افزایش تجرد در میان زنان یک پدیده جهانی است؛ با اینکه تجرد در بین مردان و زنان در ایران افزایش یافته، اما نگرانی و تبلیغات منفی فقط در مورد زنان اعمال می‌شود. چون زن در جایگاه خانواده با نقش همسری و مادری تعریف می‌شود و زن مستفل به‌عنوان شخص هنجارشکن تقبیح می‌شود. با تغییرات فرهنگی و اجتماعی که درایران رخ داده، ازدواج دیگر مثل گذشته هدف نهایی زندگی آنان نیست و ترجیح می‌دهند، هدف‌های دیگری را دنبال کنند. به‌ویژه که قرارداد ازدواج در ایران کاملا به زیان زنان است…

***

سیمین کاظمی/ بخشی از گفتگو با جهان صنعت: سالهاست درباره سن تجرد و درصد تجرد زنان ایرانی اغراق می شود و هر از گاه در مورد آن هیاهو می کنند، در حالی‌که افزایش تجرد در میان زنان یک پدیده جهانی است و هم در کشورهای غربی و هم کشورهای منطقه مثل ترکیه و عربستان هم این پدیده مشهود است. علاوه بر این میزان تجرد قطعی هم در بین مردان و هم زنان افزایش یافته است ولی نگرانی و تبلیغات منفی فقط در مورد زنان می شود، چون در ایران جایگاه زن در خانواده و نقش همسری و مادری تعریف شده و زن مستفل به عنوان شخص هنجارشکن تقبیح می شود. تجرد قطعی زنان تقبیح می شود یا وحشتناک تلقی می شود، چون نگاه شیء انگارانه به زن وجود دارد و ارزش او بر اساس توان باروری تعیین می شود. زنی که از سن ازدواج گذر کند، حکم شیء بی مصرف را دارد، بنابراین تاکید روی ازدواج زنان و مجرد نماندن‌شان بسیار بیشتر از مردان است.

افزایش تجرد زنان دلایل متعددی دارد. با تغییرات فرهنگی و اجتماعی که در جامعه ایران زخ داده، برای زنان تحصیلات عالی و اشتغال و مشارکت اجتماعی مقدم بر ازدواج است و ازدواج مثل گذشته هدف نهایی زندگی زنان نیست. بسیاری از زنان ترجیح می دهند، هدف های دیگری را دنبال کنند. عامل دیگر اینکه زنان تا حدودی حق انتخاب و عاملیت را در ازدواج به دست آورده اند و کمتر از گذشته دیگران آنها را مجبور به پذیرفتن ازدواج می کنند. مثلا در بعضی مناطق به محض تولد درباره ازدواج شخص تصمیم گیری می شد که چنین رسومی تا حدودی منسوخ شده اند. علاوه بر این علتی که عموما بیان نمی شود این است که قرارداد ازدواج در ایران کاملا به زیان زن است و زن طی چنین قراردادی مجبور است بسیاری از حقوق خود را به شوهر تفویض کند. در نتیجه زنان در انتخاب همسر محتاط عمل می کنند که گرفتار شخصی نشوند که با استفاده از اختیارات قانونی، آزادی و حقوق انسانی او را زیر پا بگذارد. موانع فرهنگی دیگری هم هست مانند اینکه در عرف پیشنهاد ازدواج معمولا باید از طرف مرد باشد و چنین فرهنگی زنانی را که مایل به ازدواج هستند، محدود می کند.

@drsiminkazemi

جهان صنعت، ۱۴ دی ۱۴۰۱

۱۶ دی ۱۴۰۱

نظرات بسته است