حماسهی مقاومت زنی در برابر کودتا
پاتریسیا آرسه، شهردار سابق و سناتور انتخابی جنبش مردمان بومی : تا زمانی که حتی یک زن از بدرفتاری رنج میبرد نباید از تلاش باز ایستاد. همچنین باید برای جوانان کار کرد. بیدفاعترین گروهها زنان و جوانان هستند. میخواهیم برای حل این مشکلات کار کنیم تا جوانان دسترسی مستقیم به کار داشته باشند. . اگر ما امکان دستیابی به تجربه را برای جوانان فراهم نکنیم آنان کدام امکان را برای تجربه اندوزی خواهند داشت؟ کار برای حل این مشکل و برای از میان برداشتن خشونت علیه زنان دارای اهمیت است…./
*****
حزب «جنبشی به سوی سوسیالیسم» به تازگی پیروزی چشمگیری در انتخابات بولیوی داشته است و به نظر میرسد کودتا علیه دولت مورالس شکست خورده باشد. گروه گریزون با پاتریسیا آرسه، شهردار سابق و سناتور انتخابی جنبش مردمان بومی که در طی کودتای سال گذشته به طور علنی شکنجه شد مصاحبهای کرده است.
نوشتهی زیر ترجمهی گفتگوی ویدیویی ماکس بلومنتال سردبیر پایگاه اینترنتی مستقل گری زون ۱) با سناتور انتخابی خانم پاتریسیا آرسه در شهر چیمورهی بولیوی است. لینک این ویدیو که در آن صحنههایی از شکنجه سناتور آرسه به نمایش میآید در پایان ترجمه آمده است. ۲)
گروه گری زون برای ملاقات با پاتریسیا آرسه شهردار سابق، که پس از کودتای مورد پشتیبانی آمریکا در ماه نوامبر ۲۰۱۹ در برابر مردم شکنجه شد، به منطقهی کشاورزی بولیوی سفر کرد. آرسه اینک سناتوری برگزیده از سوی جنبش بومیِ «به سوی سوسیالیسم» است که در ۱۸ اکتبر به یک پیروزی تاریخی خیرهکننده دست یافت.
تنها چند روز پس از پیروزی شورانگیز و خیرهکنندهی انتخاباتی ۱۸ اکتبرِ حزب «جنبشی به سوی سوسیالیسم» (ماس) ۳) ، که از سوی ایوو مورالس (رییس جمهور پیش از کودتای بولیوی) بنیانگذاری شده بود، همراه با تیم گری زون در سفری سه ساعت و نیمه از شهر کوچابامبا بولیوی، در منطقه حارهای کوچوبامبا، به چیموره که پایگاه طرفداران حزب ماس است آمدیم. در اینجا در گردهمآیی رهبران منطقهای حزب شامل شهردار چیموره، سناتور انتخابی لیوناردو لوسا که جای خالی ایوو مورالس را در مجلس سنا پر میکند و پاتریسیا آرسه، زنی که به یک نماد، هم برای مقاومت در برابر رژیم کودتایی وحشت و ترور جنین آنیاس ۴) و هم برای نوجان سازی دمکراتیک حزب خود ماس تبدیل شده است، شرکت کردیم.
لیوناردو لوسا: ما در اینجا بخت خود را در بوتهی آزمایش گذاشتیم، بخت اکثریت فروتن، تهیدستترین مردمان، مردمانی خوار شمرده، به حاشیه راندهشدگانِ نه تنها امروزه بلکه زمانی دراز.
ما مردم در این انتخابات نه با ۱۰ درصد رای بیشتر، که با ۲۵ درصد بیشتر برنده شدهایم.
فروتنان، تهیدستان، بومیان این سرزمین، ما اکثریت هستیم.
خواهر پاتریسیا میداند ما چقدر رنج بردهایم، به ویژه در کوچابامبا. هر بار که صحبت کردم، روز پس از آن با اتهام جنایی تازهای روبرو شدم. اما هرگز از حرف زدن دست نکشیدم، هرگز سکوت نکردم.
