شرکت فعالان زن ایرانی در مراسم «روز جهانی زن» در پارلمان بریتانیا
نمایندهٔ تشکیلات دموکراتیک زنان ایران در سخنرانی پُرقدرت و همهجانبه خود در مراسم «روز جهانی زن» در پارلمان بریتانیا، توجه حاضران را به جنبههای متنوع مبارزهٔ زنان در شرایط بسیار دشوار ایران جلب کرد. او گفت: جنبش زنان در چهار دههٔ اخیر یکی از قویترین و مؤثرترین جنبشها در مبارزات مردمی در ایران بوده است. او به خیزش ”زن، زندگی، آزادی“ اشاره کرد که زنان جوان در سراسر ایران رهبری آن را بر عهده داشتند و علیرغم سرکوب شدید توانستند رژیم مذهبی را فعالانه به چالش بکشند و درعینحال آمادگی خود را برای ارتباطگیری با جنبشهای کارگری، جوانان، و صلح نشان دهند…
***
امسال با همکاری رفقای تودهای و سازمان ترقیخواه “لیبریشن” (Liberation) و با توافق قبلی و حمایت گروهی از نمایندگان چپ و ترقیخواه پارلمان بریتانیا از حزب کارگر، مراسم بزرگداشت روز جهانی زن در پارلمان آن کشور در روز ۱۵ اسفند ۱۴۰۳ برگزار شد. لیبریشن از حامیان دیرپای جنبش ترقیخواهانهٔ ایران است و این جلسهٔ مشترک با هدف جلب همکاری و همبستگی اعضای ترقیخواه پارلمان بریتانیا برگزار شد. در این جلسه نمایندهٔ تشکیلات دموکراتیک زنان ایران و نمایندگان سازمانهای زنان ترقیخواه از فلسطین، عراق، سودان، و صحرای غربی سخنرانی کردند.
این مراسم به ریاست بارونس کریستین بلوور، دبیرکل سابق سندیکای معلمان سراسر بریتانیا و از طرفداران سرشناس جرمی کوربین، رهبر رادیکال و چپ پیشین حزب کارگر، برگزار شد. هشت عضو چپ کارزار پارلمانی «طرفداران مبارزه برای سوسیالیسم» نیز در این مراسم شرکت و با مبارزات زنان برای دستیابی به برابری، آزادی، و عدالت ابراز همبستگی کردند.
بیش از صد فعال و هوادار جنبش زنان برای برابری، عدالت، و برخورداری از همهٔ حقوق اجتماعی و مبارزان نفی تبعیض و خشونت علیه زنان در مراسم امسال شرکت داشتند. در آغاز مراسم، کریستین بلوور ضمن خوشامدگویی به حاضران گفت:
“امسال تصمیم گرفتیم [با توجه به اوضاع منطقه] که بحث و گفتوگوهایمان در مراسم بزرگداشت روز جهانی زن را بر تجربه و مبارزهٔ زنان پنج کشور از منطقهٔ غرب آسیا و شمال آفریقا متمرکز کنیم. این کشورها در شرایط خاص جنگی، مقاومت در برابر سرکوب نیروهای ارتجاعی، و مبارزه با سیاستهای امپریالیستی قرار دارند. همین باعث شده است که حقوق و مسائل مربوط به زنان بهشدت تحت تأثیر قرار گیرد[…] سخنرانان امروز از نمایندگان سازمانهای درگیر مبارزه برای حقوق زنان از ایران، عراق، فلسطین، سودان، و صحرای غربی هستند.
“در همهٔ این کشورها زنان اغلب در خط مقدم مبارزات ترقیخواهانه قرار دارند. این زنان با وجود چالشهای جدّی و حتی تهدیدهایی که با آنها روبهرو هستند– چه بهدلیل عوامل اجتماعی داخلی یا شرایط خاصی که کشورهایشان را تحت تأثیر قرار میدهد، یا ترکیبی از هر دو– به مبارزه ادامه میدهند. به همین دلیل، مردمان این کشورها بسیاری از فعالان زن را نماد و قهرمان پیکار میشناسند[…] زنان در مبارزه با دیکتاتوری، اشغال، جنگ، نسلکشی، نیروهای ارتجاعی، و فقر شدید، و همهٔ پیامدهای آنها برای جامعه، در خط مقدم قرار دارند و مبارزه را رهبری میکنند.
