گزارش آمارگیری نیروی کار فصلی اعم از نرخ بیکاری و مشارکت اقتصادی در زمستان ۱۴۰۳ بر روی درگاه ملی آمار منتشر شده است. مطابق این گزارش نرخ بیکاری جمعیت فعال ۱۵ سال به بالا حدود ۷.۸ درصد تخمین زده شده است. نکته قابل توجه این است که هم جمعیت فعال و هم بیکاری نسبت به زمان مشابه آن مقدار ناچیزی کاهش داشتند که این نسبت طبیعی است. اما جرئیات این آمارگیری چیست؟

***

سمیه توحیدلو:

توجه به تعریف جمعیت شاغل و بیکار (ترکیب این دو را جمعیت فعال می‌گویند) بسیار مهم است. مطابق تعریف سازمان بین‌المللی کار به کسی شاغل می‌گویند که در طول هفته مرجع حداقل یک ساعت کار کرده باشد یا به دلایلی کار را ترک کرده باشد. حتی کارکنان فامیلی بدون مزد و کل نیروهای مسلح اعم از نظام وظیفه و سربازان شاغلند.

جمعیت بیکار کسانی هستند که در هفته مرجع فاقد کار باشند و در دوهفته قبل اقدامات لازم برای اشتغال و مزدبگیری اعم از مراجعه به اداره کار را داشته باشند. افرادی که در انتظار کار هستند هم بیکار به حساب می‌آیند.

با این احتساب دانش‌آموزان و دانشجویانی که جویای کار خود را معرفی نمی‌کنند و کلیه زنان را از زمره نیروی فعال خارج می‌کنند. این یعنی مخرج کسر جمعیت فعال ما ۴۰.۱ درصد از کل جمعیت است و کوچک کردن مخرج باعث عدد پایین درصد بیکاری به نسبت جمعیت فعال می‌شود. این درحالیست که همواره به این روش اعتراض بوده،‌ اما سیاست کوچک کردن جمعیت فعال در جریان است.

با این احتساب زنان تنها ۱۳.۱ درصد از جمعیت فعال را شامل می‌شوند و از میان همین جمعیت اندکی که فعال تعریف می‌شوند، تنها ۱۱.۳ درصد شاغلند. عدد بسیار کوچکی که سهم اشتغال زنان است. بالاترین آمار اشتغال که بالای ۵۳ درصد است سهم خدمات است و بالاترین حوزه اشتغالی زنان در همین حوزه است.

سهم جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌ها از میان بیکاران ۳۸.۹٪ است که سهم مردان ۲۷ ٪ و سهم زنان ۶۶.۹٪ است. به نسبت زنان دانشگاهی بیکار آمار بسیاری را در بین جمعیت فعال تشکیل می‌دهند. طبیعتا این آمار به کل جمعیت بسیار بیش از این عدد خواهد بود.

با توجه به تعریف اشتغال یک اشتغال ناقص در گزارش تعریف شده که اشتغال بسیار ناچیز است (در حدی که نیازهای روزمره را تامین نمی‌کند) با عدد ۷.۷٪ و یک عددی تعریف شده برای اشتغال کمتر از حد معمول ۴۴ ساعت در هفته که ۳۶.۵٪ است. در مجموع اشتغال کامل در تمام روزها تنها ۶۳.۵ ٪ از شاغلین را تشکیل می‌دهد که عدد بالایی نیست.

بیشترین میزان بیکاری در استان‌های  کرمانشاه (۱۵.۲٪)، کردستان (۱۳.۷٪)، اردبیل (۱۳.۱٪) و خوزستان (۱۲.۳٪) بوده است.

مسئولین تنها به درصد بیکاری نگاه می‌کنند و گزارشی را ارائه می‌دهند. مهم است توجه به جزئیات و داده‌هایی که این درصدها از آن استخراج شده است. فایل چکیده طرح اینجا قابل مشاهده است./ کانون زنان ایرانی

#اشتغال_و_بیکاری

منبع: کانال روزنوشته‌های سمیه توحیدلو

۲۷ فروردین ۱۴۰۴

نظرات بسته است