جواب آزمایش «بیوپسی» (Biopsy) را تکه تکه می‌کند و خرده کاغذها را می‌ریزد توی سطل آشغال بیمارستان. همین دو ساعت پیش دکتر جواب را دیده و گفته بود:«متاسفانه توده، خوش خیم نیست؛ باید جراحی شود و بعد مراحل شیمی‌درمانی را شروع کنیم.» او اما تصمیم گرفته به هیچ‌کس چیزی نگوید و اصلا دنبال بیماری‌خود را نگیرد. وقتی پرستار به او گفت باید هر چه زودتر درمان را شروع کند، پاسخ داد:«درمان را شروع کنم که چه؟ سینه‌ام را بردارم که شوهرم طلاقم دهد؟»
«پریسا» پرستار بخش انکولوژی بیمارستان امام خمینی است. او نمونه‌های زیادی از زنانی را دیده که بعد از گرفتن نتیجه آزمایش و تایید سرطان پستان، حاضر به ادامه درمان نیستند:«آن ها از طلاق می‌ترسند.»
پریسا ماه گذشته بیماری داشته که بعد از گرفتن جواب آزمایش، پروسه درمان را  به دلیل طلاق متوقف کرده است: «اسمش “زینت” بود؛ ۳۷ ساله. دو فرزند داشت. وقتی دکتر برایش توضیح داد که توده‌اش بدخیم است و باید جراحی کند، پرسید راه دیگری ندارد؟ دکتر جواب منفی داد و او خیلی راحت گفت حاضر است بمیرد اما سینه‌اش را از دست ندهد.»

او آن قدر این جمله را محکم گفته که هم پریسا و هم پزشک معالجش کنجکاو شده و علت را پرسیده‌اند. پریسا می‌گوید:«زینت گریه کرد و گفت سه سال پیش خواهرم سرطان گرفت و دکتر سینه‌اش را برداشت. بعد از برداشتن سینه و مریضی، شوهرش طلاقش داد. دلایل الکی می‌آورد و می‌گفت افسرده شده اما همه ما می‌دانستیم که مشکلش چیز دیگری است. خواهرم از مریضی نمرد، از غم از هم پاشیده شدن زندگی دق مرگش کرد. حالا هم نوبت من رسیده.»
معمولا پزشکان قبل از برداشتن سینه به بیمار و همسرش پیشنهاد جراحی ترمیمی سینه پس از برداشت آن را می‌دهند. پریسا می‌گوید:«هزینه جراحی ترمیمی برای بعضی خانواده‌ها زیاد است.»

او چند لحظه مکث می‌کند و ادامه می‌دهد:«واقعا تا قبل از این که در این بخش کار کنم، متوجه اهمیت این عضو بدن برای مردان نبودم. یک بار شاهد بودم که وقتی دکتر از جراحی و برداشتن سینه یک زن صحبت می‌کرد، همسرش بسیار ناراحت بود و اصرار داشت که حداقل یک بخشی از سینه حفظ شود. دکتر پیشنهاد جراحی ترمیمی را مطرح کرد اما یک‎دفعه مرد برآشفته شد و گفت یعنی سینه مصنوعی داشته باشد؟ به جای سینه خودش، سینه پلاستکی بگذارید؟ خب نداشته باشد که بهتر است.»
دکتر«ع. یزدانی»، جراح عمومی است. او هم مثل پریسا بارها با بیمارهایی رو به رو شده که که نیاز به« ماستکتومی»( برداشتن سینه» داشته‌اند اما خواسته‌ بیمار یا همسرش حفظ بخشی از سینه بوده است.
دکتر یزدانی در یکی از بیمارستان های کرمانشاه کار می‌کند.او به «ایران‌وایر» می‌گوید:«اغلب مردانی که همسرانشان دچار این بیماری هستند، اصرار دارند که فقط توده بیرون بیاید و سینه حفظ شود. آن ها خیلی واضح از خواسته‌ خود حرف می‌زنند.»

