لایحه بودجه ۱۴۰۴؛ مبارزه معلولان برای بقا با یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان!
برای آنکه بدانیم تلاش برای اجرای قانون حمایت از معلولان در دولت چهاردهم تا چه اندازه وعدهی راستینی است، نیاز نیست تا آخرِ سالِ ۱۴۰۴ صبر کنیم! نقشهی راه دولت برای سال ۱۴۰۴ و هزینهکردِ آن برای افراد دارای معلولیت را میتوان از لایحهی بودجه سال آینده حدس زد…../
****
به گزارش خبرنگار ایلنا، وزیر کار بعد از گرفتنِ رأی اعتماد از مجلس و در نخستین ساعاتِ شروع به کارش در وزارت کار به یکی از مراکز نگهداری معلولان رفت تا به آنها قولِ حمایت و پیگیریِ مطالباتشان را بدهد. میدری بر اجرای قانون حمایت از معلولان تأکید کرد، از اینکه منابع محدودی برای اجرای قانون وجود دارد، گله کرد و قول داد که این موضوع به صورتِ ویژه در دستور کار قرار بگیرد. وزیر کار گفت: «باید صرفهجویی کنیم و جلوی هزینهها و فسادها را بگیریم تا بتوانیم از منابع محدودی که کشور دارد حق معلولان را بدهیم.»
برای آنکه بدانیم تلاش برای اجرای قانون حمایت از معلولان در دولت چهاردهم تا چه اندازه وعدهی راستینی است، نیاز نیست تا آخرِ سالِ ۱۴۰۴ صبر کنیم! نقشهی راه دولت برای سال ۱۴۰۴ و هزینهکردِ آن برای افراد دارای معلولیت را میتوان از لایحهی بودجه سال آینده حدس زد. اگرچه هنوز جزئیاتِ تخصیص بودجه برای قانون حمایت از معلولان مشخص نشده، اما دولت با افزایشِ ۲۰درصدی مستمریِ افراد دارای معلولیت و همچنین گنجاندن ردیفی برای تقلیلِ ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان در بودجه، برنامهی خود را تا حدودِ زیادی اعلام کرده است: قرار نیست قانون را اجرا کنیم!
ماده ۲۷ باز هم به حاشیه رانده میشود
ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان، یکی از مهمترین مواد این قانون است؛ طبق این ماده، «دولت مکلف است کمک هزینه معیشت افراد دارای معلولیت بسیار شدید و یا شدید فاقد شغل و درآمد را به میزان حداقل دستمزد سالانه تعیین و اعتبارات لازم را در قوانین بودجه سنواتی کشور منظور نماید.» این ماده اما تا کنون اجرا نشده است.
دولت البته در لوایح بودجه دو سال گذشته، سازمان بهزیستی را مکلف کرد که به معلولان واجد شرایط، کمک هزینه معیشتی براساس سقف اعتبارات و با آئیننامه هیئت وزیران پرداخت کند. این تکلیف تاکنون اجرا نشده است اما مسئلهی اصلیعدم اجرای آن نیست، بلکه نفسِ وجود چنین ردیفی در بودجه، خود مایهی شر است و نه نفع! شری که حتی امسال نیز در ردیف ۲ بند پ تبصره ۱۲ قانون برنامه بودجه، گنجانده شد.
فعالان حقوق معلولان، به وجودِ چنین ردیفی در قانون برنامه بودجه معترض هستند و آن را تقلیلِ شدید ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان میدانند. آنها تاکید دارند که وجودِ چنین ردیفی در قانون برنامه بودجه به معنای نادیده گرفتنِ ماده ۲۷ است. بهروز مروتی، فعال حقوق معلولان، در این رابطه به «اینا» میگوید: این بند در ردیفِ بودجه، ماده ۲۷ را به حاشیه میراند. در واقع دولت با آوردن چنین ردیفی به شکل رسمی اعلام میکند که قرار نیست ماده ۲۷ به طور کامل اجرا شود.
به گفتهی مروتی، طبق آییننامهی هیات وزیران، کمک هزینه معیشتی از ۱ تا ۳ میلیون تومان برای سه دهک اول و برای دهکهای بالاتر ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده که این آییننامه تاکنون اجرا نشده است. این در حالی است که طبق قانون، دولت باید کمک هزینه معیشتی معلولان بسیار شدید و یا شدیدِ فاقد شغل و درآمد را به میزان حداقل دستمزد سالانه تعیین کند. با این اوصاف، این کمک هزینه امسال باید ۷میلیون و ۱۶۶هزار تومان تعیین میشد، نه ۵۰۰ هزار تومان!
این فعال حقوق معلولان تأکید میکند: این ردیف، راه اجرای ماده ۲۷ را میبندد. دولت میتواند ادعا کند که کمک هزینه معیشتی برای معلولان در نظر گرفته اما در واقع آنچه تعیین میشود با آنچه در قانون آمده زمین تا آسمان فرق دارد! ضمن اینکه در لایحه تاکید شده که این آییننامه با توجه به اعتبار سازمان بهزیستی اجرا خواهد شد، یعنی اگر سازمان بهزیستی اعتبارات لازم را نداشته باشد، این آییننامه نیز اجرا نخواهد شد. همانطور که طی این دو سال اجرا نشده است. این رویکرد، معلولان را به عنوان شهروندان درجه چندم تلقی میکند و نشاندهنده یک آپارتاید واقعی علیه آنهاست.
حمایتِ تمام قدِ دولت از معلولان: یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان!
مسئلهی بعدی در لایحهی بودجه، افزایشِ ۲۰درصدیِ مستمریِ معلولان است؛ در حال حاضر این مستمری ۹۹۳هزار تومان است که با افزایشِ ۲۰درصدیِ آن برای سال ۱۴۰۴ به مبلغ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان میرسد. این رقم به علاوهی مبلغ ۳۰۰ – ۴۰۰هزار تومان یارانه، روی هم رفته چیزی حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان میشود و مهمترین کمکهزینهای است که افراد دارای معلولیت از دولت دریافت میکنند.
گزارش: زهرا معرفت