ماکس بلومنتال: سناتور پاتریسیا آرسه از فرصتی که برای گفتگو در کوکوبامبا به من دادید سپاسگزارم. پیش از پرداختن به پیروزی خیره کنندهی ۱۸ اکتبر حزب ماس که شما آن را نمایندگی میکنید، فکر میکنم گفتگو در مورد حوادث نوامبر گذشته که در جریان کودتا شما در خیابانهای کوکوبامبا مورد هجوم قرار گرفتید دارای اهمیت است. میتوانید بگویید آنجا چه روی داد؟
پاتریسیا آرسه: ششم نوامبر مرحلهای حیاتی در زندگیم را رقم زد. آنچه که بر من گذشت بسیار ناگوار بود. هرگز تصور نمیکردم بر من چنین رود. آنها پی بردند که من در دفتر کارم هستم و دریافتیم که جمعیتی از اوباش گروه بدنام «جوانان مقاومت کوچالا» به سوی ما میآیند. کارگران شهرداری داد و بیداد کردند که اوباش دارند ساختمان را به آتش میکشند. همه را از ساختمان به بیرون فرستادیم اما هنگامی که خودم بیرون رفتم مرا گرفتند و با مشت و لگد به جانم افتادند.
آنها روغن، بنزین و رنگ قرمز بر من ریختند و گیسوانم را بریدند. وادارم کردند نزدیک به هفت کیلومتر پای برهنه راه بروم. در تمام طول راه مرا میزدند. نمیتوانستم درک کنم که چگونه انسانی با انسان دیگر، با انسانی برابر با خود، چنین میکند.
آن روز پند بسیاری برایم داشت زیرا هرگز فکر نمیکردم در زندگی با چنین رفتاری روبرو شوم. جوانانی که میتوانستند فرزندانم باشند، خواهرزادگانم باشند. میخواهم بگویم آنچه که روی میداد برایم توضیحپذیر نبود. آنها مرا به جایی بردند که وایکولی نامیده میشود. آنجا رودخانهای هست. از من میخواستند التماس کنم تا مرا ببخشند؛ فرآیند تغییر را محکوم کنم؛ از رییسجمهور ایوو مورالس بد بگویم. خُب، البته که من نمیتوانم. نمیتوانم چنین کنم. نمیتوانم برخلاف اصولم حرف بزنم. نمیتوانم در برابر آرمانهای خود بایستم.
باید بگویم روز ششم نوامبر نشان خود را بر زندگی من و فرزندانم نقش زده است. از آن هنگام به بعد، در تمامی طول سال، ما از پیگرد سیاسی و آزار پلیس رنج بردهایم. آنها با این ادعا که در مورد حمله به خود دروغ گفتهام در حال درست کردن پروندههای زیادی با اتهام «آشوبگری» و «تروریسم» برای من هستند. خانهام را آماج حمله خود کردهاند؛ مجبورم کردند دو شب در سلول مرکز پلیس بخوابم. جوانترین فرزندم را به مرکز ویژه جوانان بزهکار بردهاند، گویا او مجرم است. ادعا میکنند این تنبیه ما برای نقض مقررات قرنطینه و «ارتکاب جرم علیه بهداشت» است. فراتر از این، وزیر کشور، آرتورو موریو، در همهی سخنان عمومی خود تهدید میکند تا زمانی که مرا پشت میلههای زندان نبیند از پای نمینشیند. آنها پروندههای زیادی برای من درست کردهاند اما هنوز نتوانستهاند حتی یک اتهام به من بزنند زیرا تمام این پروندهها ساختگی است.
همچنین بخوانید: نامزد حزب «حرکت به سوی سوسیالیسم» پیروز شد
این سال برای ما به راستی سالی بسیار سخت بوده است. سالی سخت نه تنها برای من، که برای همهی ما، برای همهی خواهرانی که لباس بومی میپوشند، برای زنان و جوانان، جوانانی که جان خود را از دست دادهاند و زنانی که فرزندانشان کشته شده است. راست آن که کشور ما به خوبی میبیند در این ۱۴ سالی که ماس در قدرت بوده است، کشوری را که با ایثار فراوان، با عشق بیپایان، با سازش، با کار زیاد و با از خودگذشتگی ساختهایم، آنان در مدتی کمتر از یک سال به ویرانی کشاندهاند. مایهی شوربختی است که سازمان کشورهای آمریکایی و دبیر کل آن لوییس آلماگرو به درد و رنجی که از سوی آنها (رژیم کودتا) بر مردم بولیوی هموار شده کمک کرده است.
صادقانه بگویم این بسیار بسیار دردناک است. هیچ کس شایستهی چنین ستمی نیست. (در اینجا، به هنگام بیان ویرانی دستاوردها، نه در جایی که از ستم و شکنجهی خود میگوید، اشک پاتریسیا آرسه جاری میشود.)
