فعالان زن افغانستان در راه مبارزه علیه تبعیض به هم پیوسته‌اند
از انفجار کابل که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از شهروندان افغانستانی شد، مدت زمان زیادی نمی‌گذرد. یکی از گروه‌هایی که این اقدام تروریستی را محکوم کرد «حرکت انسجام زنان مبارز افغانستان» است، گروهی که خواستار حضور زنان در عرصه‌های تصمیمی سازی برای ریشه‌کن کردن تروریسم از افغانستان است. این حرکت که چند ماهی است تشکیل‌شده در نظر دارد محملی باشد برای کمک به زنان رنج دیده سرزمین افغانستان. ../
******
از انفجار کابل که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از شهروندان افغانستانی شد، مدت زمان زیادی نمی‌گذرد. یکی از گروه‌هایی که این اقدام تروریستی را محکوم کرد «حرکت انسجام زنان مبارز افغانستان» است، گروهی که خواستار حضور زنان در عرصه‌های تصمیمی سازی برای ریشه‌کن کردن تروریسم از افغانستان است. این حرکت که چند ماهی است تشکیل‌شده در نظر دارد محملی باشد برای کمک به زنان رنج دیده سرزمین افغانستان. با فرشته نوری یکی از فعالان زن افغانستان در مورد این حرکت و خواسته‌های آن مصاحبه‌ای انجام داده‌ایم که در پی می‌آید.
فرشته نوری متولد شهر کابل افغانستان است که دوران مکتب را در شهر مزار شریف افغانستان و همچنین ایران سپری کرده است. تحصیلات عالی‌اش را در رشته‌های پرستاری و سینما و بعدا در رشته ژورنالیسم ادامه داده و اخیرا در رشته‌های مدیریت و بازاریابی و اداری و حسابداری از کشور هلند فارغ‌التحصیل شده است. نوری در سال ۲۰۰۵ «بنیاد خیریه پیر هرات» را برای حمایت معلولان تاسیس کرد. او پس از مدتی با همکاری تعدادی دیگری از زنان «مرکز توان‌بخشی معلولین» و «انجمن بانوان نیکوکار» را نیز برای حمایت و دفاع از افراد دارای معلولیت و زنان، در هرات افغانستان تاسیس کرد.
نوری، همچنان در رادیوهای مختلف محلی و تلویزیون‌های ملی و محلی مثل تلویزیون «هری» و تلویزیون «ملی هرات» برنامه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی مانند معلولین در جامعه، زنان در جامعه و کودکان خیابانی، «دیروز امروز فردا» و معرفی زنان نخبه را گردانندگی کرده و گوینده برنامه‌های خبری نیز بوده است. با موسسات حمایت از پناهنده‌ها در هلند و صلیب سرخ نیز همکاری داشته است.
او در حال حاضر عضو هیئت رهبری انجمن «آریانا افغانستان Gronengin» در هلند بوده و همچنان با اتحادیه انجمن‌های افغان‌های مقیم هلند، شورای هماهنگی زنان افغان مقیم اروپا در هلند و یک تعداد انجمن‌ها و سازمان‌های دیگر زنان در اروپا همکاری نزدیک داشته است. او علاوه بر این متصدی صفحه «صور و خیال» مجله «بانو» نیز هست، ابن مجله در اروپا ناشر افکار زنان افغان است
نوری همچنین عضو بورد مشورتی انسجام زنان مبارز افغانستان و مسئول مطبوعاتی آن است که به فعالیت در امور زنان و کار برای رفع هرگونه تبعیض جنسیتی و خشونت در برابر زن و به‌ویژه زنان محروم افغانستان متعهد و علاقه‌مند است و در این راستا، از هیچ تلاشی دریغ نکرده است.
خانم نوری لطفا در مورد این‌که چگونه ایده حرکت انسجام داخلی و خارجی زنان افغانستان شکل گرفت، توضیح دهید؟
بی‌توجهی مراجع دولتی و تعدادی از احزاب به حقوق اصلی زنان در افغانستان، عدم تطبیق کامل قانون اساسی به‌ویژه در مورد زنان، ادامه و تشدید خشونت علیه زنان بعد از ۱۵ سال حاکمیت نظام جدید و دموکراسی در کشور که نه‌تنها وضعیت زنان در حد لازم تغییر نکرده، بلکه حتی در بعضی موارد بدتر هم شده است؛ از جمله علل شکل‌گیری ایده‌ی اصلی ایجاد این ساختار هستند.
