امروز:   فروردین ۱۰, ۱۴۰۳    
ما زنان در شبکه های اجتماعی
مارس 2024
د س چ پ ج ش ی
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

مروری دیگر بر بخش هایی از کنفرانس بنیاد پژوهش های زنان ایران

4eeآنچه که در این سه روز برای دیدن و شنیدن بود از نمایش هنرهای تجسمی، کتاب هایی که در یک سال اخیر نشر و در کنفرانس معرفی و در معرض فروش قرار داشتند، تا انتخاب زن برگزیده سال، بحث میزگردها و سخنرانی ها، همه در جهت دلایل رشد و نشان مختصات بنیادگرایی اسلامی و رویکرد آن در رابطه با وضعیت زنان ایران و جهان بود

 

 

***

 

 

۲۸ امین کنفرانس بنیاد پژوهشهای زنان ایران در شهرِ فلورانس که تاریخ ظهور و رشد رنسانس را پشت سر دارد، با بیشتر از ۱۲۰ شرکت کننده ی علاقه مند به مسائل ویژه زنان برگزار شد.

این کنفرانس از نهم تا ۱۱ یونی سال ۲۰۱۷ با همیاری دو کمیته سازماندهی گردید. کمیته ی محلی متشکل از افراد جدید و علاقه مند به کنشگری زنان و ساکن ایتالیا کار تدارکات را بعهده داشتند. دیگری کمیته ی برگزار کننده بود که از گلناز امین، ناهید نصرت، میهن روستا، گلرخ جهانگیری، اقدس شعبانی و لیلا پورصالحی شکل می گرفت. درهماهنگی دو کمیته، صبری نجفی نقش فعال و چشمگیری داشت. وی از سال ۲۰۰۹ در کنفرانس هانوفر همزمان با جنبش اعتراضی ایران خواستار برگزاری کنفرانس بعدی در شهر محل سکونت خود، فلورانس شده بود. این امر با توجه به شرایط سیاسی و ویژگی شهر فلورانس با موضوع ” قرن ۲۱ رنسانس زنانه یا واپس گرایی؟” در سال ۲۰۱۷ تحقق پیدا کرد.

آنچه که در این سه روز برای دیدن و شنیدن بود از نمایش هنرهای تجسمی، کتاب هایی که در یک سال اخیر نشر و در کنفرانس معرفی و در معرض فروش قرار داشتند، تا انتخاب زن برگزیده سال، بحث میزگردها و سخنرانی ها، همه در جهت دلایل رشد و نشان مختصات بنیادگرایی اسلامی و رویکرد آن در رابطه با وضعیت زنان ایران و جهان بود. در این میان بدن زن موضوع مناقشات و کنش های سیاسی است.

 

بخش هنری کنفرانس

کنفرانس از آغاز و در چندین نوبت، بخش های هنری متنوعی را در خود جا داده بود. به اجرا درآمده ها شامل نواهای خاطره برانگیز و رزمی، کنسرت های متنوع، ترانه های فولکلوریک وضد جنگ، نجواهای عاشقانه تا باز خوانی ترانه ی “شب بود بیابان بود”ِ از فریدون فرخزاد که بطور فجیعی به دست بنیادگراها به قتل رسید، بودند. این برنامه ها سهم بسزایی دراوقات پر شور و شوق و سانتامانتالیزم شرکت کنندگان ایفا کردند.

نام هنرمندان و گروه هایی که هنرنمایی کردند به ترتیبِ اجرا عبارتند از: گلرخ جهانگیری، سیلویا زانوتو، کنسرت گروه سونامبولا، کنسرت گلنارشهریار، کنسرت کیمیا و کنسرت گروه مانوشان

در فصل پایانی هنر و فرهنگ، شعر خوانی شیدا محمدی قرار داشت که پایان بخش دستور کار کنفرانس هم بود.

