دومین نمایش صورتی در حسینیه خمینی؛ خامنه‌ای در مورد حجاب برای زنان خط و نشان نکشید
رهبر جمهوری اسلامی از «تدبیرش» برای نامعادله «سرکوب زنان» و تکلیف «قانون حجاب» رونمایی نکرد و به جای آن تلاش کرد تا دایره تنش‌های درونی و بیرونی نظامش را محدود کند و رسیدگی به آنها را مقدم بر خط و نشان کشیدن برای زنان قرار دهد. در روزی که برخی انتظار داشتند رهبر جمهوری اسلامی در مورد این قانون حرف بزند و به بلاتکلیفی جمهوری اسلامی در نحوه سرکوب زنان پایان دهد…/
***
علی رسولی
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۲۷ آذرماه با گروهی از زنان در حسینیه خمینی در کنار منزلش دیدار کرد. این دیدار در شرایطی انجام شد که قانون عفاف و حجاب منتظر ابلاغ از سوی رئیس‌مجلس یا رئیس‌جمهوری است و مناقشه بسیاری بر سر آن در درون حاکمیت شکل گرفته است.
در روزی که برخی انتظار داشتند رهبر جمهوری اسلامی در مورد این قانون حرف بزند و به بلاتکلیفی جمهوری اسلامی در نحوه سرکوب زنان پایان دهد، او در مورد «آرایش جنگی» مطلوبش در برابر «بی‌حجابی فراگیر» سخنی نگفت.
مسئولان دفتر خامنه‌ای برای این دیدار حسینیه‌اش را به رنگ صورتی درآورده بودند. نمایشی از یک کلیشه جنسیتی منسوخ در مورد زنان که دو سالی است به راهروهای بیت خامنه‌ای نفوذ کرده است. نخستین بار در روز ۱۴ بهمن ۱۴۰۱ و در میانه قیام ژینا خامنه‌ای برای «نمایش لطافت» در میانه «سرکوب خونین» در حسینیه‌اش مراسم تکلیف دختران ۹ ساله را برگزار کرد. در آن دیدار دختربچه‌ها ماسک صورتی به دهان داشتند و پروپاگاندایی از «روح لطیف» رهبری که کودکان کم‌سن و سال احاطه‌اش کرده‌اند در دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی منتشر شد.
البته میزان صورتی بودن فضا در دیدار ۲۷ آذر ۱۴۰۳ گویا به مذاق اعضای تیم رسانه‌ای دفتر او خوش نیامده بود چرا که در عکس‌هایی که از این دیدار در دو وبسایت دفتر خامنه‌ای منتشر شده، رنگ بنرها و پارچه‌های صورتی را با ادیت گرافیکی پررنگ‌تر کرده‌اند تا به قرمز نزدیک شود. البته در فیلم‌های منتشر شده از این دیدار این ادیت رنگی هنوز انجام نشده است.
دیدار خامنه‌ای با گروهی از دختربچه‌ها در میانه سرکوب قیام ژینا- ۱۴ بهمن ۱۴۰۱
این بار و دو سال بعد از نخستین نمایش صورتی در حسینیه خمینی، در و دیوار و پرده‌های پشت سر خامنه‌ای و بنرهای شعار و ادعیه هم صورتی شده بودند. یک پیشرفت قابل توجه در افزایش حجم صورتی در دیداری که زنان محور آن هستند. شاید به این دلیل که مقدار رنگ صورتی به کار رفته در دیدار ۱۴ بهمن نتوانسته بود دوای درد جمهوری اسلامی در نحوه مواجهه با خواسته‌های زنان و «شیوه بهینه سرکوب زنان» باشد.
خامنه‌ای در این دیدار گریزی به قیام ژینا هم زد. البته بی‌آنکه اسمی از ژینا (مهسا) امینی و قتل حکومتی‌اش در بازداشتگاه گشت ارشاد بیاورد. او گفت که دشمنان نظام او نتوانسته‌اند با شیوه‌های سخت جمهوری اسلامی را به زانو در بیاورند و به همین دلیل به سراغ شیوه‌های نرم رفتند و از این رو است که «به بهانه دفاع از جامعه زنان و یک زن، در یک کشور اغتشاش راه می‌اندازند».
رهبر جمهوری اسلامی برخلاف چند سخنرانی پیشینش درباره زنان که پس از فروکش کردن اعتراضات خیابانی در سال ۱۴۰۱ انجام داد از «حرام شرعی» و «حرام سیاسی» بودن بی‌حجابی سخنی نگفت ولی به زبانی متفاوت از این گفت که جامعه ایرانی به «بی‌بندوباری غربی» در موضوع زنان دچار نخواهد شد:
زن ایرانی توانسته از هویت و فرهنگ و سنن تاریخی و اصیل کشور با متانت، حیاء و عفت خود صیانت کند؛ به‌گونه‌ای که تا امروز تحت تأثیر عوارضی که بسیاری از کشورهای غربی دچار آن هستند قرار نگرفته و پس از این نیز انشاءالله همین‌طور به حرکت خود ادامه خواهد داد.
