مطالبات زنان، اظهارات مردان
تاکید بر حمایت از زنان، نشاندهنده زن ضعیف و مرد قوی است. زنان نیازی به حمایت از جانب مردان ندارند، بلکه برابری در جامعه را طلب میکنند، زنانی که با فریادهای خود حق آزادی و استقلال و انتخاب فردی را فریاد میزنند محتاج حمایت مردان نیستند…../
****
دکتر شهلا اعزازی _ مدیر گروه و استاد دانشگاه_ تیر ۱۴۰۳
یکی از مسائلی که همیشه در عرصه جلسات مناظره و گفتگو میان نامزدهای ریاست جمهوری مطرح میشود، موضوع زنان است. بحث در خصوص زنان و مطالبات آنان سابقهای طولانی دارد هرچند برای دورانی دچار توقف و برای دورانی، بار دیگر از طریق سازمانهای غیردولتی و فعالان حقوق زنان مطرح شد. صدایی که امروزه پس از جنبش مهسا در خیابانها شنیده میشود و با فشارها، تهدیدها و مجازاتهای مختلف سعی در خاموشکردن آن دارند، مطالبات زنان به شیوههای گوناگون و از طرف گروهها و افراد متعدد بیان شده اما به گوش مردان مسئول مملکت نرسیده است.
اظهارات نامزدهای ریاست جمهوری که به صورت کلی در مورد زنان مطرح شدند، بر تواناییهای زنان در جامعه و خانواده تاکید داشتند. میتوان در نگاهی کلی دید مثبت مردان را با طبقهبندی مفاهیمی که اکثر آنان به کار بردند این گونه جمعبندی کرد: ضرورت حضور زنان در عرصههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی؛ حضور زنان در کنار مردان قدرتمند؛ حمایت از زنان؛ رعایت حقوق بانوان؛ شایستگیهای زنان؛ اهمیت حریم خانواده؛ نقش مهم خانواده در جامعه؛ تربیت اشتباه دختران در مدارس؛ مخالفت با خشونت در طرح نور یا حجاب که اکثریت به آن معتقد بودند و موارد مشابه دیگر.
نگاهی به سخنان مردان در مورد زنان و مطالبات واقعی زنان نشان میدهد که در دید مثبت نسبت به زنان، هنوز افکار مردسالارانهای وجود دارد که در آن مردان فرادست و زنان فرودست هستند و این سخنان مثبت در مورد زنان هیچیک از مشکلات آنان را حل نخواهد کرد. در دید مردسالاران، ضرورت حضور زنان در عرصههای مختلف اجتماعی و سیاسی در کنار مردان قدرتمند میتواند مشکلات زنان را آشکار سازد.
هرچند که یکی از مطالبات زنان حضور در عرصههای مختلف است اما گذشته از موارد استثنا، معمولا زنانی که در کنار مردان قدرتمند قرار گرفتهاند بیشتر از مردان در پی حفظ و پابرجایی منافع مردان نسبت به زنان در جامعه هستند. شایستهسالاری و بیتجربگی زنان در عرصههای تصمیمگیری یکی دیگر از دلایلی است که گذشته از قانون از حضور زنان در عرصههای قدرت جلوگیری میکند.
تاکید بر حمایت از زنان، نشاندهنده زن ضعیف و مرد قوی است. زنان نیازی به حمایت از جانب مردان ندارند، بلکه برابری در جامعه را طلب میکنند، زنانی که با فریادهای خود حق آزادی و استقلال و انتخاب فردی را فریاد میزنند محتاج حمایت مردان نیستند.
دولتمردان بر نقش مهم خانواده در جامعه تاکید میکنند و نسبت به وجود خشونتهای خانگی و همچنین قتلهای ناموسی با مجازات اندک یا حتی بدون مجازات که تقریبا هر هفته در ایران رخ میدهد بیتوجه هستند. زن به عنوان فردی مستقل در جامعه مدنظر نیست بلکه بر رابطه زن و خانواده در جامعهای که روزبهروز بر تعداد افراد مجرد آن افزوده میشود تاکید دارند و از پیگیری دلایل تجرد خودداری میکنند. از نقش مهم زنان در تربیت فرزندان و حتی از مادرخرجبودن نام میبرند و فراموش میکنند که قوانین و تشویق جامعه به چندهمسری و ازدواج موقت عامل مهمی در برهمزدن آرامش خانواده است.
بر اهمیت خانواده تاکید میشود و خانوادههای کودک-همسر را درنظر نمیگیرند. از تربیت اشتباه دختران و پسران در مدارس نام میبرند و نگاهی به حذف دختران و همینطور زنان از کتابهای درسی ندارند. هرچند که با خشونت مخالفت شد اما نگاهی ریشهای به مشکل نینداخته و بدون صحبت در مورد حجاب، راهحلهای نامشخص دیگری را بیان کردند.
بسیاری از مسائل زنان ناشی از قوانینی است که تلاش برای محدودکردن یا لغو این قوانین تاکنون نتیجهای نداشته است. بیان صفات مثبت در مورد زنان به جای حل مشکلات آنان که برخی از این مشکلات در حوزه اختیارات ریاست جمهوری نیست و در مورد برخی دیگر تمایلی به برطرفکردن آنها وجود ندارد، شاید به خوبی نشاندهنده این امر باشد که زنان مسئله نیستند، بلکه فرصت هستند. فرصتی که هربار با دادن وعدههای شیرین از آن بهره میگیرند و اگر قصد انجام وعدهها را داشته باشند با موانع متعددی روبهرو خواهند شد که برطرفکردن آنها در حوزه اختیار رئیسجمهور نیست.
کانال علمی مطالعات زنان
۱۳ تیر ۱۴۰۳