زن برگزیده سال

شهلا شفیق زن برگزیده سال لوح تقدیرِ امسالِ بنیاد پژوهشگران زنان ایران را بخاطر کار فرهنگی فرامرزی خود از گلنار امین بنیانگذار بنیاد دریافت کرد. پیش از مراسم لوح، فرزانه میلانی پژوهشگر و مدرس ادبیات و مطالعات زنان دانشگاه ویرجینیا به معرفی مشخصات و عناصر تشکیل دهنده ی کارهای شهلا شفیق نویسنده، پژوهشگر و مدافع برابری جنسیتی پرداخت. او گفت که شهلا شفیق در پژوهش و ترویج ادبیات برابری جنسیتی و حقوق انسانی به دو زبان فرانسه و فارسی در سه بخش داستان و رمان، جستار و شعر تلاش های فراوانی داشته.است. از انگیزه های نوشتن این زن توانا، روبرو شدن با سرکوب، زندان، شکنجه و اعدام دوستان و اطرافیان، گریز ناگزیر و ناملایمات در زندگی شخصی بوده است؛ نوشتن برای وی مسوولیت، ماموریت و کلید ارتباط با هستی است.

فرزانه میلانی نیزاظهار داشت که شهلا شفیق درنوشته هایش در عین روایت شخصی عنایت به جمع دارد، نوشته هایش محل تلاقی مسائل اجتماعی، سیاسی و برابری جنسیتی است. وی اگرچه از سال ۱۹۸۲ بدلایل سیاسی در فرانسه بسر می برد ولی با زبان فارسی زندگی می کند در عین اینکه آثارش متاثر از فرهنگ غنی فرانسه است و تنیدگی عمیقی با آن دارد.

در قسمت دیگری از معرفی زن سال فیلمی از زندگی شهلا شفیق به روایت خودش به نمایش درآمد که چگونه با قلم از جوانی به مبارزه با شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تحمیل شده، می رود.

 پیام گلناز امین بنیانگذار بنیاد پژوهشگران زنان

درشروع کار روز دوم کنفرانس، گلناز امین در سخنرانی خود به حضور رسانی شرکت کنندگان از صمیم قلب خیر مقدم گفت. ایشان به یاد ویداحاجبی یک دقیقه سکوت داد و خاطره اش را گرامی داشت.و گفت: زنی که سرشار از شور زندگی بود و جهل و ستم را برغم زندان و تبعید بود، برنمی تابید. افسوس که در میان ما دیگر نیست. وگرنه وعده دیدارش اینجا با ما بود.

گلناز امین از سویی به تلاشهای مردسالاری در متوقف کردن و عقب راندن زنان مثل به رسمیت نشناختن حقوق اولیه آنها و رد کردن ۱۳۷ زن کاندیدای ریاست جمهوری.تاکید داشت، از سوی دیگر پیشرفت زنان را در امر دستیابی به حقوق خود در هر سطح و مرتبه ای مانند افزایش مشارکت اقتصادی  زنان به ۱۳ درصد، جایزه نوبل گرفتن وکلا ،.وارد شدن ۴۰۰ زنان سیستان و بلوچستان به شورای شهر، … در مبارزه با واپسگرایی اهمیت و ارج می نهاد.

سخنرانی آزاده دواچی و نوشین کشاورزنیا با میزگردانی کاوه کرمانشاهی

آزاده دواچی پژوهشگر و از تحریریه مدرسه فمینیستی از استرلیا: نیاز جنبش زنان به تقویت گفتمان سکولاریسم

وی گفت: همانطور که می دانیم سکولاریسم خواهان جدایی دین از سیاست در خوانش حقوق شهروندی و انسانی است. برخی به اشتباه فکر می کنند که فرد سکولار ضد دین است در حالیکه خواهان اجرای شریعت نیست و از قوانین مدنی و کنوانسیون های حقوق بشر دفاع می کند.

