در یک کارزار اینترنتی به‌نام تصویب سربازی برای زنان، درخواست‌کنندگان استدلال کرده‌اند، “عادلانه است که همانند اکثر کشورهای جهان، دختران نیز همانند پسران دوسال از عمر گرانبهایشان را صرف خدمت به ایران عزیزمان کنند”!! این کارزارچی‌ها یا نمی‌دانند یا خود را به اون راه می‌زنند و نمی‌بینند که در اکثر کشورهای جهان، وضعیت زنان در قرن بیست و یکم قطعا بهتر از زنان ایرانی است و مثل زنان ایرانی در قعر جدول رده‌بندی شکاف جنسیتی نیستند. سهم الارث‌شان نصف برادران‌شان نیست. حقوق‌شان در ازدواج و طلاق و حضانت مساوی است…

***

سیمین کاظمی: در یک کارزار اینترنتی به نام تصویب سربازی برای زنان، درخواست کنندگان استدلال کرده اند، “عادلانه است که همانند اکثر کشورهای جهان، دختران نیز همانند پسران دوسال از عمر گرانبهایشان را صرف خدمت به ایران عزیزمان کنند”. اما کارزارچی های سربازی زنان بهتر بود قبل از چنین استدلال و مقایسه ای به تاریخ سربازی و نسبت آن با حقوق شهروندی و مفهوم سرباز-شهروند در این “اکثر کشورهای جهان” توجه می کردند.

🔹 در غرب تا اوایل قرن بیستم سربازی و شرکت در جنگ برای برخورداری از حقوق شهروندی تعیین کننده بوده است و ارتش و سازمان نظامی نقش میانجی را در اعطای حقوق شهروندی ایفا می کرده و از مردان سرباز-شهروند می ساخته است. به این ترتیب زنان به واسطه زن بودن از امتیازات مترتب بر سربازی و مشارکت در جنگ محروم می شدند. بر این اساس در میان برخی فعالان حقوق زنان، این عقیده وجود داشت که شرکت در جنگ می تواند برای زنان حقوق شهروندی به ارمغان بیاورد. چنانکه برخی اعطای حق رای به زنان بریتانیایی در شرایط بعد از جنگ بین الملل اول را پاداش مشارکت آنها در جنگ تلقی می کنند. پس برخلاف تصور کارزارچی ها، سربازی به جبران تمام حقوق شهروندی دریغ شده از زنان می تواند موضوعیت پیدا کند و نه صرفا تحصیلات دانشگاهی.

🔹در کشورهای دیگر، وضعیت زنان در قرن بیست و یکم بهتر از گذشته و قطعا بهتر از زنان ایرانی است، مثل زنان ایرانی در قعر جدول رده بندی شکاف جنسیتی نیستند، برای یک قرن مشارکت اقتصادی شان در کمتر از ۱۵ درصد متوقف نشده است، سهم الارث شان نصف برادران شان نیست. حقوق شان در ازدواج و طلاق و حضانت مساوی است، و بسیاری حقوق دیگر که فعلا رویای زنان ایرانی است. در شرایط برابری جنسیتی می شود انتظار داشت، که سربازی اجباری فقط وظیفه مردان نباشد و زنان هم به سربازی بروند. در واقع اگر در کشوری قانون سربازی برای دو جنس یکسان باشد، پیش شرطش آن است که در برابر سایر قوانین هم زن و مرد برابر باشند. چنین پیش شرطی در ایران وجود ندارد، بنابراین تقاضای سربازی زنان را باید تقاضایی بی اساس و زیاده خواهی برخی مردان بی اطلاع از وضعیت زنان دانست.

🔹 اگر کارزارچی ها بر مبنای فرض برابری جنسیتی خواستار سربازی زنان شده اند، باید گوشه چشمی به نحوه تخصیص حقوق و اعطای امتیازات به دوجنس داشته باشند. وقتی مبنای اعطای حقوق و امتیازات تبعیض جنسیتی است. وقتی در آزادی های فردی و اجتماعی، در خانواده، در ازدواج و طلاق، در حضانت، در ارث، در دیه، اقتصاد، اشتغال، در سیاست، در ورزش، هنر و هر حوزه ای دیگری وضعیت به نفع مردان است، دیگر صحبت از برابری زن و مرد در سربازی نمی تواند موضوعیت داشته باشد و تا وقتی که برابری جنسیتی در همه حقوق و امتیازات محقق نشده باشد، نمی توان صحبت از خدمت سربازی زنان به “ایران عزیز” کرد.

🔹با نگاهی انسانی به موضوع حقوق شهروندی اساسا موکول کردن حقوق انسانها به سربازی و مشارکت در جنگ غیرمنصفانه و غیرقابل قبول است. سربازی اجباری راه حل حکومت ها برای تامین نیروی جنگی، در شرایط ناصلح و جهان آکنده از تعارض و ستیز است، اما ملت ها برای خروج از این شرایط می توانند راه حل دیگری خلق کنند و برای دست یافتن به جهانی کوشش کنند که مشخصات آن صلح، برابری و آزادی باشد، تا ساخته شدن چنین جهانی، کارزارچی ها می توانند اختیاری شدن سربازی را مطالبه خود قرار دهند و نه سرباز شدن زنان را. چون سربازی زنان کمکی به رهایی مردان از خدمت سربازی اجباری نخواهد کرد.

@drsiminkazemi

۸ اسفند ۱۴۰۳

نظرات بسته است