طبق آمار معاونت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، ۱۷ درصد ازدواج دختران در ایران پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی است و بیش از ۵ درصد زنانی که در این مدت ازدواج کرده‌اند کمتر از ۱۵ سال سن داشته‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در برخی از نقاط کشور که با فقر فرهنگی و اقتصادی رو به رو هستند، از وام ازدواج برای معامله کودکان زیر ۱۵ سال استفاده می‌شود. آمارهایی موجود است که [در ازدواج] کودکان زیر ۱۵ سال به ویژه دختران زیر این سنین از این وام استفاده کرده‌اند و این آمار نسبت به سال گذشته ۴ برابر شده است. آمارهایی هم به دست آمده که عده‌ای با بیش از ۴۰ تا ۴۵ سال سن نسبت به دریافت این وام اقدام کرده‌اند…

*******

محمدمهدی تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان اعلام کرد پس از افزایش وام ازدواج به ۳۰ میلیون تومان، کودک همسری در برخی از نقاط ایران چهار برابر شده است.

طبق آمار معاونت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، ۱۷ درصد ازدواج دختران در ایران پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی است و بیش از ۵ درصد زنانی که در این مدت ازدواج کرده‌اند کمتر از ۱۵ سال سن داشته‌اند.
در شرایطی که آمارها از تشدید و گسترش فقر در نقاط مختلف ایران حکایت دارند، محمدمهدی تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان سه‌شنبه ۱۹ آذر نسبت به افزایش ۴ برابری کودک همسری در برخی نقاط کشور پس از افزایش وام ازدواج، هشدار داد. تندگویان در گفتگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت:
«بررسی‌ها نشان می‌دهد که در برخی از نقاط کشور که با فقر فرهنگی و اقتصادی رو به رو هستیم، از وام ازدواج برای معامله کودکان زیر ۱۵ سال استفاده می‌شود».
مجلس شورای اسلامی و دولت در بودجه سال ۹۸ تسهیلات ازدواج را از ۱۵ میلیون تومان به ۳۰ میلیون تومان افزایش دادند. رقمی که به گفته معاون وزارت ورزش و جوانان به افزایش شدید و تا ۴ برابر بیشتر شدن ازدواج کودکان در برخی نقاط کشور منجر شده است.
محمدمهدی تندگویان در ادامه گفت دولت باید برای مقابله با چنین معضلی برای دریافت‌کنندگان این وام محدودیت‌های سنی قائل شود:
«بررسی‌ها نشان می‌دهد که در برخی از نقاط کشور که با فقر فرهنگی و اقتصادی رو به رو هستیم، از وام ازدواج برای معامله کودکان زیر ۱۵ سال استفاده می‌شود. آمارهایی موجود است که [در ازدواج] کودکان زیر ۱۵ سال به ویژه دختران زیر این سنین از این وام استفاده کرده‌اند و این آمار نسبت به سال گذشته ۴ برابر شده است. آمارهایی هم به دست آمده که عده‌ای با بیش از ۴۰ تا ۴۵ سال سن نسبت به دریافت این وام اقدام کرده‌اند. به نظر می‌رسد که اگر قصد داریم برای وام ازدواج تمهیداتی بیندیشیم که جوانان بتوانند از پس بازپرداخت آن بریایند باید قواعدی هم در مورد سنینی که می‌توانند این وام را دریافت کنند نیز وضع شود تا چنین آسیب‌هایی نیز به وجود نیاید».
معاون امور جوانان به نام این استان‌ها اشاره نکرد. اما آمارهایی که پیشتر اعلام شده‌اند وضعیت هشدار را ترسیم می‌کنند.
رشد کودک همسری به موازات فقر
طبق آمار معاونت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، ۱۷ درصد ازدواج دختران در ایران پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی است و بیش از ۵ درصد زنانی که در این مدت ازدواج کرده‌اند کمتر از ۱۵ سال سن داشته‌اند. طبق آمارهای ثبت احوال، ۹۵ هزار طلاق زیر ۱۹ سال در سال ۱۳۹۵ ثبت شده است.
فرگل صحاف، معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی آذربایجان شرقی نیز ۲۱ آبان اعلام کرد شیوع کودک همسری از ۷ درصد در سال ۸۸ به ۱۱ درصد در سال ۹۸ رسیده است و در این استان ۱۲ هزار و ۴۹۱ مورد ازدواج، معادل ۴۲ درصد ازدواج‌های ثبت‌شده در سال‌های ۹۷ و ۹۸ مربوط به ازدواج دختران زیر ۱۸ سال بوده است.
شهربانو امامی، عضو شورای شهر تهران نیز پیشتر از ازدیاد کودک‌همسری در در استان‌های خراسان، سیستان و بلوچستان وهرمزگان خبر داده بود. به گفته او در ایران ۱۵ هزارنفر از دختران زیر ۱۵ سال بیوه هستند.
افزون بر این، رضا جعفری، رییس سابق اورژانس اجتماعی نیز سه‌شنبه ۱۲ آذر اعلام کرد: «آمار تماس‌ها و شناسایی اورژانس اجتماعی در حوزه کودک همسری بسیار بسیار بیشتر شده و حدود ۲۵ درصد از تماس‌های کلی ما مربوط به حوزه کودکان است».
فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی از ۴ مهر ۹۷ با تصویب یک فوریت طرح اصلاح ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی سعی دارد قانون را به نفع کودکانی که فقر و سنت آن‌ها را در معرض کودک‌همسری قرار داده، تغییر دهد. در تبصره این طرح حداقل سن ازدواج در دختران را ۱۶ و پسران را ۱۸ سال تعیین کرده و ازدواج دختران زیر ۱۳ سال را ممنوع کرده است. با این حال جمع «مردانه» نهادهای تصمیم‌گیرنده در مورد این طرح، تاکنون مانع از نهایی‌شدن طرح موسوم به کودک‌همسری شده است.
به نوشته خبرآنلاین طیبه سیاوشی عضو فراکسیون زنان مجلس و از مدافعان طرح کودک‌همسری ۱۵ آذر از رجوع دوباره کمیسیون زنان به رئیس مجلس خبر داده و اعلام کرده است چند روز پیش او و چند نفر دیگر از اعضای کمیسیون زنان مجلس با علی لاریجانی دیدار کرده و مواردی را که مربوط به حوزه زنان و کودکان می‌شود (۶ مورد) به صورت کتبی به او ارائه داده و از او خواسته‌اند تا دستور تعجیلی برای تعیین تکلیف این موارد، بدهد.
سیاوشی درباره این اصلاحیه و مسئله کودک همسری گفت:
«این اصلاحیه به دنبال این است که ازدواج زیر ۱۳ سال برای دختران و زیر ۱۵ سال را برای پسران ممنوع کند. قانونگذاری در این باره قطعا باید اصلاح شود ولی بحث دیگری که وجود دارد این است که نسبت ازدواج این کودکان با فقر ارتباط مستقیمی دارد. یعنی هر چقدر که حوزه فقرگسترش پیدا می‌کند به تعداد دخترکانی که مجبورند خیلی زود ازدواج کنند، افزوده می‌شود. بحث فقر در واقع یک بار اضافی بر درست نبودن قانونگذاری در این حوزه، آداب و رسوم غلطی که در بعضی روستاها و شهرهای و طوایف وجود دارد.»

زمانه ـ ۱۹ آذر ۱۳۹۸

نظرات بسته است