از پچ‌پچ‌ها تا قتل ناموسی
برخی زن را به مثابه یک زینت برای جلای طایفه و قبیله می دانند و هر گونه گمانه زنی در مورد او و زندگی شخصی اش دیگر مساله یک انسان نیست! بلکه مساله ای عمومی تلقی می شود و باید خاطر نشان کنم که دیگر قاتل یک نفر نیست… /
****
سعیده خاشی؛ فعال حوزه زنان
🔹نازنین، هیجده ساله بعد از تجربه یک زندگی ناموفق زناشویی، از همسرش جدا شد و به خانواده‌اش پناه برد. مادرش یک زن سرپرست خانوار بوده که با تحمل چالش‌های فراوان و با سوزن‌دوزی تا کنون مشغول مدیریت زندگی خانواده اش بوده است.
🔹گفته می‌شود پسرعموی نازنین به ظن آنکه وی با مردی در ارتباط است او را با شلیک اسلحه به قتل رسانده است! دخترک مقاومت کرده اما قاتل کوتاه نیامده است و داستان زندگی نازنین اینگونه به پایان رسیده است، ما با یک قتل موسوم به قتل های ناموسی مواجه هستیم که در آن به وضوح می توان ابعاد مختلفی از چالش های اجتماعی را به عینه دید. دختری که در کودکی ازدواج می کند و قربانی کودک همسری است و بعد از آنکه بار سنگین زندگی را نتوانسته بر دوش بکشد، پس از همسرش جدا می شود.
🔹او زنی سرپرست خانواده محسوب می شود که همچنان یک نوجوان است، آماده زندگی نبوده و از جهات مختلف توانمند نیست و بستر کافی برای توانمندی اش فراهم نشده است. به خانه پناه می آورد که مدیریتش را مادرش، زنی عزتمند و سرپرست خانواده بر عهده داشته که در تلاطم زندگی باز هم برای بقا و گذران زندگی خود و دیگر اعضا می کوشد.
🔹در فرهنگ جامعه بلوچ، فرهنگی خردمندانه به نام «حشر و مدد» وجود دارد که در این شرایط باید به یاری نازنین می شتافت اما چرا این اتفاق رخ نداد؟
چون برخی زن را به مثابه یک زینت برای جلای طایفه و قبیله می دانند و هر گونه گمانه زنی در مورد او و زندگی شخصی اش دیگر مساله یک انسان نیست! بلکه مساله ای عمومی تلقی می شود و باید خاطر نشان کنم که دیگر قاتل یک نفر نیست… پسر عمو به همراه تمامی بانیان آن زمزمه ها و پچ پچ های درگوشی کوی و برزن آن منطقه،عاملین قتل محسوب می شوند!
🔹این سطور را نوشتم تا بدانید و بار دیگر با یکدیگر مرور کنیم که چگونه مسایل اجتماعی بویژه مسایل مربوط به حوزه زنان، پیچیده اند و درک آن سخت است و راه حل منسجم و کارآمد برای بهبود وضعیت نیز به همان میزان سخت است.
🔹نازنین قربانی کودک همسری، فقر و قرائت ناصواب از فرهنگ و عرف جامعه بوده و در نهایت با آخرین رنجی که بر او حادث شد به قتل رسید و قربانی قتل ناموسی است…
🔸حال راه حل چیست؟
🔹برجسته سازی قبح قتل از تریبون های مذهبی توسط روحانیون اهل و ائمه جمعه می تواند مصونیتی که گاهی توسط جامعه محلی به قاتلان داده می شود را از میان بردارد و با تکیه بر قانون، قاتلان دستگیر شوند.
🔹اعتلای فرهنگ جامعه با توسعه همه جانبه بویژه با هدفگذاری درست امکان پذیر است و در این مسیر توانمندسازی پایدار جامعه بویژه زنان باید به عنوان یک هدف جدی، محور قرار گیرد و پایداری آن با تامین منابع مالی تضمین خواهد شد و در نهایت جریان تحول خواهی جامعه زنان بویژه جامعه اقوام اصلاحاتی تدریجی را تجربه و فردای منطقه و ایران عزیز را روشن تر از پیش خواهد شد.
مطالعات_زنان
۲۴ شهریور ۱۴۰۳