محیط‌بان‌های بی‌دفاع در برابر تخریب‌گران محیط‌زیست
۱۲۱محیط‌بان کشته و ۳۷۹ تن جانباز شده‌اند
رئیس یگان حفاظت از محیط زیست کشور گفت: حقوق، دریافتی و جیره غذایی محیط‌بانان باید بر اساس نیروها و کارکنان نیروهای مسلح در نظر گرفته شود، به این دلیل که به صورت شیفتی کار می‌کنند؛ مسلح هستند و لباس خدمت بر تن دارند و همچنین به صورت لشکری خدمت می‌کنند، ولی پرداختی آنها به صورت کشوری است…../
جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت زیست ایران گفت که در استان‌های مختلف شاهد آن هستیم که به دلیل «کمبود شدید نیروهای محیط‌بان، گشت‌زنی‌ها و نگهبانی‌های شبانه تک نفره انجام می‌شود که نه از نظر قانونی درست است و نه در عمل می‌تواند پیشگیری مدنظر ما را داشته باشد».
به گزارش خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا)، محبت‌خانی با بیان این‌که محیط‌بانان با تعداد نزدیک به ۴۰۰۰ هزار نفر به طور شبانه‌روزی و شیفت ۲۴ ساعت در ۶۳۰ پایگاه محیط‌بانی، در سراسر کشور مشغول خدمت، حراست، حفاظت و پاسداری از مناطق حفاظت شده کشور، پارک‌های ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و… هستند، افزود:
محیط‌بانان خط مقدم سازمان محیط زیست کشور در مبارزه با مجرمان و متخلفانی هستند که به حیات وحش و محیط زیست آسیب و صدمه وارد می‌کنند و در این راستا نزدیک به ۱۲۱ محیط‌بان را از دست داده‌ایم که نزدیک به ۳۹ نفر آنها در بنیاد شهید ثبت شده‌اند و مابقی شهدای خدمت هستند که جان خودشان را در راستای حفاظت و پاسداری از محیط زیست و حیات وحش از دست داده‌اند.
او به صورت مشخص نگفت که این محیط‌بان‌ها در چه زمانی کشته شده‌اند.
محیط‌بانان در سال‌های اخیر بارها هدف حمله شکارچیان یا قاچاقچیان چوب قرار گرفته‌اند. درگیری میان محیط‌بانان و شکارچیان در ایران، در دهه گذشته چندین کشته به جا گذاشته است. بر اساس قانون، محیط‌بان ابتدا باید اعلام «ایست» کند، سپس تیر هوایی شلیک کند و در صورت بی‌اثر بودن این اقدامات، حق تیراندازی به سمت کمر به پایین متخلف را دارد. بر همین اساس محیط‌بانان تنها زمانی می‌توانند از اسلحه خود به طور مستقیم استفاده کنند که مورد هجوم و در خطر مرگ قرار گرفته باشند و از تیراندازی مستقیم به سمت طرف مقابل منع شده‌اند.
همچنین فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور، اعلام کرد که نزدیک به ۳۷۹ نفر از محیط‌بان‌های کشور نیز «جانباز» هستند و آنها با توجه به شرایط فیزیکی خود، هنوز مشغول انجام وظیفه هستند.
حکومت ایران کشته‌شدگان در عملیات نظامی را «شهید» و مجروحان این اقدامات را «جانباز» می‌نامد. این گروه از افراد تحت پوشش بنیاد شهید و جانبازان قرار می‌گیرند و علاوه بر حقوق، از مزایای ویژه‌ای چون سهمیه کنکور، اولویت در استخدام نیز برخوردارند
به ۱۹ میلیون محیط‌بان نیازمند هستیم
ایران برای حفاظت از عرصه‌ها و منابع طبیعی خود کمبود محیط‌بان دارد و محیط‌بانان از تجهیزات کافی برخوردار نیستند. محبت‌خانی در این باره گفت:
ما با کمبود شدید نیرو روبرو هستیم، برابر چارت سازمانی ما باید نزدیک به ۸۰۰۰ محیط‌بان داشته باشیم، اما اکنون تقریباً ۴۰۰۰ نیرو در کل کشور داریم. ما برای جذب محیط‌بان یک سهمیه ۱۰ساله و سالانه ۲۵۰ نیرو داریم که اگر بتوانیم هر سال ۲۵۰ محیط بان را جذب کنیم، باز هم در یک بازه ۱۰ ساله همین تعداد از محیط‌بانان‌های ما بازنشسته می‌شوند و عملاً از نظر کمیتی اتفاق خاصی در این حوزه نخواهد افتاد.
همچنین به گفته فرمانده یگان حفاظت محیط زیست، در حوزه خودرویی «اصلاً وضعیت خوبی وجود ندارد» و محیط بان‌ها در ۱۹ میلیون هکتار به صورت شبانه روزی مشغول حراست و حفاظت از محیط زیست و گشت‌زنی هستند، چرا که متخلفین، مخربین و شکارچیان شبانه روز را درک نمی‌کنند و برای صدمه و آسیب به محیط زیست از هیچ زمانی درنگ نمی‌کنند:
ساعت گشت‌زنی محیط‌بانان شبانه‌روزی در وسعت بسیار بالا و از مسیرهای صعب العبور است. بنابراین با توجه به این شرایط و گشت‌زنی‌های شبانه‌روز که باید انجام دهند، نیاز به خودروهای باکیفیت و بادوام دارند که در این مسیرها بتوانند از آنها استفاده کنند. با کمبود خودرو روبرو‌ایم و به شدت نیازمند حداقل هزار دستگاه خودروی حرفه‌ای هستیم که بودجه سازمان محیط زیست برای تامین این خودروها کافی نیست.
کمبود محیط‌بان در عرصه‌های طبیعی ایران و مجهز نبودن سازمان حفاظت محیط زیست به وسایل و فن‌آوری‌های لازم برای مقابله با آتش در جنگل‌ها در سال‌های اخیر، انتقادهای زیادی برانگیخته و پیش‌تر نیز نمایندگان مجلس، این سازمان و دولت را به کم کاری در این زمینه متهم کرده بودند.
درگیری محیط‌بان‌ها با تخریب‌گران محیط‌زیست در سال‌های اخیر موجب محکومیت برخی از محیط‌بان‌ها در دستگاه قضایی و حتی صدور حکم اعدام برای آنها شده است./ زمانه