البته جرقه اصلی ایجاد این ایده بی‌عدالتی‌های اخیر از کشته شدن فاجعه‌بار فرخنده تا سنگسارهای بی‌رحمانه دختران، قتل‌های ظالمانه زنان و تجاوزهای ننگین جنسی در بسیاری از مناطق کشور بر آن‌ها، بی‌تفاوتی مراجع مختلف در برابر این حوادث است.
چگونه این ارتباط را برقرار کردید؟ هدف از این حرکت چیست؟
تعدادی از زنان در داخل و خارج کشور از مدت‌ها بدین سو با در نظر داشتن عوامل فوق در فکر ایجاد ساختار ویژه‌ای برای مبارزه در برابر بی‌عدالتی علیه زنان در افغانستان بودند. این تعداد از زنان چه با سفر به کشور و دیدار با زنان در داخل و چه از طریق تبادل افکار از راه صفحات اجتماعی مجازی و مجالس صوتی و تصویری از راه دور توانستند تا ارتباط لازم را تامین کرده و یک اجماع کلی را به وجود آورند.
هدف اصلی و کلی از ایجاد انسجام زنان مبارز افغانستان، مبارزه برای تثبیت و نهادینه شدن حقوق اساسی و جایگاه شایسته زنان در حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و پایان دادن به هر نوع بی‌عدالتی جنسیتی در افغانستان است؛ اما آوردن اصلاحات در تمام عرصه‌های کشور، مبارزه علیه ناامنی، فساد، فقر، بیکاری، بی‌سوادی، انحصارگری، افراطی‌گری و ارتقای سطح خدمات اجتماعی نیز از اهداف فرعی انسجام است.
چه چشم‌اندازی برای این حرکت قائل هستید؟
راه طولانی و دشواری در پیش داریم. راهی که با یک مبارزه دوام‌دار و سخت همراه است. زنان در افغانستان مشکلات مختلفی از جهت‌های متعددی دارند که مستلزم حضور فعال و مبارزه بی‌امان تمام زنان و مردانی را که تبعیض جنسیتی را نمی‌پذیرند، است.
ما مصمم به ادامه این مبارزه هستیم و از این‌که مرام و نیت ما کاملا انسانی و اخلاقی است، چشم‌انداز روشن و مملو از موفقیتی را برای آن می‌بینیم.
در حال حاضر این حرکت چند عضو دارد و چه مسائلی را در اولویت خود قرار داده است؟
در حال حاضر تقریبا ۲۰۰ تن از زنان به عضویت انسجام در آمدند و بعد از اعلان موجودیت انسجام، روند پیوستن زنان به آن نیز ادامه دارد.
اولویت‌های ما مسائل ویژه حقوق زنان در کشور افغانستان است. ما دیگر به نقش نمادین و تشریفاتی زن در کشور خود قانع نیستیم. این‌که چند پست در کابینه و تعدادی کرسی در پارلمان به زنان داده شود و زنان ظاهرا اجازه تحصیل و کار را دارا باشند، کافی نیست.
به نظر ما زنانی که در کلان شهرهای افغانستان و یا خارج از کشور زندگی می‌کنند و می‌توانند درس بخوانند و کار کنند و یا شماری از زنان در ادارات به شکل نمایشی و پروژه‌ای وجود دارند، همه حقوق زنان را تشکیل نمی‌دهد.
ما خواهان دستیابی به اقتدار جایگاه زنان در جامعه هستیم و این به آن معنا است که ما حقوق انسانی‌مان را تمام و کمال و به‌طور مساوی با مردان جامعه خواهانیم.
ما خواهان تثبیت جایگاه واقعی و شایسته زنان در جامعه خود هستیم. ما خواهان پایان عملی ِ تبعیض جنسیتی در تمام سطوح جامعه خود هستیم.
ما می‌خواهیم که تمام زنان وطنمان در دور دست‌ترین مناطق کشور هم به حقوق انسانی‌شان دست یابند و قدرت تصمیم‌گیری در سرنوشتشان را به‌عنوان یک انسان دارا باشند و دیگر نگران فشار و خشونت‌های خانوادگی، اجتماعی، مذهبی، سیاسی و تبعیض جنسیتی نباشند و بتوانند همانند مردان در زندگی خانوادگی، اجتماعی و روستایی‌شان، در همان نواحی محل زیست شان و درکل کشور، نقش و حضور فعال داشته باشند. این‌ها اولویت‌های ما را تشکیل می‌دهند.
