در پی بزرگداشت حسین علیزاده و محسن چاوشی و تقدیم اجراهای روزهایی از جشنواره‌ موسیقی فجر به آنها، با واکنش اعتراضی این هنرمندان مردمی که نیازی به بزرگداشت ارگانهای حکومتی ندارند روبرو شد. این کنش‌های اعتراضی، پیش از هر چیز نشان دهنده‌ احساس عاملیت و به‌عینیت درآمدن آن در هنرمندان میدان موسیقی ایران است که در این سرزمین داستانی بسیار طولانی دارد و دیرزمانی است به‌روایت درآمده و همچون چشمه‌ای زلال و گوارا راه خویش را از میان صخره‌ها و کلوخ‌ها و خارها پیدا می‌کند و …

***

فریبا نظری: ‌تقدیم به هنرمندان سرزمینم: حسین علیزاده  و محسن چاوشی؛ سومین روز چهلمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به پاس نقش برجسته استاد حسین علیزاده در ارتقای موسیقی ایرانی، به این موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز، پژوهشگر و نوازنده تار و سه‌تار تقدیم شد؛ اما این نامگذاری گلایه‌مندی این استاد پیش‌کسوت را به همراه داشت. علیزاده با انتشار متنی با بیان اینکه همه افتخارم در موسیقی ایران همواره عدم حضور در جشنواره موسیقی فجر بوده است نوشت:
من از هرگونه بزرگداشت از طرف ارگان‌های حکومتی بی‌نیاز هستم، پیوسته سپاسگزار مردم آگاهی‌ام که بی‌دریغ پشتیبان هنر و هنرمندشان در هر شرایطی بوده‌اند. با عشق و احترام به ایران سرافراز و هنرمندان آزاده» ( شرق، ۲۷ بهمن ۱۴۰۳).

پس از انتشار اخبار تقدیم روز پنجم جشنواره موسیقی فجر به محسن چاوشی این خواننده نیز همچون حسین علیزاده نسبت به استفاده‌ از نامش در جشنواره موسیقی فجر واکنش نشان داد:
مطلع شدم که برگزارکنندگان جشنواره موسیقی فجر از من نامی در روز پنجم این برنامه (با عنوان تقدیم و…) آورده‌اند. نه راضی‌ام به چنین چیزی و نه علاقه به شنیدن نام خود (به هر بهانه و دلیلی) در چنین موقعیت‌ها و محافلی دارم‌» ( اعتماد، ۲۷ ۱۴۰۳).

موسیقی در ایران پس از انقلاب ۵۷، داستان پیچیده و دوگانه‌ای دارد که می‌تواند گویای چرایی کنش‌های اعتراضی هنرمندان این میدان باشد. مواردی همچون:

ممنوعیت و حد و حصر موسیقی و هنرمندان و ابزار آن در طی پنج دهه اخیر.

استفاده ابزاری از موسیقی در بزنگاه های سیاسی و ایدئولوژیک مانند انقلاب سال ۵۷، جنگ هشت ساله با عراق، انتخابات دوره های مختلف، مناسبت‌های مذهبی اعیاد و عزاداری‌ها؛ با اتخاذ سیاست دوگانه در این میدان.

تاکید و تداوم سیاست تابوانگاری موسیقی در گفتمان رسمی جمهوری اسلامی همراه با گسترش و افزایش موانع و محدودیت‌های عملی برای رشد و توسعه آن در کشور، در رسانه، آموزش، اجرا، معرفی به کودکان و نوجوانان.

تداوم و افزایش سیاست سلبی ویژه زنان در حوزه‌ی موسیقی و ممانعت از عاملیت آنان در این میدان بطور خاص و آشکار.

ایجاد زمینه آسان و بدون موانع برای پیوند موسیقی در سبک های خاصی مانند پاپ در مداحی‌ها با استفاده ابزاری ایدئولوژیک از موسیقی و برپایی محافل مداحی مذهبی با شیوه‌های دیسکویی و تلفیق گونه‌هایی چون پاپ و راک و جاز و رپ؛ در ادامه‌ی سیاست دوگانه و یک بام و دو هوا نسبت به موسیقی.

نفی عاملیت هنرمندان در سبک و شیوه‌های اختصاصی خود، در اتخاذ رویکرد اجتماعی و سیاسی و فرهنگی، و نیز در ارتباط با گروه‌های مختلف جامعه.

این کنش‌های اعتراضی، پیش از هر چیز نشان دهنده‌ی احساس عاملیت و به عینیت درآمدن آن در هنرمندان میدان موسیقی ایران است که در این سرزمین داستانی بسیار طولانی دارد و دیرزمانی است به روایت درآمده است.
تاریخ موسیقی ایران از زمان‌های بسیار دور و از تمدن‌های باستانی آغاز شده و تا عصر حاضر ادامه پیدا کرده است.
چنین پیشینه‌ای همچون چشمه‌ای زلال و گوارا راه خویش را از میان صخره‌ها و کلوخ‌ها و خارها پیدا می‌کند و در ذهن و جان ساکنان هر دوره‌ای، رسوخ کرده و مسیر خود را می‌رود تا به تشنگان و نوشندگان برسد و وجودشان را سیراب نماید. نوشندگان کافی است بخوانند و بنوازند و با گوش جان بشنوند که این خود چشمه را جوشان خواهد نمود.

۳۰ بهمن ۱۴۰۳

نظرات بسته است