“در پانل امروز ما با نمونههایی از مبارزاتی آشنا میشوید که شاید بسیاری از شما آنها را لزوماًدر ارتباط مستقیم با زنان ندانید، اما در این مبارزات زنان نقشی بسیار مهم و حیاتی بهعنوان رهبر ایفا میکنند.”
پس از سخنان افتتاحیه، گردانندهٔ جلسه رفیق آذر سپهر، نمایندهٔ تشکیلات دموکراتیک زنان ایران، را معرفی کرد و از ایشان برای ایراد سخنرانی دعوت کرد.
نمایندهٔ تشکیلات دموکراتیک زنان ایران در سخنرانی پُرقدرت و همهجانبهای توجه حاضران را به جنبههای متنوع مبارزهٔ زنان در شرایط بسیار دشوار ایران جلب کرد. او در ابتدای سخنانش گفت: “روز ۸ مارس روزی برای تجدید عهد ما با مبارزه برای برابری جنسیتی و جهانی عاری از فقر، خشونت، تبعیض، بیعدالتی، و تخریب محیطزیست است.
“در ایران، علاوه بر چالشهای اقتصادی بهدلیل اجرای سیاستهای نولیبرالی رژیم و تحریمهای تنبیهی غرب، رژیم مذهبی اسلام سیاسی ارتجاعیاش را بر تمام جنبههای زندگی مردم تحمیل کرده است. بدین ترتیب، در جمهوری اسلامی ایران نقش زنان بهعنوان شهروندان درجه دو بازتعریف شده است. جمهوری اسلامی بلافاصله پس از تثبیت قدرتش پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، مسیر انقلاب را منحرف کرد و با تحمیل دیکتاتوری مبتنی بر تعصبهای مذهبی و خرافات آسیبهای جبرانناپذیری به کشور وارد کرد.
“جنبش زنان در چهار دههٔ اخیر یکی از قویترین و مؤثرترین جنبشها در مبارزات مردمی در ایران بوده است. کارزار یک میلیون امضا، که خواستار حذف مواد زنستیز از قانون اساسی بود، نخستین تلاش از پویشهای متعدد و موفق زنان بود.
“تظاهرات و اقدامات منظم زنان، چه در بخشی از جنبش اعتراضی گستردهتر برای تغییر یا برای حقوق زنان، در سالهای ۱۴۰۱-۱۴۰۲ با تظاهرات سراسری “زن، زندگی، آزادی” به اوج رسید. این خیزش از نظر کیفی متفاوت بود، به این دلیل که زنان در آن نقش رهبری را بر عهده گرفتند. در روند مبارزه، خواستهای مربوط به حقوق زنان خیلی زود به خواستهای پایان دادن به دیکتاتوری و احقاق حقوق دموکراتیک مرتبط شد.
“زنان جوان رهبری خیزشی را بر عهده داشتند که بیش از شش ماه در همهٔ ۳۱ استان کشور گسترش یافت و رژیم مذهبی را فعالانه به چالش کشید. در جریان این خیزش بیش از ششصد فعال در خیابانها به ضرب گلوله کشته شدند یا اعدام شدند.
“با وجود سرکوبهای رژیم، اعتراضها در دو سال گذشته به شکلهای گوناگون ادامه داشته است. در حال حاضر پایگاه اجتماعی رژیم مذهبی حداکثر ۲۰درصد جمعیت تخمین زده میشود. در یک نظرسنجی با عنوان “ارزشها و نگرشهای ایرانیان” که در سال ۲۰۲۴ انجام شد، تمایل عمیق مردم به جدایی دین از دولت نشان داده شد.
“خیزش ”زن، زندگی، آزادی“ از این نظر شایان توجه بود که با چند قشر جامعه ارتباط برقرار کرد و آمادگیاش را برای ارتباطگیری با جنبشهای کارگری، جوانان، و صلح نشان داد.”