او اوایل فکر می‌کرده به خاطر تفکر سنتی شهری که در آن کار می‌کند، با این موضوع روبه‌رو می‌شود اما از همکاران دیگرش که در بیمارستان های تهران کار می‌کنند، مشابه چنین رفتارهایی را شنیده است:«بعضی ‌مواقع چنین چیزی امکان پذیر نیست و توده آن قدر گسترده است که اصلا نمی‌توان این ریسک را کرد. متاسفانه وقتی می گوییم چنین چیزی امکان پذیر نیست و برای ریشه کن شدن بیماری باید همه سینه را برداریم، راهشان را کج می‌کنند و می‌روند.»
معترضان برای همیشه نمی روند اما دکتر یزدانی می‌گوید: «متاسفانه وقتی برمی‌گردند، دیگر درمان فایده‌ای ندارد؛ سرطان متاستاز داده به اعضای دیگر و با وجود جراحی و برداشتن کامل سینه بیمار، درمان نمی‌شود. »
برای انجام جراحی پستان، رضایت فرد بیمار و همسرش مورد نیاز است و دکتر یزدانی می‌گوید: «بدبختانه در بعضی موارد، بیمار و یا شوهر با برداشتن سینه مخالفت می‌کنند در حالی که منفعتآن ها برداشت کامل پستان است.»
«اسد» ۵۶ سال دارد. همسر ۵۰ ساله‌اش مبتلا به سرطان سینه است و چند ماه پیش ماستکتومی انجام داده و به جای سینه چپش، یک خط بخیه قرار گرفته است. وقتی از او درباره وضعیت همسرش می‌پرسم، می‌گوید: «خدا را شکر پس از جراحی و چند جلسه شیمی‌درمانی، بیماری متوقف شده و ماه دیگر هم انشالله عمل زیبایی سینه روی سینه چپ همسرم انجام می‌شود.»
بعد از جراحی ، او اصلا به بخیه‌هایی که جای سینه باقی‌مانده نگاه نکرده:«من اصلا به آن سمت کاری ندارم. می‌ترسم ناراحت شود. دروغ نگویم، خودم هم ناراحت می‌شوم. اگر به آن قسمت نگاه کنم یا دست بزنم، همه احساسم از بین می‌رود.»
وقتی از او می‌پرسم چه قدر به این موضوع فکر می‌کنید، چند ثانیه سکوت می‌کند و بعد می‌گوید:«وقتی این جوک های سایز ۸۵ را می‌گفتند، خیلی به این موضوع فکر می‌کردم چون متوجه می‌شدم این مساله فقط برای من نیست و برای مردهای دیگر هم سینه شریک زندگی‌شان مهم است. من معتقدم جوک‌ها ریشه در واقعیت جامعه دارند.»

همسر اسد هم از شنیدن این جوک ها ناراحت می‌شود:«وقتی کسی جلوی رویش این جوک های مربوط به سایز ۸۵ را تعریف می‌کند، به هم می‌ریزد. فکر می‌کند کسانی که این جوک ها را پیش او تعریف می‌کنند، غرض دارند و می‌خواهند به بیماری او اشاره کنند.»

آب دهانش را قورت می‌دهد و می‌افزاید:«نمی‌دانم چه شده اما هر چه هست، بعد از مریضی حساس‌تر شده و همه چیز را به خودش می‌گیرد.»
بیماران سرطانی پس از گذراندن مرحله جراحی، به طور مستقیم با متخصصان شیمی‌درمانی و پرتوتراپی در ارتباط هستند. دکتر «ا. جعفرزاده» متخصص پرتوتراپی است. او در بیمارستان شهدای تجریش کار می‌کند و روزانه درد دل بیماران زیادی را می‌شنود. تا به حال با چندین بیمار روبه روشده که همسرانشان به خاطر ابتلا به این بیماری، آن‌ها را طلاق داده‌اند.

دکتر جعفرزاده به«ایران‌وایر» می‌گوید:«من نمونه‌هایی از طلاق را در این بیماری دیده‌ام. اما واقعا نمی‌توانم با استفاده از مشاهداتم بگویم که طلاق در بین مبتلایان این بیماری زیاد است. برای چنین حرفی احتیاج به مطالعات آماری داریم.»

یکی از بیماران او زنی ۳۵ ساله بوده که دختری چهار ساله داشته است:«وقتی عمل جراحی انجام و شیمی‌درمانی شروع شد، مرد درخواست طلاق داد و بچه را هم برای دیدن مادر به بیمارستان نمی آورد. یادم می آید مریض مدام سراغ دخترش را می‌گرفت و به همه التماس می‌کرد بچه را بیاورند ببیند. اما همسرش پایش را توی یک کفش کرده بود و می‌گفت نمی‌خواهم خاطره مادر بیمار در ذهن بچه باقی بماند.»

دکتر بغض می‌کند و می‌گوید: «دردناک بود. در نهایت، دخترش را ندید و  تمام.»

دکتر جعفرزاده معتقد است برداشته شدن سینه شاید یکی از دلایل این طلاق ها باشد اما همه علت نیست:«این درست است که زنان با برداشته شدن سینه فکر می‌کنند جذابیت جنسی‌شان کم شده و مردان نداشتن سینه را یک معضل واقعی در زندگی زناشویی می‌بینند اما همه طلاق ها پس از این بیماری مربوط به این موضوع نیست. واقعیت این است که افراد پس از ابتلا به این بیماری، افسرده می‌شوند، میل جنسی‌ آن‌ها کم می‌شود، از نظر فیزیکی و ظاهری تغییر می‌کنند و به همه این ها هزینه‌های کمرشکن این بیماری را هم اضافه کنید.»

کمی مکث می‌کند و می‌افزاید:«اگر روی دلایل طلاق در جامعه مطالعه کنیم، متوجه می‌شویم که هرکدام از این موقعیت ها به تنهایی می‌تواند باعث جدایی شود.»
تصویر زنی که برگه‌های جواب نمونه برداری را ریز ریز می‌کند، جلوی چشمم رژه می‌رود. او قرار است با درد بسازد و دم برنیاورد.

شیما شهرابی

ایران وایر ـ ۲۱ اکتبر ۱۳۹۶

نظرات بسته است