مهم‌ترین عوامل مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال چیست؟
مرگ و میر کودکان در ۵ سال اول زندگی، یکی از جدی‌ترین چالش‌هایی است که جامعه بین‌المللی با آن مواجه بوده و آمار این مرگ و میرها در سه مرحله: قبل از ۵ سالگی، قبل از یک سالگی و قبل از ۲۸ روزگی، مورد بررسی قرار گرفته است…
****************
سازمان جهانی بهداشت تحقیقی در رابطه با مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال انجام داده است که گزارشی از آن را به اجلاس بیست و چهارم شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه کرده است.
به گزارش مهرخانه، در این گزارش به برخی از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر کودکان در این سنین اشاره شده است. در این گزارش مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال به عنوان یک دغدغه حقوق بشری مطرح شده و جنبه‌های حقوق بشری آن مورد توجه قرار گرفته است.
بر طبق این گزارش، زندگی هر فرد انسانی به چند دوره تقسیم می‌شود: زمان تولد، خردسالی، نوجوانی و بزرگسالی. دوران زندگی کودکان به سه دوران قبل از ۵ سالگی، از ۵ تا ۱۰ سالگی و از ۱۰ تا ۱۵ سالگی تقسیم می‌شود. دهه دوم زندگی همان دوران نوجوانی یا بلوغ است. اولین دوره ۵ ساله زندگی کودکان مشتمل بر ۲۸ روز اول زندگی، نوزادی (یک سال اول زندگی) و سال‌های قبل از مدرسه (۱ تا ۵ سال) است.
مرگ و میر کودکان در ۵ سال اول زندگی، یکی از جدی‌ترین چالش‌هایی است که جامعه بین‌المللی با آن مواجه بوده و آمار این مرگ و میرها در سه مرحله: قبل از ۵ سالگی، قبل از یک سالگی و قبل از ۲۸ روزگی، مورد بررسی قرار گرفته است.
۴۳ درصد از مرگ و میرها مربوط به نوزادان زیر ۲۸ روزه (تازه متولد شده) و ناشی ازپیچیدگی‌های زایمان، خفگی و آسیب‌های ناشی از زایمان و عفونت است. بعد از ۲۸ روزگی تا قبل از ۵ سالگی، اکثر مرگ‌ها مربوط به بیماری‌های واگیردار نظیر ذات‌الریه (۲۲ درصد)، بیماری‌های اسهالی (۱۵ درصد)، مالاریا (۱۲ درصد) و ایدز (۳ درصد) است.
در حالی که علت عمده مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال در مناطق مختلف جهان خصوصاً کشورهای کم‌درآمد مشابه یکدیگر و اغلب ناظر بر بیماری‌های واگیردار است، علت اصلی مرگ و میر کودکان در کشورهای با درآمد بالا، بیماری‌های غیرواگیردار نظیر ناهنجاری‌های مادرزادی ( ۲۶ درصد)، زایمان زودهنگام (۲۳ درصد)، صدمات (۱۳ درصد) و خفگی هنگام تولد (۶ درصد) است.
نکته مهم دیگر در این گزارش تأکید بر کمیت و کیفیت تغذیه نوزادان و کودکان است. زیرا وضعیت سوءتغذیه ارتباط مستقیمی با آسیب‌پذیری در قبال بیماری‌ها و تأخیر رشد جسمی و ذهنی دارد و خطر مرگ را افزایش می‌دهد. بنا بر آمار ارائه شده، هنوز ۴۵ درصد از موارد مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال در سراسر جهان با سوءتغذیه در ارتباط است.
کم‌وزنی در هنگام تولد نیز معضل دیگر کودکان شمرده شده است، که احتمال مرگ و میر کودکان را افزایش داده و سالانه بیش از ۲۰ میلیون نوزاد در جهان با کم‌وزنی متولد می‌شوند که اکثر آنها در آفریقا و آسیای جنوب شرقی هستند.
بنا بر گزارش سازمان جهانی بهداشت، اغلب وضعیت‌ها و بیماری‌هایی که منجر به مرگ کودکان زیر ۵ سال می‌شود، قابل پیشگیری هستند و با انجام معاینات در طول بارداری یا رعایت ملاحظات درمانی و پزشکی هنگام زایمان و یا ارائه مراقبت‌های درمانی از نوزادان و کودکان، می‌توان با آنها مقابله کرد.
در این صورت تخمین زده شده است که تا سال ۲۰۲۵، ۹۵ درصد از مرگ‌های ناشی از اسهال و ۶۷ درصد از مرگ‌های ناشی از ذات‌الریه در کودکان زیر ۵ سال قابل کنترل و محو کردن بوده و در مجموع تعداد مرگ و میر کودکان تا بیش از ۱٫۴ میلیون کاهش یابد.
مهرخانه/ ۶ مهر ۱۳۹۲