به نقل از سخنران از سال ۱۹۷۰ در خاورمیانه رشد مذهب و اسلام گرایی شدت گرفته و مباحث اسلامی به شکل تکنیکی تری مطرح شده است. علت گرایش کشورهایی مثل ایران، افعانستان، تاجکیستان و قرقیزستان به چنین سویی نا امیدی و شکست آنها از امپریالیسم، سرمایه داری و کمونیسم بوده است. همچنین اسلام گرایی واکنش منفی دیگری نسبت به نفوذ غرب و حضور نظامی در خاورمیانه بوده است. از طرف دیگر زنانی که به دلایل مذهبی از اجتماع فاصله داشتند بدین وسیله می توانستند وارد فضای عمومی شوند

او ادامه داد که بتدریج در دهه ۹۰ در مقابله با تندروها بشدت فمینیسم اسلامی رشد کرده و خواستار خوانش مدرن از اسلام شده است. در هر مقطعی که فمینیست های سکولار و فمینیست های اسلامی در جنبش زنان ایران همکاری داشته اند، برای مطالبات خود موثرعمل و پیشروی کرده اند. مثالهای بارز آن جنبش اعتراضی ۸۸ و همگرایی بخاطر اعتراض به قانون خانواده بوده است. ولی بدلیل سرکوب دولت تحت بهانه ی اسلام هراسی و وابستگی به غرب، فمینیست های سکولار بیش از فمینیست های مسلمان مورد حمله و در حاشیه قرار گرفته اند. جدیدترین آن شرکت در کمپین تغییر چهره مردانه مجلس بود که «مسائل امنیتی» دامن آنها را هم گرفت. نتیجتا هم فمینیستهای اسلامی در عمل ضعیف و در نهایت جنبش زنان را به ناکارآمدی سوق داد. در نتیجه ی رشد بنیادگرایی، فشار روی بدن زن بیشتر شده است.

آزاده دواچی گفت که جنبش فمینیستی در ایران تنها با خوانش دیگری از اسلام راه به پیش ندارد بلکه با گذار به مدرنیته است که لغو حجاب اجباری و حضور زنان در ورزشگاه ها از جمله اقدامات است. جنبش زنان ایران نیاز به یک گفتمان سکولاریسم برای شکل گیری همکاری ها و ائتلاف هاب گسترده برای پیش برد موازین حقوق بشری دارد اگرچه در متن جامعه تقویت کننده فمینیسم اسلامی بوده است.

 

نوشین کشاورزنیا: تعاملات جنبش زنان با معاونت دفتر جمهوری زنان

نوشین کشاورزنیا از ایران، دانشجوی دکترای مطالعات زنان و فعال حقوق زنان ایران به چهار دوره فعالیت معاونت رییس جمهور یا دفتر امور زنان نظام جمهوری اسلامی و تعاملات جنبش زنان با این نهاد دولتی پرداخت. از دوره ی موسوم به سازندگی، از سال ۶۸ تا سال ۹۶ که این نهاد دولتی چه مسیر زیکزاکی ای در رابطه با مسائل زنان و فعالان زن در دوره های سازندگی، اصلاحات ، اصولگرایان و سپس اعتدالیون داشته است. او با این تاریخچه نشان داد که دفتر معاونت ریاست جمهوری سیاست های جنسیتی مختلفی را در دولت ها با نام های گوناگون برابری جنسیتی در دوره ی خاتمی، خانواده محوری در دوره ی احمدی نژاد و عدالت جنسیتی روحانی اعمال کرده است. همینطور وی نشان داد در چه سطحی و چه طیفی از فعالان جنبش زنان با این نهاد تعامل داشته اند. مسئله قابل توجه دیگر ذکرِ بگیر و به بندها و اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» که توان زنان را تحلیل برده و دیگری مهاجرت اجباری بوده است. تا زمانی فعالان مدنی زیر فشار هستند، گفتمان سازی و تعامل با نهادهای دولتی با دشواری مواجه است.

وی گفت که در حال حاضر جنبش زنان کم صدا و نتوانسته است گفتمان سازی را انجام بدهد و دورنمای تعامل را این چنین مطرح کرد که در یک جامعه مدنی سالم بدون سرکوب، زندان و دستگیری، کنشگران مدنی صدای قشرهای فراموش شده و به حاشیه رفته هستند، مطالبات آنها بخاطر اعمال تبعیض ها و نابرابری دیده نشده اند که باید تبدیل به جریان اصلی شود. به این شکل صاحبان قدرت متوجه این مطالبات می شوند.درغیراینصورت ما با فضای سیاسی بسته مقبول بنیادگرایان هستیم.