آذر سپهر در ادامهٔ سخنرانی همهجانبهاش اعلام کرد: “ما در کنار زنان فعال حقوق بشر، زندانیان سیاسی، مادران خاوران، بازنشستگان، معلمان، پرستاران، کارگران و زحمتکشان، زنان خانهدار، دانشجویان و دیگر فعالان و کوشندگان زن به مبارزه برای رفع ستم جنسیتی، آزادی، برابری، صلح، و عدالت اجتماعی ادامه میدهیم.” او سخنانش را با شعار “زنده باد همبستگی بینالمللی! پیش به سوی جهانی عاری از جنگ!” به پایان رساند.
سخنران بعدی رفیق نوال موسی، نمایندهٔ حزب مردم فلسطین در بریتانیا بود. او در سخنانش از جمله به تاریخ درخشان مبارزهٔ زنان فلسطین اشاره کرد و گفت: “بسیاری از زنان فلسطینی در مبارزات بیوقفه علیه دههها اشغال، و بهویژه در واکنش به رخدادهای اخیر در غزه و کرانهٔ باختری، به نمادهای مقاومت تبدیل شدهاند.
“بسیاری از زنان فلسطینی برای عدالت مبارزه میکنند و به اطرافیان درس پایداری و استقامت میدهند. آنها هرگز کشور اشغالشده و سرزمینهای دزدیدهشدهشان را فراموش نکردهاند. برخلاف گُلدا مایر که گفت “بزرگترها میمیرند و جوانها فراموش میکنند،” فلسطینیها هرگز فراموش نخواهند کرد.”
رفیق فلسطینی افزود: “سلیمان منصور، هنرمند مشهور فلسطینی، بارها مبارزات و مقاومت زنان را از طریق هنرش به تصویر کشیده است. یکی از آثار مهم او به نام “عروس وطن” دربارهٔ لینا نابلسى است. لینا در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۵، وقتی که فقط هفده سال داشت، در حالی که لباس مدرسه به تن داشت و زیر میز پنهان شده بود، بیرحمانه به شهادت رسید. سربازان اسرائیلی[…] تصمیم گرفتند او را درس عبرتی برای دیگران کنند، فقط به این دلیل که در راه بازگشت از مدرسه به یکی از تظاهرات هفتگی علیه ساخت شهرکهای غیرقانونی پیوسته بود.”
“نقش زنان فلسطینی در مبارزه علیه اشغالگری بهدرستی مورد ستایش مبارزان ترقیخواه فلسطینی قرار گرفته است. بسیاری از نویسندگان مشهور عرب، از جمله شاعر سوری نزار قبانی و رماننویس لبنانی الیاس خوری، در سوگ دلال المغربی، ملقب به “عروس یافا”، یکی از برجستهترین زنان مبارز راه آزادی فلسطین، شعر سرودهاند و داستان نوشتهاند. قهرمانی، شجاعت، و عزم راسخ این زن بیست سالهٔ فلسطینی غرور ملی را در سراسر جهان عرب برانگیخت.”
رفیق نوال آنگاه به نسل جدیدی از قهرمانان فلسطینی اشاره کرد و گفت: “در حالی که اسرائیل مشغول نسلکشی آشکار است، فلسطینیها همچنان در محاصره و در حال مبارزهاند. صدها هزار زن فلسطینی، مانند بسیاری از پیشینیانشان، قهرمانان جنبش مقاومتاند. سرسختی و مقاومت آنها سرمشقی برای نسلهای بعدی خواهد بود.
“نتانیاهو و دولتش کوشیدهاند فلسطینیها را بهزور از خانههایشان و از سرزمینشان بیرون برانند. اما فلسطینیها مقاومت کردهاند و امید را از دست ندادهاند. آنها با ماندن در خانه و وطن و مراقبت از خانوادههایشان بیوقفه در برابر اشغال مقاومت و پایداری نشان میدهند. در اینستاگرام، بیسان عوده، یا جادوگر بیسان، وظیفه و مسئولیت افشای جنایتهای وحشتناکی را که در غزه رخ میدهد بر عهده گرفته است. او حتی زمانی که تقریباً هیچ دسترسی به برق و اینترنت نداشت، به انتشار جنایتهای جنگی اسرائیل اصرار داشت. او اجازه نداد صدایش خاموش شود.”