نحوه فعالیت گروه حرکت انسجام زنان مبارز افغانستان چگونه است؟ آیا فعالان زن از همه شهرهای افغانستان در آن شرکت دارند؟
در حال حاضر اعضای گروه هسته فکری انسجام زنان مبارز افغانستان روی اهداف، اساسنامه و برنامه‌های کاری آن کار می‌کند. به‌زودی این اساسنامه، به‌عنوان سند کاری این سازمان رسما همگانی می‌شود و بر مبنای آن کار این سازمان آغاز می‌شود. بله ما درصدد ایجاد راه‌هایی هستیم که بتوانیم حضور زنان را از همه شهرها با خود داشته باشیم.
آیا شما رسانه خاصی در اختیار دارید مثلا سایت مشخص برای این حرکت یا از تمامی رسانه‌های داخل یا خارج از افغانستان برای اطلاع‌رسانی در مورد کارتان بهره می‌برید؟
خیر! ما در حال حاضر رسانه واحد و مشخصی نداریم. فعلا ما از طریق تمام رسانه‌های جمعیِ ملی و بین‌المللی و سایت‌ها و صفحات اجتماعی مختلف برای فعالیت‌های انسجام زنان مبارز افغانستان استفاده می‌کنیم.
چقدر فضای ذهنی فعالان داخل و خارج از افغانستان شبیه هم است و اصولا وقتی افراد مهاجرت می‌کنند بااینکه دغدغه نسبت به میهن و هم‌وطنان خود دارند اما به نظر می‌رسد، فضای ذهنی و فرهنگی مردم خود را فراموش می‌کنند برای نزدیک شدن این شکاف فعالان داخل و خارج افغانستان چه‌کاری انجام می‌دهید؟
با شما هم نظرم، مهاجرت تغییرات زیادی در شرایط زندگی انسان‌ها به وجود می‌آورد که حتی گاهی تفاوت‌های جامعه بومی با جوامع میزبان، به طرز شگفت‌آوری غیرملموس و نادیده انگاشته می‌شود.
اما خوشبختانه اکثریت اعضای انسجام زنان مبارز افغانستان با ارتباطات وسیعی که در جامعه دارند و رفت و آمدهایی که انجام می‌دهند و مخصوصا تکنولوژی معلوماتی روز که روابط را بسیار نزدیک ساخته است، توانسته‌اند تا درک متقابل میان زنان ساکن کشور و زنان مهاجر را فراهم کنند و باعث شده که همه مشکلات، احساسات و افکار همدیگر را در هرجایی که هستند با تمام تار و پود عمیقا بدانند و احساس کنند. لذا از این نقطه‌نظر مشکلی وجود ندارد.
آیا برای این حرکت مدت‌زمان خاصی در نظر گرفته شده است یا خیر این حرکت قرار است شبکه‌ای از فعالان را به هم مرتبط کند؟
این حرکت یک حرکت موقتی با اهداف مشخص و مشروط نیست که کارش مدت‌زمان مشخصی داشته باشد.
این حرکت خودش یک جریان زندگی است که آغاز شده و همواره ادامه خواهد داشت. این انسجام هیچ نقطه پایانی ندارد. البته اهداف و کارش مطابق به شرایط زمان و شرایط زندگی زنان کشور در حال تغییر خواهد بود، اما هرگز زمانی برای پایان نخواهد داشت.
اگر نکته‌ای از نظر من مغفول مانده است که فکر می‌کنید به‌جاست در مورد آن توضیح دهید، لطفا بفرمایید.
می‌خواهم با استفاده از این فرصت خطاب به همه زنان افغانستان در هرکجای دنیا که هستند این پیام را برسانم که انسجام زنان مبارز افغانستان یک حزب سیاسی و یا یک حرکت مشروط وابسته به یک فرد، یک تفکر قومی و گروهی و امثال آن نیست که با یک معامله سیاسی و گرفتن امتیاز، کارش پایان یابد و همه را به فراموشی بسپارد. بلکه انسجام زنان مبارز افغانستان یک نهضت مترقی مربوط به همه زنان افغانستان از هر قوم، سمت، زبان، دین و اندیشه سیاسی در هرجایی که باشند، است. لذا به آن بپیوندند و برای رسیدن به آرمان‌های والای انسانی زنان افغانستان همدیگرشان را یاری کنید.
با سپاس از لطفی که به سایت بیدارزنی دارید و وقتی که در اختیار ما قرار دادید.
من هم به نمایندگی از خود و تمام اعضای انسجام زنان مبارز افغانستان از شما و سایت بیدار زنی» ابراز سپاس و امتنان می‌نمایم که حاضر شدید تا صدای زنان افغانستان را از این طریق بازتاب دهید.
تهیه و تنظیم: مریم رحمانی
بیدارزنی-۱۴ تیر / ۱۳۹۶