نخستین اکران «توران خانم» در خارج و داخل کشور در شبکه «هاشور»
مستند «توران خانم» ساخته مشترک رخشان بنیاعتماد و مجتبی میرتهماسب برای نخستین بار از ۲۶ تا ۲۸ خرداد (۱۶ تا ۱۸ ژوئن) در داخل و خارج از ایران در شبکه «هاشور» در اینترنت به نمایش درمیآید. این مستند یکی از بخشهای مجموعه «کارستان» درباره کارآفرینان ایرانی است که تولید آن از سال ۱۳۹۳ به ابتکار رخشان بنیاعتماد آغاز شد و با همفکری با مجتبا میرتهماسب در شرایطی که بحران اشتغال یکی از ژرفترین بحرانهای اجتماعی ایران در ۱۰ سال گذشته به شمار میآید سمت و سوی مشخصتری یافت.
خشان بنیاعتماد و مجتبی میرتهماسب از مهر ۱۳۹۱ تا پاییز ۱۳۹۵ در آخرین روزهای توران میرهادی همراه او بودند. این دو کارگردان مستقل سینمای اجتماعی ایران، لحظات زندگی و تلاشهای توران میرهادی برای تداوم انتشار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان را ثبت کردند. حاصل این کار مستند «توران خانم» به عنوان هفتمین فیلم از مجموعه «کارستان» درباره کارآفرینان ایرانی در دهه بحران اشتغال در ایران است. سایر فیلمهای این مجموعه درباره علیاصغر حاجیبابا، غلامرضا رسولیان، سعیده قدس، هایده شیرزادی، شیرین پارسی و گروه پازلیها است.
توران میرهادی، مادر ادبیات کودکان و نوجوانان در ایران
توران میرهادی متولد ۱۳۰۶ و دانش آموخته رشته روانشناسی تربیتی و آموزش پیش از دبستان از دانشگاههای فرانسه بود که ۱۸ آبان ۹۵ درگذشت. او بنیانگذار و مسئول طرح فرهنگنامه کودکان و نوجوانان، (اولین کتاب مرجع ایرانی برای کودکان و نوجوانان) است. او همراه با لیلی ایمن، معصومه سهراب و توران اشتیاقی در گفتو گو و همکاری با مقامات اجرایی وزارت آموزش و پرورش در دوران پهلوی دوم، نخستین سنگبنای «نظام نهاد کودکی» در ایران را بنیان گذاشتند. آنها به عنوان مشاوران برجسته وزارت آموزش و پرورش، نظام آموزشی ایران در سالهای پیش از انقلاب را متحول کردند. در عرصه ادبیات کودکان، ناشران بزرگ را به انتشار کتابهای کودکان تشویق میکردند و در گفت و گو و مشاوره با دولت سرانجام طرح راهاندازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را که یکی از برجستهترین نهادهای فرهنگی دوره پهلوی دوم بود، به تصویب رساندند. مجموعه نشریههای «پیک» که شامل پیک دانشآموز، پیک معلم و پیک خانواده بود، یکی دیگر از دستاوردهای آنان است.
مستند «توران خانم» ساخته مشترک رخشان بنیاعتماد و مجتبا میرتهماست در سینماهای اکران نمیشود، در تلویزیون هم به نمایش درنمیآید. تنها امکان پخش اینترنتی آن در شبکه «هاشور» به مدت محدود ۴۸ ساعت است که از شنبه ۲۶ خرداد آغاز میگردد و دوشنبه ۲۸ خرداد هم متوقف میشود. مجتبا میرتهماست درباره منع نمایش این مستند در سیمای جمهوری اسلامی میگوید:
«آنها ما را کنار گذاشتند. درهای تلویزیون بسته است چون یک سلیقه یا سیاست از پیشتعیین شدهای وجود دارد. صدا و سیما چشمهایش را به روی واقعیتهای جامعه و افرادی که مشخصاً فیلمساز هستند، بسته است و تبدیل به یک منطقه مینگذاری شده که فقط خودیها معبرهایش را میشناسند.»
به همین سبب و به دلیل محدودیتهایی که وزارت ارشاد اسلامی برای اکران چنسن فیلمهایی در سینماهای ایران به وجود میآورد، مجتبا میرتهماسب و رخشان بنیاعتماد تصمیم گرفتند که با «روش حذف شیوههای سود در تولید» از جمله بدون اتکا به سرمایههای دولتی آثارشان را تولید کنند.
میرتهماسب و بنیاعتماد اعلام کردهاند که درآمدهای نمایش فیلم «توران خانم» به شورای کتاب و فرهنگ نامه کودک و نوجوان میرسد.
مجتبا میرتهماسب گفته است چنانچه نمایش مستند «توران خانم» در اینترنت موفقیتآمیز باشد، میتوان به صدا و سیمای جمهوری اسلامی نشان داد که «اگر تو چشمت را ببندی، مردم چشمشان را باز میکنند و ما راه وصل شدن به هم را پیدا میکنیم.»
زمانه ـ ۲۶ خرداد ۱۳۹۷