ایرما شواگر؛ سیاستمدار، کمونیست و مبارز ضد فاشیست
نگاهی کوتاه به زندگی پربار مبارز برجسته و فمنیست نامدار اتریش، ایرما شواگر، رزمنده خستگیناپذیر راه صلح و مبارز ضد فاشیست این کشور
ائتلاف وسیع سازمانهای زنان اتریش که ایرما شواگر سهم بهسزایی در ایجاد آن داشت در دوران دولت برونو کرایسکی توانست بهپیشرفتهای محسوسی دست یابد….
ایرما شواگر: «بردباری از خصوصیات انقلابی است»
ایرما شواگِر در ۳۱ ماه مه سال ۱۹۲۰ در یک خانواده خرده بورژوای یهودی در محله ویزل بِرگ در وین پایتخت اتریش بهدنیا آمد.
از جوانی در یکی از تشکلهای جوانان یهود چپِ سوسیالیست برضد رژیم فاشیستی اتریشی فعالیت داشت.
از خاطرات دوران دبیرستان او: «روز ۱۲ فوریه ۱۹۳۴ ناگهان معلم در کلاس درس گفت که بهخاطر قطع برق بهخانه بروید، همه خوشحال راهی خانه شدیم، اما متوجه شدیم که مسئله قطع برق نبود، بلکه «قیام فوریه» بهوقوع پیوسته بود.»
ایرما در هیجده سالگی بهخاطر اشغال و پیوستن اجباری اتریش به آلمان نازی مجبور به ترک وطن شد و به بلژیک گریخت.
بعد از اشغال بلژیک توسط نیروهای مسلح نازی، همراه پناهندگان دیگر اتریشی بهعنوان بیگانگان متخاصم راهی فرانسه شد و به کمپ «گورس» ( که از نظر بهداشتی بدنام بود) تبعید و درسال ۱۹۴۰ در همانجا بهعضویت حزب کمونیست اتریش در آمد.
بعد از فرار از کمپ بهجنبش مقاومتی ضدفاشیستی در قسمت اشغالی فرانسه پیوست و عهدهدار آگاهسازی سربازان نیروهای مسلح نازی شد و آنان را بهبیهودگی ادامه جنگ متقاعد ساخت.
پس از آزادی فرانسه در سال ۱۹۴۴ به اتفاق همسرش (یکی از بریگاردهای مبارز جنگ میهنی اسپانیا) در ماموریتی از طرف حزب کمونیست اتریش به بلژیک زقت و در آنجا بهکار در میان پناهندگان پرداخت.
در سال ۱۹۴۵ به وین بازگشت و از جریان تبعید پدر و مادر و دو برادر خود به اردوگاه نابودی یهودیان (هولوکاست) و بهقتل رسیدن آنها اطلاع حاصل کرد.
از گفتههای ایرما: «بخش اصلی فعالیت من برای برقراری صلح و جنبش صلح بود. در اوت ۱۹۴۵ بمباران اتمی (وحشتناکترین سلاحهای نابودی جمعی بشریت) در ناکازاکی و هیروشیما بود و این یک نگرانی بزرگ برای جنبش صلح بود.»
او از سال ۱۹۵۲ از گردانندگان اصلی «تشکیلات دمکراتیک زنان اتریش» بود و از سال ۱۹۶۲ رئیس هیئت مدیره این تشکیلات شد و در این سمت بهمبارزه علیه تسلیحات اتمی و جنگ سرد پرداخت.
اِیرما شواگر بهمسائل زنان و مسئله صلح جهانی اهمیت فراوان میداد و تعهدهای ضد فاشیستی هرگز او را آرام نمیگذاشت.
همزمان او برای احقاق حقوق زنان، برابری در کار، مسائل ازدواج و خانواده از جمله تغییر در قوانین طلاق و همچنین علیه غیرقانونی بودن سقط جنین مبارزه میکرد.
در سال ۱۹۵۴ بهعضویت کمیته مرکزی حزب کمونیست اتریش در آمد و از ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ همچنین در هیئت سیاسی حزب فعال بود.
تعهد سیاسی ایرما بهمسئله صلح وی را در سال ۱۹۷۱ که در اوج جنگ و بمباران ویتنام بود به هانوی کشاند. در سال ۱۹۹۲ رئیس انجمن اتریش ـ ویتنام شد و بعدها بهطور افتخاری در این مقام باقی ماند.
ائتلاف وسیع سازمانهای زنان اتریش که اِیرما شواگر سهم بهسزایی در ایجاد آن داشت بالاخره در دوران کرایسکی توانست بهپیشرفتهای محسوسی دست یابد. ایرما توانست اتحاد عمل سازمانهای زنان را تا روز جهانی زن در ارتباط تنگاتنگی با جنبش فمینیستی زنان نگهدارد.
ایرما همراه با «مارگارته شوته لیهوتسکی» اولین زن آرشیتکت اتریشی و دیگر فعالان زن، «کمیته زنان ضد فاشیست» را بهمدت ۳۰ سال سازماندهی کرد و در «موسسه آموزشی اورانیا» (در وین) بهطور منظم فیلمهای ضدفاشیستی و صلحطلبانه را بهنمایش میگذاشت.
وی در سال ۱۹۹۳ درتاسیس انجمن «آلفرد کـِلار» (انجمن تاریخ جنبش کارگری) شرکت داشت و تا آخرین روز حیاتش عضو هیئت رئیسه این انجمن بود.
ایرما در سال ۲۰۰۵ در چارچوب پروژه «۱۰۰۰ زن برای جایزه صلح نوبل ۲۰۰۵» بهنامزدی برای دریافت جایزه صلح نوبل انتخاب شد.
وی در سال ۲۰۱۱ در سی و پنچمین سالگرد تاسیس حزب کمونیست اتریش به ریاست افتخاری حزب انتخاب شد.
در سال ۲۰۱۴ جایزه گروه «حلقه زنان اتریش» بهمناسبت شجاعت مدنی به ایرما اهدا شد.
از گفتههای مهم او: «بدون مقاومت در جامعه، هیچ پیشرفتی بهدست نخواهد آمد.»
در چارچوب یادبود ۷۰ سالگی آزادی اتریش در سال ۲۰۱۵، از ایرما بهعنوان نماد مبارزاتی مقاومت ضد فاشیستی قدردانی بهعمل آمد و مصاحبهها و گزارشهایی در این زمینه در فضای مجازی پخش شد. سخنرانی مهم ایرما شواگر در «میدان قهرمانان» وین در مورد آزادی انسانها از اردوگاه کار اجباری و نابودی انسانها «آشویتس» در تلویزیون اتریش بهنمایش گذاشته شد.
ایرما شواگر در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۵ در سن ۹۵ سالگی در وین بهدرود حیات گفت.
یادش گرامی باد!
مارس ۲۰۲۳
ترجمه: افسانه
منابع: سایت حزب کمونیست اتریش و ویکیپدیا