چرا مردان بیشتر از زنان در کووید ۱۹ جان خود را ازدست می دهند
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در سخنانی گفت که ویروس همهگیر کرونا، دههها قدمهای آرام و مورچهای در راستای برابری جنسیتی را با عقبگرد جدی مواجه کرد.. یشبینیها حاکی از آن است که اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ در نتیجهی عواقب کرونا، با کاهشی ۵ درصدی روبرو است. اما در این میان ۵۴ درصد مشاغلی که از بین خواهند رفت، مشاغلی است که زنان در آنها به کار مشغولاند./
*****
زنان در مجموع کمتر از مردان از ویروس کوید-۱۹ آسیب جسمی میبینند یا جان خود (https://www.hsph.harvard.edu/news/features/more-men-than-women-are-dying-from-covid-19-why/) را از دست میدهند. گفته میشود که این بیشتر ناشی از کروموزوم ایکس اضافه است و هورمون جنسی استروژن که واکنش ایمنی بدن زنان در مواجهه با ویروس را بهتر کرده. اما عواقب اقتصادی، اجتماعی و روانی ناشی از این ویروس همهگیر، زنان را به مراتب بیشتر درگیر کرده و زندگیشان را زیر و رو کرده است. واقعیت تلخی که سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی نیز بر آن تاکید دارند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در سخنانی گفت که ویروس همهگیر کرونا، دههها قدمهای آرام و مورچهای در راستای برابری جنسیتی را با عقبگرد جدی (https://www.aljazeera.com/indepth/features/coronavirus-women-paying-heavier-price-200910070509224.html) مواجه کرد.
پیشبینیها حاکی از آن است که اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ در نتیجهی عواقب کرونا، با کاهشی ۵ درصدی روبرو است. اما در این میان ۵۴ درصد مشاغلی که از بین خواهند رفت، مشاغلی است که زنان در آنها به کار مشغولاند. آونی امین، محقق حقوق جنسی و باروری در «سازمان بهداشت جهانی» میگوید زنان بیشتر در بخش غیررسمی به کار اشتغال دارند و این مشاغل، اغلب هیچ قوانین نظارتی و حمایتی و خدماتی به همراه ندارند و نیروی کار در این مشاغل، به سادگی کنار گذاشته میشود. در مجموع، بررسی دادهها نشان میدهد که مشاغل زنان با ۱.۸ برابر خطر بیشتر مواجهاند که در پاندمی از دست بروند.
از سوی دیگر بنا به آمار «سازمان بهداشت جهانی»، بیش از ۷۰ درصد نیروهای پزشکی و بهداشت و درمان جهان را زنان تشکیل میدهند و مدام در معرض مواجهه با بیماران مبتلا به کرونا و ویروساند. دادههایی که از سوی «صندوق زنان سازمان ملل» جمعآوری شد، نشان داد تنها در اسپانیا و ایتالیا، به ترتیب ۷۲٪ و ۶۶٪ کادر درمان که به کرونا مبتلا شدند، زناناند.
تا قبل از پاندمی کرونا، در مجموع ۷۲.۶ درصد کار بیجیره و مواجب روزمرهی جهان را زنان انجام میدهند( از پختوپز و تمیز کردن خانه گرفته تا رسیدگی به بچهها). شش ماه بعد از شروع پاندمی، بررسی «سازمان جهانی کار» در قارهی آسیا و پاسیفیک نشان میدهد که این رقم به بیش از ۸۰ درصد رسیده است. بررسیها در ایالات متحدهی آمریکا، آلمان و فرانسه هم نشان داد که زنان بهمراتب دارند وقت بیشتری را صرف امور بیمزد روزمره کرده و زنان شاغل ساعات بیشتری را دارند صرف رسیدگی به امورات خانه و بچهها میکنند. در حالی که مردان همزمان توانستند وقت بیشتری را صرف کار کنند و با پیشرفتهای شغلی بیشتری مواجه شدند. همزمان این زناناند که به شکل سنتی در سراسر جهان، مسئول اصلی رسیدگی به بیماراناند. بنابراین در اکثر خانوارها اگر کسی به کرونا مبتلا شد، وظیفهی مراقبت از او هم بر دوش زنان افتاد.
با فشاری که در نتیجهی این همه گیری بر نظامهای درمانی همهی کشورها وارد شده، سیستم درمان ناچار از اولویتبندی شده است. در این اولویتبندی مثل همیشه یکی از اولین بخشهایی که آسیب دید، بحث سلامت جنسی و باروری زنان و سقط جنین است. بررسیها نشان میدهد در نتیجهی کاهش خدمات پزشکی در این بخش، تا ۶ ماه آینده در کشورهای کمدرآمد یا با درآمد سرانهی متوسط، دستکم بیش از ۱۲ هزار مورد افزایش مرگ ناشی از نبود خدمات درمانی بهموقع برای زنان باردار یا درحال زایمان را مشاهده خواهیم کرد.
خشونت علیه زنان در سراسر جهان سر به فلک کشیده و بسیاری از زنان با آزارگر خود در خانه ماههاست که عملا حبس شدند. در برخی کشورها از جمله کلمبیا، خشونت خانگی علیه زنان در این مدت ۱۷۵ درصد افزایش را نشان میدهد.
حالا دولتها باید چه کنند تا این وضعیت دردناک و ترسناک فعلی و آیندهی پیشرو بهتر شود؟ برای تصور اقدامات موثر میتوان به هاوایی نگاه کرد. دولت هاوایی یک برنامهی اقدام عملی فمینیستی (https://www.yesmagazine.org/economy/2020/07/15/hawaii-covid-recovery/)را طراحی کرد که اولویت هزینه را به زیرساخت نمیدهد، بلکه اولویت با تخصصی بودجه به بخش سلامت جسمی، جنسی، روانی و بارداری زنان است. سه سازمان مردمنهاد محلی که در زمینهی حقوق زنان فعال هستند در تهیهی این برنامه و اقناع دولت نقش داشتند. هاوایی در برنامهی خود تاکید کرده که تمام برنامهریزیها، اقدامات و خرج و مخارج باید در این راستا باشد که در ابتدا اطمینان حاصل شود زنان به خدمات بهداشتی و درمانی و بارداری و سقط دسترسی کامل و ایمن دارند، مادران به خدمات لازم از تهیهی شیرخشک نوزاد گرفته تا دارو و مهدکودک دسترسی خواهند داشت، دختران از حق تحصیل بازنمیمانند و خدمات کمک به آسیبدیدگان از خشونت خانگی، قطع نشده و با کمبود نیرو و بودجه مواجه نشوند. هاوایی در برنامهی اقدام خود همچنین تاکید کرده که اقدامات دولت و نهادها باید در این راستا باشد که «مشاغل آسیبپذیر و بی امکانات حمایتی» حفظ شود و از دست نرود و همه میدانند اکثر افراد شاغل در این مشاغل، زناناند.
منبع : کانال تلگرامی دیگری
۳ مهر ۹۹