باز کردن پای کودکان به فضای مجازی و استفاده از آن‌ها توسط والدین بارها مورد بحث و انتقاد قرار گرفته. کودکانی که با چالش‌ها، کلیپ‌ها و روزمرگی‌هایی که از آنها منتشر می‌شود تبدیل شده‌اند به کودکان‌کار مدرن و در معرض آسیب هستند. آسیب‌هایی که هر روز به شکل جدیدی نمود پیدا می‌کند و این بار حرف از تتو کودکان درمیان است…./

****

همدلی| تب تتو زدن به سنین زیر ۱۴ سال رسیده است و نیم‌نگاهی به فضای مجازی نشان می‌دهد که بسیاری از کودکان و نوجوان‌ها قسمتی از بدن خود را به دست تتوکارها سپرده‌اند. چند روز پیش بود که ویدئوی تتوی ابرو برای یک دختر ۷ساله در اینستاگرام، حاشیه‌های بسیاری ایجاد کرد و بسیاری انگشت انتقاد خود را به سمت والدین این کودک و آرایشگرش نشانه رفتند. در توضیح ویدئوی منتشر شده نوشته شده بود: «چند روز پیش این دختر ۷ساله اومد واسه ابروهاش، چون دوستاش به‌خاطر ابروهاش اذیتش می‌کردن، تصمیم گرفتیم که درستش کنیم.» در ادامه ویدئوی دختر ۷ساله با ابرو‌های تیره‌تر و تتوشده نشان داده شد و بسیاری با بیان جملاتی همچون «این آرایشگر و والد باید تحت پیگرد قانونی قرار می‌گرفتن» انتقاد کردند.
باز کردن پای کودکان به فضای مجازی و استفاده از آن‌ها توسط والدین بارها مورد بحث و انتقاد قرار گرفته. کودکانی که با چالش‌ها، کلیپ‌ها و روزمرگی‌هایی که از آنها منتشر می‌شود تبدیل شده‌اند به کودکان‌کار مدرن و در معرض آسیب هستند. آسیب‌هایی که هر روز به شکل جدیدی نمود پیدا می‌کند از آموزش های نامناسب گرفته تا رفتارهای خشونت آمیزو آموزش آرایش یا مدهای جدید لباس گرفته تا حتی تتو کودکان . پس از تتو زدن یک سالن آرایشی برای یک کودک که گویا جواز این تتو، کادو تولد والدین به او بوده و استقبال بعضی از خانواده‌ها و تکرار این عمل، مخاطبان پویشی را با عنوان «درخواست جلوگیری از تتوی کودکان» در فضای مجازی به ثبت رساندند و دغدغه‌مند عادی‌سازی این موضوع و آسیب به کودکان هستند.
سردبیر این پویش ضمن بیان آن که کودکان آینده سازان کشورند و نباید کودکی‌شان بجای رشد و تربیت درگیر این مسائل شود می‌گوید.

دیدگاه والدین و تتو کاران
اما این طرح موافقان و مخالفانی دارد. مسعود پدری است که دو فرزند ۶ و ۹ ساله دارد و معتقد است:«حتی اگر خانواده به هر دلیلی درخواست این کار را داشته باشد. حالا از روی نا آگاهی یا برای حاشیه‌سازی در فضای مجازی، تتوکار نباید این اجازه را به خودش بدهد که کودکی که هنوز بالغ نشده و ممکن است بعدا از این کار پشیمان شود و عوارض روحی و جسمی برایش دارد را برای این کار قبول کند. متاسفانه شاهد این هستیم که علاوه به اینکه این کار را انجام می‌دهند سعی درعادی سازی و تبلیغ و ترغیب تتو زدن برای کودکان هم دارد.»
الهه نیز به عنوان مادر یک دختر ۱۱ ساله در این زمینه دیدگاه مشابهی دارد و می گوید :«حتی اگر خانواده به هر دلیلی درخواست این کار را داشته باشد. حالا از روی نا آگاهی یا برای حاشیه‌سازی در فضای مجازی، تتوکار نباید این اجازه را به خودش بدهد که کودکی که هنوز بالغ نشده و ممکن است بعدا از این کار پشیمان شود و عوارض روحی و جسمی برایش دارد را برای این کار قبول کند. متاسفانه شاهد این هستیم که علاوه به اینکه این کار را انجام می‌دهند سعی درعادی سازی و تبلیغ و ترغیب تتو زدن برای کودکان هم دارد.»
در این میان ولی تتوکاران و سالن‌های زیبایی نیز کارشان را این‌طور توجیه می‌کنند که کاری را که انجام دادند با رضایت والدین بوده و تقصیری در انجام آن نداشته اند در مقابل گروهی دیگر تتوکاری روی بدن کودکان، مطابق با اخلاق نیست و برخلاف آزادی اراده است. بنا براعتقاد این گروه، فقط زمانی که کودکان بزرگ می شوند و به رشد عقلی می رسند، آن گاه می‌توانند در خصوص بدن خود تصمیم گیری کنند حتی رضایت والدین هم در این‌جا ملاک نیست.

