به بهانه کنسرت «پرستو احمدی»؛ نافرمانی مدنی، در ذات خود شکلی از مقاومت است که افراد برای مقابله با قوانین یا سیاست‌های ناعادلانه، رابطه قدرت را میان خود و حکومت به چالش می‌کشند. در شرایطی که قوانین، حقوق اساسی را نقض می‌کنند، این شیوه #مقاومت می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای ایجاد #تغییرات_اجتماعی و سیاسی عمل کند…

***

🔹از زمانی که خیزش «زن، زندگی، آزادی» آغاز شد، با وجود تمام محدودیت‌ها و سرکوب‌ها، تاریخ جنبش‌های اجتماعی و سیاسی در ایران با تحولات مهمی روبرو بوده است. در همان روزهای نخست پس از خیزش مهسا (ژینا)، الناز رکابی در حالی‌که لباس تیم ایران را بر تن داشت با شرکت در فینال مسابقات قهرمانی سنگ‌نوردی بدون رعایت #حجاب_اجباری، گامی بزرگ در تاریخ #جنبش_زنان ایران برداشت.
اقدام او که نمادی از مقاومت در برابر محدودیت‌های تحمیلی بود، با وجود فشارهای حکومتی که بعدها بر او اعمال شد، تأثیری ماندگار بر جای گذاشت که هیچ نظام سرکوب‌گری قادر به پاک کردن اثر آن نبود. در این مدت، زنان بسیاری همچون الناز رکابی، در داخل مرزهای ایران، ردپای مبارزه با حجاب اجباری را بر جای گذاشتند و مسیر را برای دیگران هموار کردند.

🔹اکنون، درست پس از تصویب قانون جدید حجاب اجباری در مجلس شورای اسلامی، پرستو احمدی که پیش‌تر با بازخوانی ترانه «از خون جوانان وطن» علیه سرکوب اعتراض کرده بود و به همین دلیل نیز تحت بازجویی و توقیف قرار گرفته بود، بار دیگر به شیوه‌ای متفاوت از صدای خود برای اعتراض استفاده کرد. او با برگزاری یک کنسرت آنلاین در یکی از کاروانسراهای تاریخی ایران، بدون رعایت حجاب اجباری، توجه مردم و رسانه‌ها را بار دیگر به مبارزه برای #آزادی جلب کرد و در دورانی که شاید ناامیدی بر جنبش زنان ایران سایه انداخته بود، جانی تازه به آن بخشید.

پرستو در این اجرا گفت: «من پرستو؛ دختری که می‌خواهم برای مردمی که دوستشان دارم بخوانم. این حقی است که نمی‌توانستم از آن چشم بپوشم. صدای من را از این کنسرت «فرضی» بشنوید و خیال کنید این وطن زیبا را…» اما این اقدام او نیز بدون پیامد نماند. طبق گزارش خبرگزاری میزان، برای پرستو احمدی پرونده قضایی تشکیل شده و با اجرای موسیقی بدون رعایت موازین قانونی و شرعی برخورد خواهد شد.

🔹شاید برجسته‌ترین نماد نافرمانی مدنی در دنیا «رزا پارکس» باشد؛ زنی که در دسامبر ۱۹۵۵ با خودداری از واگذاری صندلی‌اش در اتوبوسی به یک سفیدپوست، به‌عنوان نمادی از مقاومت در برابر تبعیض نژادی شناخته شد. این اقدام او که به بازداشت و جریمه انجامید، نقطه آغازی برای جنبش حقوق مدنی در آمریکا شد و مسیر را برای پایان دادن به تبعیض نژادی قانونی در آمریکا هموار کرد. و حالا در دسامبر ۲۰۲۴ پرستو احمدی بار دیگر نشان داد که نافرمانی مدنی هنوز هم می‌تواند جلوی اقتدارگرایی قد علم کند.

🔹نافرمانی مدنی به‌عنوان یک ایده، نخستین بار توسط «هنری دیوید ثورو»، متفکر آمریکایی، در سال ۱۸۴۹ مطرح شد. او بر این باور بود که وجدان و اخلاق فردی بر قوانین حکومتی اولویت دارند و رفتارهایی مانند نپرداختن مالیات راهی مشروع برای مبارزه با ظلم است. بعدها، #مارتین_لوترکینگ این مفهوم را گسترش داد و قوانین را به دو دسته «عادلانه» و «ناعادلانه» تقسیم کرد. به باور او، شهروندان وظیفه دارند قوانین ناعادلانه را نادیده بگیرند و از اجرای آن‌ها سرباز زنند، چرا که پذیرش چنین قوانینی، به معنای کمک به بی‌عدالتی است.

🔹با وجود گذر زمان و تغییر ساختارهای سیاسی در جوامع مختلف، نافرمانی مدنی همچنان ابزاری مؤثر برای مقاومت مسالمت‌آمیز در برابر بی‌عدالتی است. حتی در حکومتی همچون ایران، که #سرکوب و خشونت در بالاترین حد خود قرار دارد، اقداماتی مثل اجرای پرستو احمدی به‌خوبی نشان می‌دهد که این شیوه از اعتراض همچنان می‌تواند پایه‌های اقتدارگرایی را به لرزه درآورد و جامعه را با خود همراه کند.

#نافرمانی_مدنی، در ذات خود شکلی از مقاومت است که در آن افراد برای مقابله با قوانین یا سیاست‌های ناعادلانه، رابطه قدرت را میان خود و حکومت به چالش می‌کشند. در شرایطی که قوانین، حقوق اساسی را نقض می‌کنند، این شیوه #مقاومت می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای ایجاد #تغییرات_اجتماعی و سیاسی عمل کند.
نافرمانی مدنی به ویژه در نظام‌های اقتدارگرا بدون عواقب نیست ولی همچنان شیوه‌ای اثرگذار محسوب می‌شود و آن‌طور که گاندی معتقد بود این نوع نافرمانی تنها یک مبارزه سیاسی نیست، بلکه مبارزه‌ای اخلاقی به شمار می‌آید.

#اصل۲۰
#نافرمانی_مدنی
#پرستو_احمدی
#قانون_عادلانه
#قانون_ناعادلانه

🔹🔹🔹

🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران

۲۵ آذر ۱۴۰۳

نظرات بسته است