اوج انعطاف خامنه‌ای در این سخنان جدیدش آنجا بود که گفت از نظر او زنان هم باید مرجع تقلیدی از جنس خودشان داشته باشند و دست‌کم در مورد مسائل مربوط به خودشان از او تقلید کنند:
امروز خوشبختانه زن‌هایی که مجتهدند به اجتهاد فقهی رسیدند کم نیستند. بنده حتی معتقدم بسیاری از مسائل زنانه که موضوعش زنان هستند و مردها درست موضوع را تشخیص نمی‌دهند خانم‌ها باید از مجتهد زن تقلید کنند.
با این وجود خامنه‌ای باز هم بر همان روایت خودش از «زن مطلوب» تأکید کرد. زنی که خانه‌دار است و «مادری» می‌کند:
امروز من می‌بینم بعضی‌ها به تبع همان سیاست‌های سرمایه‌داران و استعمارگران و بدخواهان جوامع مستقل به‌خصوص جامعه‌ی ما و به‌دنبال آنها مادری را بد تصویر می‌کنند. اگر کسی بگوید فرزندآوری لازم است برای خانواده‌ها طعنه می‌زنند مسخره می‌کنند که شما زن را برای بچه می‌خواهید برای فرزندآوری می‌خواهید. مادری یک افتخار است. اینکه یک موجودی یک موجود انسانی را شما با زحمت زیاد چه در درون خودتان چه در بیرون در اوایل زندگی‌اش پرورش بدهید زحماتش را تحمل کنید او را به‌عنوان یک انسان پرورش بدهید، این افتخار کوچکی است؟ خیلی بااهمیت است، خیلی باارزش است. برای همین هم هست که در اسلام روی نقش مادر تکیه شده.
شاخص مهم دیگر خامنه‌ای برای «زن مطلوب» این بود که به دنبال استقلال اقتصادی نباشد چرا که کار کردن زنان از نگاه او «توطئه سرمایه‌داری برای بهره‌کشی از نیروی کار زنان» بوده است:
کارخانجاتشان احتیاج به کارگر داشت، کارگر مرد کافی نبود، می‌خواستند زن‌ها را بیاورند برای کارگری آن هم با دستمزد کمتر از مردان. این را در زیر یک ظاهر، یک پوشش انسان‌دوستانه‌ای پنهان کردند به‌عنوان اینکه زن استقلال مالی داشته باشد، آزادی داشته باشد بتواند از خانه بیرون بیاید.
محدود شدن معاشرت زنان با بقیه جامعه و تمرکز زنان بر موضوع زوجیت و یافتن مکملشان در میان مردان دو ویژگی مطلوب دیگر خامنه‌ای برای زنان ایرانی بود.
در جامعه‌ای که بخش زیادی از اعضای آن فاصله بسیار زیادی با آرمان‌های رأس نظام سیاسی دارند، خامنه‌ای در این دیدار تلاش کرد تا دایره تنش‌های درونی و بیرونی نظامش را محدود کند و رسیدگی به آنها را مقدم بر خط و نشان کشیدن برای زنان قرار دهد. شاید به همین دلیل موضوع سقوط نظام بشار اسد در سوریه و دست بالا یافتن اسرائیل در رقابت منطقه‌ای هم به همین «دیدار صورتی» راه یافت.
خامنه‌ای در مورد منطقه همان حرفی را زد که در سخنرانی آشفته هفته گذشته‌اش بر آن تأکید کرده بود. امید به الطاف الهی و وعده آمدن روزی که نیروهای نیابتی او طعم پیروزی را خواهند چشید:
در منطقه، با این حرکتی که در سوریه انجام گرفت و با جنایت‌هایی که رژیم صهیونیستی و آمریکا دارند انجام می‌دهند و کمک‌هایی که بعضی دیگر به اینها می‌کنند، خیال کردند که قضیه مقاومت تمام شد… رژیم صهیونیستی به خیال خودش دارد خودش را از طریق سوریه آماده می‌کند که نیروهای حزب‌الله را به‌خیال خود محاصره کند و ریشه‌کن کند. اما آن کسی که ریشه‌کن خواهد شد اسرائیل است. ما در کنار مبارزین فلسطین ایستاده‌ایم، در کنار مبارزان مجاهد فی‌سبیل‌الله حزب‌الله ایستاده‌ایم و از اینها حمایت می‌کنیم هرچه بتوانیم به اینها کمک می‌کنیم. امیدواریم انشاءالله اینها ببینند آن روزی را که دشمن خبیثشان در زیر پاهای آنها لگدمال می‌شود./ زمانه
۲۸ آذر ۱۴۰۳