زنکشی یک سیاست است، نه یک تراژدی: فاطمه برخورداری و هزاران زن دیگر
فاطمه تنها یک قربانی نبود؛ او زنی بود که در برابر خشونت ایستاد و در غیاب هرگونه حمایت اجتماعی، حقوقی یا نهادی، بهای این مقاومت را با جان خود پرداخت. او نماد هزاران زنی است که برای به دست آوردن حق طلاق، امنیت، و حق بر بدن و زندگی خود با خشونت مرگبار روبهرو میشوند…./
***
شیوا عاملیراد
فاطمه برخورداری، معلم سبزواری و مادر سه فرزند، در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، همزمان با روز معلم، در ملأعام توسط مردی که همسرش خوانده میشد، با ضربات چاقو به قتل رسید.
این قتل نه تصادفی بود و نه یک رویداد غیرمنتظره؛ بلکه نتیجهی خشونتهای مداوم و تهدیدهایی بود که فاطمه بارها دربارهشان هشدار داده بود. شکایتهای مکرر او از همسرش، که ایشان هم معلم بود، در دستگاههای مسئول به نتیجه نرسید. هیچیک از نهادهای دولتی، قضائی، و بهویژه وزارت آموزش و پرورش، هیچگونه اقدامی برای محافظت از جان او انجام ندادند. این بیتفاوتی، تنها ناشی از ناکارآمدی نیست، بلکه نشانگر مشارکت ساختاری این نهادها در بازتولید خشونت جنسیتی و تقویت نظم زنستیز حاکم است که هر روز زنان را به قتل میرساند.
قتل فاطمه یک تراژدی شخصی یا «اختلاف خانوادگی» نیست؛ بلکه یک جلوه از پروژهی سیاسی مرد/دولتسالاری است که از طریق قوانین و فرهنگ رسمی مردسالارانه، زنان را در موقعیتی دائمی از بیقدرتی، و حذفپذیری قرار میدهد. زنکشی در ایران، انعکاس ساختاری از نظم حاکم است که بر اساس تبعیض و سلطهی جنسیتی بنا شده است؛ یک پیامد مستقیم از خشونت دولتی و سکوت ساختاری در برابر حق زنان برای زیستن آزاد، ایمن و انسانی میباشد.
فاطمه تنها یک قربانی نبود؛ او زنی بود که در برابر خشونت ایستاد و در غیاب هرگونه حمایت اجتماعی، حقوقی یا نهادی، بهای این مقاومت را با جان خود پرداخت. او نماد هزاران زنی است که برای به دست آوردن حق طلاق، امنیت، و حق بر بدن و زندگی خود با خشونت مرگبار روبهرو میشوند.
در دنیایی که قتل زنان به یک «اتفاق روزمره» تبدیل شده است، کشتن زنان تبدیل به عملی بیهزینه و بیعواقب برای مرتکبان آن شده است. اخبار روزانه و رسانهها پر است از قتلهای وحشیانه زنان؛ آنچه این قتلها را به چیزی تکراری و تقریباً بیاهمیت بدل میکند، سکوت نهادها و بیتوجهی به امنیت و حقوق زنان است. زنان هر روز با تهدید به مرگ زندگی میکنند، اما در جامعهای که قتل آنان نه تنها نادیده گرفته میشود، بلکه به «اختلافات خانوادگی» یا «حادثه» تقلیل مییابد، هیچگونه مسئولیتی برای پایان دادن به این چرخهی خشونت بر دوش کسی نیست.
مبارزه با زنکشی، مبارزه با نظمی است که زندگی زنان را بیارزش میداند و خشونت را در تار و پود خود نهادینه کرده است.
پن: شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، ضمن ابراز همدردی عمیق نسبت به قتل فاجعهآمیز فاطمه برخورداری، این زنکشی سیستماتیک را قویاً محکوم میکند. این شورا خواهان پیگرد قضائی فوری، پاسخگویی شفاف نهادهایی است که با سکوت و بیعملی خود مسئول مستقیم این جنایتاند، و نیز خواستار ایجاد سازوکارهای مؤثر، مستقل و پاسخگو برای حمایت از زنان در برابر خشونتهای خانگی و حکومتی است.
۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