نوشین کشاورزنیا تاکید داشت که کنشگران مدنی ایران باید دنبال تعامل باشند و ناگزیر هستند از نهاد های دولتی استفاده کنند.پس چگونه می توان با خشونت در عرصه عمومی و خصوصی بدون درگیر کردن نهادها مختلف دولت، مبارزه کرد. جنبش زنان ایران ترکیبی از آرمان گراها و عملگراها هستند. عملگراها هنوز مهارت کافی را ندارند و از پتانسیل ها در تعامل استفاده نکرده اند. از تلاش های جنبش زنان درگیر کردن دولت و نهاد قدرت با مطالبات زنان است. نوشین کشاورزنیا کنشگر حقوق زنان از سه دلیل عمده که مانع از گسترش لابیگری و گفتمان سازی با دولت است ، نام برد.

اول نگاه ضدیت و تقابل با دولت و کلا منع لابیگری با نهادهای قدرت و حکومت که بیشتر شامل گروه های چپ است آنها مطالبات را به دوره ی انتخابات تقلیل می دهند. گفتمان ایدئولوژی چپ نیز راه عملگرایانه و واقع گرایانه ندارد که برای احقاق حقوق زنان راه های عملی و مشخصی تعیین کند.

دوم سرکوب و شرایط امنیتی که برای فعالان جنبش زنان و مدنی حین طرح مطالبات اعمال می شود و فعالیت آزاد مدنی آنها را با مشکلات جدی روبرو می کند.

سوم جنگ قدرتی که در میان جناح های مختلف حکومتی بعد از هر انتخاباتی بطور مستمر ادامه دارد، نتیجه اش روی مسائل زنان و نگاه جنسیتی منعکس می شود و سیاست های جنسیتی را آشکارا تحت الشعاع خود دارد.

رشد بنیادگرایی، پویولیسم و نئولیبرالیسم مهساعبدل زاده

مهسا عبدل زاده دانشجوی مقطع دکترای علوم سیاسی از دانشگاه وین کنشگر حقوق زنان و عضو حزب سبز اتریش

وی گفت که بنیادگرایی، پوپولیسم و نئولیبرالیسم بعنوان ابزارهایی در سوی اهداف راستگرایانه عمل می کنند. تشکل‌های نوین فرامرزی با تشکل‌های راستگرای سنتی که هدف‌شان بر اساس ناسیونالیسم سنتی بوده، این است که آن‌ها تعریف جدیدی از شوونیسم ارائه می‌دهند.

وی تاکید کرد که مطالبات جنبش زنان طوری باید مطرح گردند که مردها با زن ها برابر و زن ها با زن ها هم برابر باشند. جنسیت عامل نابرابری نباشد. مهسا عبدل زاده استدلال های مختلفی را مطرح کرد که چرا ۲۱ مارس تصویر استفاده از زن با حجاب پرچم امریکا برای همبستگی با مهاجران غلط بوده، اگرچه حسن نیت پشت آن بوده است ولی بدین وسیله حقوق و جایگاه زنان دیگر مثل اقلیت های مذهبی غیرمسلمان، غیرمذهبی که مهاجر هستند بدین شکل زیر سوال رفته است که مخالف داشتن حجاب اجباری هستند. حرکت سیاسی باید دقیق باشد که مانع طرح مطالبات زنان دیگر نشود. از طرف دیگر داشتن حجاب زنانه نه تنها دستبردی بر اختیارات زنان بر بدن خودشان است بلکه در یک گفتمان سیاسی، پرچم اسلام سیاسی است در نتیجه راستگرایی را تقویت می کند.

سخنرانی پروانه حسینی: گسترش مد اسلامی در جهان و ارتباط آن با مدل های پوشش اسلامی زنان در ایران: اختیار یا اجبار؟

پروانه حسینی، مدرس سابق دانشگاه تهران و دانشگاه الزهرا. دانشجوی مقطع دکترا در دو رشته “مطالعات خاورمیانه” و “انسان شناسی” دانشگاه آریزونا که بدلیل نداشتن ویزا، سخنرانی خود را بشکل اسکایپی انجام داد..