ویدئوی جنجالی
از خود تتو زدن برای کودک و نوجوان، عجیب‌تر تبلیغات آن در سطح گسترده است. ویدئوی دختربچه‌ای که به‌گفته خودش با اصرار زیاد، مادرش را برای تتو زدن راضی کرده بود، یک نمونه از این خروار است. «همه دوستام تتو دارن و منم دلم می‌خواست یه تتو مفهومی بزنم.»
مهسا جزو دختر‌هایی است که از سن ۱۶سالگی تتوزدن در قسمت‌های مختلف بدنش را آغاز کرد. او که اکنون ۲۰سال دارد، بخش اعظمی از صورت، دست‌ها، گردن و پاهایش را با تتو‌های رنگی پوشانده است. وی در این زمینه می‌گوید: «من دوست دارم مثل تتلو باشم، به‌خاطر همین شروع کردم به تتوزدن.»
به‌گفته مهسا، کل بدن او با ۶۰ نوع تتو پوشانده شده است: «هرماه حداقل یک میلیون تومان پول تتو‌های جدیدم می‌شه. خانواده‌ام موافق نیستن، اما خب این سلیقه منه، تتو‌های تتلو به‌من ایده می‌دهد.»
تتو از آن کار‌های زیبایی است که راه برگشت ندارد؛ یعنی تتو تا آخر عمر روی بدن می‌ماند و همین قصه را خطرناک‌تر می‌کند. منیره که سال‌هاست در یک آرایشگاه حوالی شرق تهران فعالیت می‌کند با نوجوان‌های زیادی روبه‌رو شده است که برای انجام تتو به او مراجعه کرده‌اند: « در سال‌های اخیر دختران زیادی برای تتوزدن پیش من میان و خبر دارم که پسر‌های نوجوان هم بیشتر از بقیه دنبال این کار هستن. من با توجه به سن این بچه‌ها، تتو رو قبول نمی‌کنم، متأسفانه بچه‌ها تحت‌تأثیر سلبریتی‌ها و فیلم‌ها این کار رو انجام می‌دن و شاید وقتی بزرگ بشن، دیگر این تتو‌ها را دوست نداشته باشن، اما دیگه پشیمونی فایده نداره.»

تتوی چند ده میلیونی
از آنجا که تتوزدن غیرقانونی است، نرخ مصوبی برای هزینه‌های آن وجود ندارد و همین دست تتوکار‌ها را برای گرفتن پول بیشتر باز گذاشته است. بسته به نوع طرح و میزان کار تتو از ۵۰۰هزار تومان تا ۴۰ میلیون و حتی ۱۰۰میلیون خرج بر می‌دارد.
لیلا یکی از همین افرادی است که تاکنون هزینه های بسیاری برای تتو کردن صرف کرده است. وی در این زمینه می گوید: «مثلا برای اینکه دست پلمب بشه (تتو در کل دست) بعضی‌ها تا ۴۰میلیون تومان هم می‌گیرن.» هر چند از نظر قانون انجام تتو منعی ندارد، اما تتو برای کودکان و نوجوان‌هایی که شخصیت‌شان هنوز کامل شکل نگرفته است، زنگ خطر فرهنگی را به صدا درآورده است.
مهدی تقوی راد، وکیل پایه یک دادگستری نیز با تایید غیر قانونی بودن این تتوها می گوید:«در بسیاری از کشورها برای منع تتو روی بدن کودکان قوانینی وضع کرده‌اند و انجام این رفتار زشت را جرم تلقی کرده و بین ۳۶ماه تا ۵ سال حبس درنظر گرفته‌اند. در ایران نیز باید با والدین و تتوکارانی که کودکان را در معرض این آسیب قرار می‌دهند برخورد شود و قوانین بازداره از این کار باشد. »
بدین ترتیب به نظرمی رسد تتو کودکان از آن دست مواردی است که در آینده ای نه چندان دور از آن در رسانه ها بسیار خواهیم شنید. پدیده ای که حتی می تواند به یک چالش جدید برای کودکان و نوجوانان امروز و جوانان و والدین فردا بدل شود.

۲۴ خرداد ۱۴۰۳

نظرات بسته است