ماکس بلومنتال: حال که ماس به قدرت بازگشته است، پس از این همه جنایتی که هم اکنون توصیف کردید، پس از این همه بیعدالتی، به نظر شما چه باید کرد؟ یک کمیسیون حقیقت و عدالت؟ زندانی کردن مرتکبین جنایاتی که توصیف کردید؟
پاتریسیا آرسه: خُب، ما ابتدا کار زیادی برای بازسازی کشورمان داریم، برای بازگرداندن ثبات و برای آرامش مردم تا همهی ما بولیویاییها احساس کنیم آزاد شدهایم. به گونهای که همه بتوانیم در خیابانها قدم بزنیم بدون ترس از آن که کسی به ما حمله کند. باید در این زمینه کار کنیم و باید در آنچه که دادگستری خوانده میشود اصلاحات اساسی انجام دهیم. کسانی که به نام گذار به قدرت رسیدند ـ ما آنها را مدیران کودتا میدانیم ـ آنها برای پیگرد قانونی برادران و خواهران ما از همین دادگستری استفاده کردهاند. این شرایط را باید تغییر دهیم.
ماکس بلومنتال: و به ویژه، وزیر کشور، آرتورو موریو، که مجری سیاستهای دولت جنین آنیاس به حساب میآید.
پاتریسیا آرسه: بله آقای موریو. تنها امیدوارم که عدالت آن گونه که باید اجرا شود. ما به دنبال انتقام نیستیم، زیرا ما از یک فرهنگ صلح، فرهنگ عشق، فرهنگ کار و همبستگی میآییم.
همچنین بخوانید: بازتوزیع ثروت و نفی خصوصیسازی؛ تجربه بولیوی
ماکس بلومنتال: در ۱۱ ماهِ پس از کودتا، زندگی در اینجا، در کوچابامبا، چه تغییراتی کرده است؟
پاتریسیا آرسه: تغییر زیاد است. در این یازده ماه شاهد شهروند درجهی یک، شهروند درجهی دو و شهروند درجهی سه بودهایم. دولت تنها برای یک گروه اقلیت کار کرده و با اکثریت مردم بسیار خشن بوده است. برای ما مردمانی که از تبار بومیانیم، همان گونه که گفتم، شرایط به راستی بسیار مشکل است. در این همهگیری [کرونا] ما به بهداشت و درمان دسترسی نداشتهایم. سال تحصیلی لغو شده و حق جوانان ما برای آموزش از آنان دریغ شده است. حق برخوداری از بهداشت و درمان را از ما گرفتهاند، حق آزادی بیان ما را هم از ما گرفتهاند، زیرا اندیشهی ما متفاوت است. ما مثل آنها نمیاندیشیم. در تمام این فرآیند ما تحت پیگرد و بدرفتاری بودهایم.
ماکس بلومنتال: پس از آنچه بر شما رفت چرا تصمیم گرفتید نامزد مجلس سنا در انتخابات شوید؟
پاتریسیا آرسه: خُب، در ماس ما برای مقامهای خود تصمیم نمیگیریم. این سازمانهای اجتماعی هستند که ما را برمیگزینند. آنان ما را برمیگزینند و تنها کاری که باید بکنیم این است که خواستههای سازمانهای اجتماعی را برآورده کنیم. این فرصت تعهدی بسیار بزرگ به همراه دارد، زیرا میدانیم لحظههای بسیار سختی به انتظار ما نشسته است. مردم بولیوی یک بار دیگر به فرآیند تغییر اعتماد کردهاند. برای ما حرکت به پیش به معنای پذیرش مسئولیتی بزرگتر و کاری افزونتر است.
ماکس بلومنتال: پس از آغاز به کار به عنوان سناتور، چه چیزی در دستور کار شما جایگاه نخست را دارد؟
پاتریسیا آرسه: از نظر من، تا زمانی که حتی یک زن از بدرفتاری رنج میبرد نباید از تلاش باز ایستاد. همچنین باید برای جوانان کار کرد. بیدفاعترین گروهها زنان و جوانان هستند. میخواهیم برای حل این مشکلات کار کنیم تا جوانان دسترسی مستقیم به کار داشته باشند. تا همهی بنگاههای دولتی مجبور باشند جوانان را برای کاریابی کمک کنند. زیرا هنگامی که اهل حرفهای به دنبال کار میرود نخستین پرسش در مورد تجربه اوست. اگر ما امکان دستیابی به تجربه را برای جوانان فراهم نکنیم آنان کدام امکان را برای تجربه اندوزی خواهند داشت؟ کار برای حل این مشکل و برای از میان برداشتن خشونت علیه زنان دارای اهمیت است.