سخنران بعدی این مراسم ابتکاری و موفق رفیق مقبوله عبدالسلام، از کادرهای جوان جبههٔ پولیساریو بود که در حال حاضر ساکن بریتانیا است. رفیق مقبوله در سخنانش حاضران را با شرایط دشوار مبارزه جبهه پولیساریو برای بیرون راندن نیروهای اشغالگر مراکش از خاک «جمهوری دموکراتیک عربی صحرا» آشنا کرد و گفت:
“مناقشهٔ طولانیمدت در صحرای غربی مرتبط با اشغال غیرقانونی و استعمارزدایی ناتمام است. از نوامبر ۲۰۲۰ درگیریهای نظامی دوباره شروع شد. این از سرگیری مبارزهٔ مسلحانه به آتشبس تقریباً سه دههای که در سال ۱۹۹۱۱ با میانجیگری سازمان ملل متحد ممکن شده بود پایان داد. در این مناقشه مراکش، که ادعای حاکمیت بر منطقه را دارد، و جبهه پولیساریو، جنبش آزادیبخش صحراوی، درگیرند.
“این وضع پیچیده شامل دعواهای قانونی، مانورهای دیپلماتیک، نگرانیهای حقوق بشری، و بهرهبرداری از منابع طبیعی است. قدرتهای جهانی و سازمانهای بینالمللی گوناگون نیز در این مناقشه درگیر شدهاند که هر کدام نقشی در شکلدهی مسیر مناقشه و راهحل بالقوهٔ آن ایفا میکنند.
“اتحادیهٔ آفریقا به حمایت از حق تعیین سرنوشت صحرای غربی ادامه میدهد. کمیسیون اتحادیهٔ آفریقا تأکید میکند که «جمهوری دموکراتیک عربی صحرا» کشور عضو کامل اتحادیه است که بخشی از آن (۷۵٪ آن) را مراکش اشغال کرده است. اتحادیهٔ آفریقا از سازمان ملل متحد خواسته است که روند صلح را تسریع کند.
“جبههٔ پولیساریو حمایت کشورهای آمریکای لاتین و عضو اتحادیه آفریقا را جلب کرده و در برابر کارزار بینالمللی مراکش مقاومت میکند. این جبهه برای افزایش توجه بینالمللی و حمایت از حق تعیین سرنوشت مردم صحراوی میکوشد.
“مناقشه در صحرای غربی یکی از طولانیترین اختلافات سرزمینی در جهان است. در حالی که “طرح خودمختاری” که مراکش در برخی محافل، بهویژه در آمریکا و اسپانیا، مطرح کرده است از حمایتهایی برخوردار شده است، مقاومت چشمگیری از سوی بازیگران دیگر، از جمله اتحادیهٔ اروپا، اتحادیهٔ آفریقا، و کشورهای بزرگی مانند روسیه و الجزایر وجود دارد.
“اوضاع در منطقه همچنان متشنج است. ولی حمایت مردم صحراوی از آرمان پولیساریو همچنان ادامه دارد و رو به افزایش است. با توجه به این پیچیدگیها، احتمال اینکه راهحلی در کوتاهمدت حاصل شود هنوز کم است. تداوم این مناقشه میتواند بر ثبات منطقهیی در شمال آفریقا و فراتر از آن اثر بگذارد.
“هر حرکتی به سوی دستیابی به راهحل پایدار مستلزم تغییر چشمگیر در مواضع بازیگران کلیدی و تعهد مجدد جامعهٔ بینالمللی به رسیدگی به جنبههای سیاسی و انسانی مناقشه در صحرای غربی است.”
مراسم با سخنان برایان لیشمن، نمایندهٔ رادیکال و انترناسیونالیست پارلمان بریتانیا، و تشکر او از سخنرانان و برگزارکنندگان مراسم و اعلام آمادگی برای همکاری با سازمان “لیبریشن” برای کنشهای همبستگی با مبارزهٔ زنان منطقه به پایان رسید.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارهٔ ۱۲۳۰، ۴ فروردین ۱۴۰۴
۶ فروردین ۱۴۰۴