بطحایی افزود: «متأسفانه با هجمه دشمن، محدودیت‌ها و تحریم‌ها مواجه شده‌ایم که باعث شده به‌دلیل تورم قدرت عملیاتی ما نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کند، البته با همه این شرایط وظیفه داریم به فرایند تعلیم و تربیت خدشه وارد نشود.»

امیرعلی نعمت‌اللهی، قائم‌مقام وزیر آموزش و پرورش ایران نیز روز گذشته با اشاره به تحصن اخیر معلمان گفت: «در برابر خدمات، تلاش‌ها و کرامت همکاران‌مان شرمنده هستیم، ولی همکاران فرهیخته ما هم بدانند که تمام خادمانشان در حوزه ستادی، استانی و کشوری وزارت آموزش و پرورش هر آنچه که امکان‌پذیر بوده را پیگیری کردند.»

قائم‌مقام وزیر آموزش و پرورش در عین حال مدعی شد که “البته این تحصن خیلی هم گسترده نبوده و بسیار محدود است”. به گزارش خبرگزاری ایلنا، نعمت‌اللهی در پاسخ به این پرسش که “اتفاقا گفته می‌شود، تحصن‌ها سراسری است و محدود نیست، چرا آن را محدود قلمداد می‌کنید؟”، گفت: «خیر، این طور نیست واقعا تعداد محدود است و فقط در برخی از مدارس‌و آموزشگاه‌ها در برخی از استان‌ها تحصن بوده است.»

قائم‌مقام وزیر: تحصن‌ها نگران‌کننده نیست

قائممقام وزیر آموزش و پرورش ایران با طرح این ادعا که “ما آمار این تحصن‌ها را داریم و مطمئن باشید که نگران‌کننده نیست”، افزود: «اگر وضعیت نگران‌کننده بود، حداقل من به عنوان قائممقام آموزش و پرورش نباید در اتاقم باشم. من شفاف می‌گویم که در برخی از استان‌ها حتی یک مورد تحصن نداشته‌ایم، این طبق آماری است که من از ساعت ۱۰ صبح دارم. البته مشخص هم نیست، عکس‌هایی که منتشر می‌شود، برای همان استان هست یا نه و شاید شیطنت برخی افراد باشد.»

اما شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان در گزارش روز گذشته خود از سومین دور تحصن معلمان اعلام کرده است: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد تحصن اسفندماه نسبت به تحصن مهر و آبان با استقبال بیشتری از جانب همکاران روبرو شد و تحصن روز سوم از روزهای اول و دوم باشکوه‌تر بوده است. این در حالی است که فشارهای حراست در روز سوم به اوج خود رسیده بود اما متقابلا معلمان معترض متحدانه عمل نمودند.»

شهرهای ایران در ماه‌های گذشته بارها شاهد اعتراض گسترده معلمان به شرایط شغلی و وضعیت معیشتی بود. آنان روز ۲۵ بهمن‌ماه هم دست‌کم در شهرهای سنندج، ارومیه، مریوان، اردبیل، مشهد و کرمانشاه در مقابل ساختمان آموزش و پرورش تجمع کردند. ششم دی‌ماه گذشته نیز معلمان اصفهان در مقابل اداره آموزش و پرورش این استان دست به تجمع اعتراضی زده بودند. نیروهای امنیتی اما تجمع‌کنندگان را با پرتاب گاز اشک‌آور متفرق کرده و شماری از آنان را بازداشت کردند. روز ۱۹ آذر نیز شهرهای اصفهان، رشت، یزد و ابهر شاهد تجمع اعتراضی معلمان و بازنشستگان فرهنگی برای بهبود وضعیت معیشتی و آزادی معلمان زندانی بودند.

در دومین دور تحصن معلمان ایران در روزهای ۲۲ و ۲۳ مهرماه نیز شمار زیادی از آنان در بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ ایران به این اعتصاب پیوستند. این تحصن دو روزه با شعارهایی علیه “ظلم و بی‌عدالتی” همراه بود. مطالبات معلمان ایران در این تحصن گرچه با وعده رسیدگی از سوی مقام‌های دولتی همراه بود، اما هم‌هنگام برخورد با تجمعات صنفی و بازداشت فعالان آنها را نیز در پی داشت.

بازداشت و سپس آزادی محمدرضا رمضان‌زاده، مسئول شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران در بجنورد و نیز هاشم خواستار، عضو هیأت مدیره کانون صنفی معلمان مشهد، توسط مأموران اطلاعات سپاه پاسداران، از جمله پیامدهای دور دوم حرکت اعتراضی معلمان در سال تحصیلی جاری بود.

حرکت‌های اعتراضی معلمان در ایران در ماه‌ها و سال‌های اخیر افزایش قابلتوجهی داشته است. علاوه بر خواست بهبود وضعیت حقوقی و آزادی معلمان زندانی، مطالباتی چون بیمه کارآمد و فراگیر، ایمن‌سازی مدارس، رفع تبعیض در ساختار آموزشی، توقف روند خصوصی‌سازی و پولی‌سازی آموزش و دسترسی عمومی به آموزش رایگان، از جمله درخواست‌های معلمان ایران محسوب می‌شود.

شماری از فعالان فرهنگی و چهره‌های شاخص معلمان همچون محمد حبیبی، محمود بهشتی لنگرودی، اسماعیل عبدی، عبدالرضا قنبری، محمد ثانی، روح‌الله مردانی و بختیار عارفی به دلیل فعالیت‌های صنفی خود با محکومیت حبس مواجه شده و در زندان‌های ایران به سر می‌برند.

دویچه وله ـ ۱۵ اسفند ۱۳۹۷