کاهش قتلهای ناموسی در اردن با اصلاح قوانین و افزایش مشارکت مردم و نهادها
به گفته فعالان حقوقی و اجتماعی، با وجود بهبود وضعیت زنان در اردن، هنوز باید اقدامات بیشتری برای رسیدگی به خشونت مبتنی بر جنسیت و افزایش مشارکت زنان در جامعه و بازار کار انجام شود…/
*****
فعالان حقوق زنان در اردن میگویند که طی ۲۰ سال گذشته با بازنگری در قوانین و پذیرش تابوهای اجتماعی که زنان اردنی را عقب نگه میدارد، پیشرفت قابلتوجهی در مبارزه با تبعیض علیه زنان داشته است.
زنان اردنی دور از اشتغال
فعالان زنان اردنی میگویند که تغییراتی که در حوزه زنان رخداده نتیجه تغییرات در جامعه است. آنان بر نیاز به تلاش بیشتر در سطح نهادی برای بهبود برابری جنسیتی و قدرتیابی زنان تأکید میکنند.
رانا حسینی، فعال حقوق زنان، گفت: باتوجهبه دستاوردهای جنبش حقوق زنان، یکی از مهمترین دستاوردها، انتصاب زنان در سمتهای تصمیمگیری مانند وزرا، دادستانها، سفیران و قضات است. ما تقریباً همهجا زنان را میبینیم. این نشانه آن است که جامعه اکنون نسبت به پذیرش و تمایل زنان برای حضور در موقعیتهای رهبری بازتر از گذشته است.
با وجود تغییر در ساختارهای اجتماعی و بهبود حقوق زنان در اردن، این روزنامه نگار میگوید: هنوز مشکلاتی در رابطه با مشارکت زنان در نیروی کار و وضعیت شغلی وجود دارد و به نرخ بالای بیکاری در میان زنان اشاره میکند.
بر اساس برآوردهای رسمی، نرخ بیکاری زنان در اردن در سهماهه سوم سال ۲۰۲۰ برابر ۲۳.۹ درصد بوده که ۴.۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ افزایشیافته است. همان آمارها نشان میدهد نرخ مردان بیکار دارای مدرک لیسانس و بالاتر ۲۵٫۲ درصد بود. درحالیکه درصد زنان بیکار که حداقل دارای مدرک تحصیلی مشابه بودند به ۷۷ درصد افزایشیافته است.
حسینی با بیان اینکه با وجود تلاشها، مشارکت اقتصادی در بین زنان همچنان ضعیف است، افزود: هنوز بسیاری از مشاغل در انحصار مردان است. هنوز در محل کار تبعیض وجود دارد. صاحبان مشاغل ترجیح میدهند که مردان را بهجای زنان استخدام کنند و این به مسائل مربوط به مرخصی زایمان و مراقبت از کودکان برمیگردد.
قتل ناموسی، زن کشی در اردن
حسینی گفت که به طور متوسط سالانه ۱۰ تا ۱۵ زن در اردن به نام ناموس کشته میشوند. نویسنده کتاب شوکآور «قتل به نام ناموس»، توضیح داد که این رقم در سالهای اخیر «افت قابلتوجهی» داشته است.
تعداد بهاصطلاح جنایت ناموسی گزارش شده در اردن در طول دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بین ۲۰ تا ۲۵ نفر در سال بوده است که گاهی اوقات به ۳۰ مورد هم میرسید. اکنون بهواسطه فعالیتهایی مانند کمپینهای آگاهی انجام شده و همچنین با درگیرکردن دولت و همه دستاندرکاران در این مبارزه، این تعداد به ۱۰ تا ۱۵ مورد در سال کاهشیافته است.
او توضیح داد که اردن قوانین مربوط به خشونت علیه زنان و تشدید مجازاتها را اصلاحکرده است که در نتیجه به کاهش جرایم ناموسی منجر شده است.
در برخی از بندهای مهم مربوط به خشونت علیه زنان، مانند مواد ۹۸ و ۳۰۸ قانون جزا، تغییراتی ایجاد شده است. ماده ۳۰۸ به متجاوز جنسی اجازه میداد در صورت ازدواج با قربانی، از مجازات فرار کند. حالا دیگر اینطور نیست. تغییر دیگر این است که مرتکبان بهاصطلاح جرایم ناموسی مانند گذشته مجازات کمی دریافت نمیکنند. اکنون دادگاههای کیفری و سیستم قضایی، واقعاً، با خشونت علیه زنان و کودکان برخورد جدی میکنند و پروندهها را با شواهد قوی به دادگاه میآورند تا متهمان را درگیر کنند.
رانا حسینی در ادامه خاطرنشان کرد: با وجود تغییر قوانین ما هنوز با چشمپوشی از حقوقی که خانوادهها میتوانند در دادگاه برای کاهش مجازات از آنها استفاده کنند، مواجه هستیم.
خشونت علیه زنان پدیدهای مختص به اردن یا منطقه خاورمیانه نیست، بلکه پدیدهای است که در سراسر جهاندیده میشود. حسینی افزود: تفاوت در منطقه ما این است که زنان توسط خانواده و بستگان خود کشته میشوند.
پاندمی کووید ۱۹ و زنان اردنی
فعالان حقوق زنان اردن در گفتگو با عربنیوز گفتند که بیماری همهگیر کروناویروس (COVID-19) مشکلات زنان را تشدید کرده، مشارکت اقتصادی زنان را بسیار کمتر کرده و خشونت مبتنی بر جنسیت را افزایش داده است.
بنا بر استنادهای سازمان مستقل خواهری (SIGI) که به دنبال پیشرفت و قدرتیابی زنان از طریق طیف وسیعی از برنامههای آموزشی و حمایتی است، بسیاری از زنان شغل خود را در نتیجه همهگیری ازدستداده و در معرض خشونت خانگی قرار گرفتهاند.
SIGI در گزارش اخیر خود گفت: زنان تا حدی برای محافظت از خانوادهها و فرزندان خود و همچنین به دلیل اعتقاد عمیق خود که شرایط فعلی استثنایی و پر از چالشهای اقتصادی و اجتماعی است، سکوت کردهاند.
حسینی گفت که قرنطینه و مقررات منع آمدوشد مانع از بازدید سازمانهای غیردولتی و تیمهای حفاظتی برای انجام بازدیدهای منظم از خانوادههای آسیبپذیر و مراکز قربانیان خشونت خانگی و ناموسی شده است.
مطالعه اخیر کمیسیون اقتصادی و اجتماعی غرب آسیا میگوید: انتظار میرود این بیماری همهگیر منجر به ازدسترفتن ۱.۷ میلیون شغل در منطقه خاورمیانه شود که شامل تقریباً ۷۰۰ هزار نفر آن از زنان هستند.
کانون زنان ایرانی
منبع :عرب نیوز
ترجمه: افرا دولتآبادی
https://www.arabnews.com/node/1821501/middle-east