سیمین کاظمی: دروغ گویی در سطح کلان و به ویژه برای نظام‌های سیاسی تبعات به‌شدت منفی دارد و به فروریختن اعتماد عمومی می‌انجامد و این فروریختن اعتماد عمومی به آسانی قابل بازسازی نخواهد بود. دروغگویی مشروعیت نظام‌های سیاسی را تهدید و پایه‌های آنها را سست می‌کند و گاهی ممکن است یک دروغ که مصلحت شمرده می‌شود به بحران‌های سیاسی و اجتماعی بینجامد که قابل جبران نباشد…

***

دروغ به عنوان راهکاری برای تامین و حفظ منافع در سطح فردی و اجتماعی به کار می‌رود که این منافع دایره وسیعی را در برمی‌گیرد. یعنی کنشگران فردی و طبقه حاکم برای تضمین منافع‌شان ممکن است دست به کار دروغ شوند. در سطح فردی مسئله ساده‌تر است اما در سطح کلان دروغ در زرورق ایدئولوژی پیچیده می‌شود و به طبقه محکوم قالب می‌شود که فهم آن ممکن است دشوارتر باشد.

قدرت با دروغ در سطوح کلان و خرد نسبت دارد. یک قدرت فاسد و فاقد مشروعیت ممکن است برای توجیه اعمال‌خود به دروغ متوسل شود و برای جبران ضعف‌های خود غیر از دروغ راهی نداشته باشد. از طرف دیگر در جامعه‌ای که بین ارزش‌ها و هنجارهای حاکمان و محکومان فاصله و تفاوت باشد، محکومان به خاطر بیم از مجازات و انتقام ممکن است مجبور به دروغگویی شوند و دروغ به بخشی از زندگی‌شان تبدیل شود. در سطح خرد هم روابط نابرابر قدرت ممکن است موجب شود فرد با قدرت کمتر برای گریز از تنبیه یا کسب منفعت به دروغ روی بیاورد.

پیامد دروغگویی در سطح فردی، به اجتماعی که فرد به آن تعلق دارد بستگی دارد؛ اینکه این اجتماع تا چه حد به دروغ حساسیت داشته باشد. وقتی در جامعه‌ای دروغ عادی شده باشد، آشکار شدن دروغگویی ممکن است برای فرد مشکل چندانی ایجاد نکند و او به رفتار خود ادامه دهد

اگر جامعه به دروغ حساسیت داشته باشد و آن را تحمل نکند، آشکار شدن دروغ منجر به بی‌اعتمادی به فرد دروغگو می‌شود، شخص به عنوان دروغگو برچسب می خورد و ممکن است اعتبارش را از دست بدهد و به روابط بین فردی او آسیب بزند.

وقتی دروغگویی در جامعه زیاد باشد، افراد به هم اعتماد ندارند. بی‌اعتمادی به محدودیت‌ها و سختگیری‌هایی منجر می‌شود. در چنین جامعه‌ای تشخیص صالح از ناصالح دشوار می‌شود و دروغگویی منجر به تبعیض و تباه شدن حقوق بخشی از جامعه می‌شود که کمتر قادر یا مایل به دروغ هستند.

دروغ گویی در سطح کلان و به ویژه برای نظام‌های سیاسی تبعات به شدت منفی دارد و به فروریختن اعتماد عمومی می انجامد و این فروریختن اعتماد عمومی به آسانی قابل بازسازی نخواهد بود. دروغگویی مشروعیت نظام‌های سیاسی را تهدید و پایه‌های آنها را سست می‌کند و گاهی ممکن است یک دروغ که مصلحت شمرده می‌شود به بحران‌های سیاسی و اجتماعی بینجامد که قابل جبران نباشد.

@drsiminkazemi

گفتگو با آتیه آنلاین: متن کامل گفتگو

۱۸ مهر ۱۴۰۱

نظرات بسته است