ماکس بلومنتال: فکر میکنید درجهی اهمیت نقش بومیان و زنان در حزب ماس و پیروزی آن چقدر است؟
پاتریسیا آرسه: از نظر ما بسیار مهم است زیرا بومیان همیشه به حاشیه رانده شدهاند. مشکل تنها مبارزه علیه فرآیند تغییر نیست. مشکل [آنها با ما] این بوده و هست که رهبر ما بومی است. اینجا در بولیوی به دو دلیل کودتا شد؛ نخست به علت نژادپرستی و مبارزهی طبقاتی، دوم برای منابع طبیعی ما؛ برای لیتیوم. ۵) به همین دلیل ما به رعایت (حقوقمان) بسیار اهمیت میدهیم. این پیروزی، پیروزی بولیوی، نه تنها پژواک صدای بولیوی بلکه پژواک صدای همهی آمریکای لاتین، پژواک صدای همهی جهان است.
زنان باید نقشی درخور اهمیت داشته باشند. ما زنان توانایی ادارهی خانه، ادارهی شهرداری و ادارهی کشور را داریم و این را در عمل نشان دادهایم. میخواهیم برادرمان ایوو مورالس را سپاس گوییم که برای مقامهای دولتی فرصتهایی را در اختیار زنان قرار داد. در کشور من این مسئولیتها باید ۵۰ درصد در اختیار مردان و ۵۰ درصد در اختیار زنان باشد.
ماکس بلومنتال: در ۱۸ نوامبر، در شب این پیروزی بزرگ، هنگامی که حزب شما با ۲۵ درصد رای بیشتر برنده شد واکنش شما چه بود؟
پاتریسیا آرسه: خُب، ما میدانستیم برنده میشویم، زیرا آن را در خیابان احساس میکردیم. ما پشتیبانی زیادی از سوی مردم داشتیم. از هر ده نفری که با آنان گفتگو میکردیم هشت نفر به ما رای میدادند؛ آنها از ما پرچم میخواستند و ما به برنده شدن خود اطمینان داشتیم.
روز انتخابات ترکیبی از نگرانی و ترس ما را فراگرفته بود. زیرا همان کسانی که فریبکاری (در انتخابات پیشین) کردند، کسانی از سازمان کشورهای آمریکایی، همانها اینجا بودند. آنها در حال تدارک فریبکاری دیگری علیه ما بودند. نگرانی آن بود که همان گروهها به کمک پلیس و ارتش به ما حمله کنند. اما مردم آگاه به همه بر چیز پیروز شدند. امروزه با ۵۵ درصد ما دارای پیروزی بزرگی هستیم.
ماکس بلومنتال: خُب، روشن است که شما میدانید دولت ما آمریکا از این دولت کودتاییِ نامنتخب انتقالی پشتیبانی کرده و این پشتیبانی را تا به امروز ادامه داده است.
پاتریسیا آرسه: بله
ماکس بلومنتال: پیام شما برای مردم آمریکا چیست؟
پاتریسیا آرسه: تنها میگویم تمام مردم شایستهی احترام هستند؛ همهی مردم شایستهی احترام برای سربلندی خود و برای فرهنگ خود هستند. ما دارای کشوری چند قومی، چند فرهنگی هستیم و به کشورهای دیگر هم احترام میگذاریم. ما به کشورهای دیگر نمی رویم تا سرنوشت آنها را تعیین کنیم. ما به رعایت حقوق دیگران بسیار پایبندیم. از کشورهایی که بخشی از کودتا بودهاند درخواست میکنیم تجدید نظر کنند. ما کشوری آزادیم و میتوانیم خود را اداره کنیم. نمیخواهیم و اجازه نخواهیم داد دیگران در مسایل ما دخالت کنند. ما نیازها و تواناییهای خود را میشناسیم.
ماکس بلومنتال: پاتریسیا آرسه از این که با گری زون گفتگو کردید بسیار سپاسگزارم.
پاتریسیا آرسه: من هم سپاسگزارم.
پانویسها
۱٫ ↑ Gray Zone
۲٫ ↑ https://youtu.be/gVSJ-aCqQH0
۳٫ ↑ MAS
۴٫ ↑ رییسجمهور موقت رژیم کودتا.
۵٫ ↑ لیتیوم در باطری خودروهای برقی به کار میرود و ایلان ماسک مدیر و مالک اصلی شرکت خودروسازی تسلا به نقش خود در کودتای بولیوی اعتراف کرد.
نویسنده: ماکس بلومنتال
مترجم: محسن صفاری
منبع: میدان
۱۸ آبان ۹۹