وی گفت که در مدهای اسلامی پی می بریم که پوششهای اسلامی بخاطر پولسازی وارد صنعت مد شده است. هزینه ی پوشاک اسلامی با مجموع هزینه های پوشاک بریتانیا، المان و هند برابری می کند که از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ تقریبا ۲۳۰ بیلیون دلار برآورد می شود. پروانه حسینی از دلایل قابل توجه شدن تولید مد اسلامی از رشد جمعیتی مسلمانان، متوسط سن ۳۰ سال آنها و تولید ناخالصی بیشتری که کشورهای اسلامی دارند و از سویی دیگر اسلام با مصرف گرایی گره خورده است، نام برد. همچنین همپا و به موازات برپایی مد در لندن و پاریس در کشورهای ترکیه، امارات متحده عربی، مالزی و اندونزی برنامه مدِهفتگی برگزار می شود.

او گفت که مد اسلامی پدیده ای ایزوله نیست بلکه مولود یک شرایط سیاسی و اجتماعی است. افرادی که از مد اسلامی پیروی می کنند در واقع بدین شکل خود را از بنیادگراها جدا و به نحوی صاحب انتخاب و اختیار، با این شیوه معرفی می کنند.  از طرف دیگر حجاب و مداسلامی موجب به حرکت آمدن زنان و رفتن به فضای عمومی می شود. مد معمولا ساختار شکن است و با استفاده از آن به نسل ما قبل خود نشان داده می شود که شناختی بیشتری از اسلام دارند. در نگاه پیروان مد اسلامی، برابری جنسیتی وجود ندارد، چنین چیزی را موجب رقابت، و زن و مرد را مکمل هم می انگارند.

میزگرد غزال مرادی و سرور صاحبی به میزگردانی جمیله داوودی

غزال مرادی ازایران: قدرت و سنت و مخالفت در برابر کلیشه های جنسیتی بر سانسور بدن زن در آثار هنری

غزال مرادی فوق لیسانس ریاضیات و مدیریت اجرا به دلیل عدم دریافت ویزا از کشور ایتالیا نتوانست در کنفرانس حضور یاید . وی سخنرانی خود را به شکل اسکایپی ارائه کرد اگرچه کیفیت صدا چندان روشن نبود.

ــــــــــــــــــــــــــــــ

سرور صاحبی: جایگاه پیکرو تن در زیباشناسی و هنر نقاشی فمینیستی

سرور صاحبی، کارشناس جامعه شناسی و تئاتر از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد از دانشگاه ونسن، ابتدا با شعرهنرمندی با نام نیکی دوفن سال شروع می کند که کلیشه های ذهنی و صوری رایج را به چالش می کشد. این شاعر خالقِ عشق، اعتراض و تخیل زنانه در سال ۲۰۰۲ با زندگی وداع کرد

آیین تغییرناپذیر

عاشقم من عاشق گردگونه ها، منحنی ها، موج ها را عاشقم

 کروی است دنیا، پستان است دنیا، راست گوشه ها می کشند مرا، دوست نمی دارم راست گوشه ها را

گرد گونه اند راست گوشه ها دوزخ اند توازن، توازن را دوست نمی دارم، عاشقم من عاشق ناکامل ها، ناتمام ها

 گرد گونه نیستند تمام دایره های من، آنها را اینگونه دوست می دارم اینسان می خواهم

سرد است کمال، ناکامل ها زندگی می بخشند

و من عاشق زندگی

سروز صاحبی گفت : زیبا شناسی فمینیستی نگاه ها و فرضیه های مردسالارانه و متعصبانه و دگرجنسیتی را مورد نقد قرار می دهد. بدن زنان همیشه مورد تحقیر و در حال گناه بوده است این بدن همیشه از سوی مردان تعیین شده که چگونه شکل بگیرد. اندام های جنسی زنان و پستان ها مورد نظر بودند. طبیعتا در چنین نگاه و تفکری بدن زن بدون سر و تفکر مطرح بوده است

.

میزگرد با شرکت عصمت صوفیه و افسانه بهشی زاده با میزگردانی گلرخ جهانگیری

عصمت صوفیه فعال حقوق زنان، مدرس کالج دانشگاه نروژ

با موضوع سیری برنظامی گری زنان و موقعیت آنها در جنبشهای اخیر خاورمیانه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

افسانه بهشتی زاده کارشناس روزنامه نگاری و دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ارتباطات دانشگاه تهران با موضوع نقش و موقعیت زنان در دوران نظامیگری و جنگ مطالعه روزاوا

وی گفت که در روژاوا رعایت و توجه به حقوق زنان عمیقا برپاست. زنان نه تنها مشارکت دارند بلکه تصمیم گیرنده هستند. زنان با دوره های دوماهه سواد آموزی و آگاهی جنسیتی و اجتماعی یافته اند. زنان در روژاوا دیگر به خانه ها برنمی گردند. افسانه بهشتی زاده ادامه داد که  درتئوری عبدالله اوجالان فقط دوجنس زن و مرد را به رسمیت می شناسد و جنس سومی وجود ندارد. در این جنبش اگر فقط رعایت حقوق زنان را برابری جنسیتی تلقی کنیم دچار سکسیسم شده ایم. اگرچه عبدالله اوجالان مرتب مطابق با شرایط و اشکالات پیش رو خود را نقد و سپس به روز و تئوریزه می کند ، اما از بیرون نقدی را پذیرا نیست. ازسوی دیگر جنبش روژاوا منتهی به رهبری یک نفر عبدالله اوجالان است که خطر به رکود و انحراف رفتن آن در صوت عدم حضور وی دور از انتظار نیست.

ارزیابی کنفرانس

بخش ارزیابی کنفرانس هم نمی تواند خالی از اهمیت برای فعالان مدنی و تحولات اجتماعی که به شکل گروهی و شبکه ای کار می کنند، باشد. اکثرا از محتوای برنامه ها اعلام رضایت زیاد کردند. سخنرانی خانم ثریا ملک از افعانستان مورد نقد قرار گرفت که پرداختش به زنان افعانستان کم رنگ بود.

 دیگری نحوه معرفی و جایگاه کمیته های دست اندر کار برنامه و همچنین کیفیت ارتباطی کمیته هماهنگی با کمیته تدارک از سوی اعضای محلی در بخش ارزیابی مورد نقد قرار گرفت که به فوریت کمیته برگزاری اشکال معرفی را درعمل برطرف و تصحیح کرد و نحوه ی اینگونه سازمانگری کنفرانس را با توجه به مجرب بودن کمیته برگزاری مرتبط و تشریح کرد.

علاوه برموارد بالا، برنامه ی رقص جمعی شرکت کنندگان در پایان کنفرانس که بنیادگرایی را در خصوص لب کلام یعنی سانسور بدن زن و تحرکاتش به چالش می کشید، فقدانش به نوعی احساس می شد. همچنین کمتر برنامه ای در ساعت اعلام شده، به اجرا درآمد.

در پایان کار گلناز امین مسوول بنیاد از همه افرادِ دست اندرکار ، نیز تهیه لِگو این دوره کنفرانس ( تصویر زنی که هنگام زایمان جان خود را از دست داده است)، کار ترجمه ها و قسمت های دیگر که به نحوی سهیم بودند قدردانی بعمل آورد و ازحضور شرکت کنندگان هم تشکر کرد. وی اعلام کرد که ۲۹ امین کنفرانس پژوهش زنان در شهر استکهلم برگزار خواهد شد که خوشحالی زیاد ی را بهمراه آورد از آنجائیکه همرسانی در اروپا به مراتب ساده تر است.

قابل یادآوری است که برنامه کنفرانس از سوی رسانه های مختلف ایران آکادمی ، ماچولند، زنان تی وی،…از روز اول اطلاع رسانی شد.

آذین ـ پنجم تیر ۱۳۹۶

نظرات بسته است

جستجو
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
آرشیو مطالب قدیمی