روز یکشنبه‌ ۲۴ فروردین ۱۴۰۴، خیابان‌های ایران بار دیگر به‌صحنهٔ اعتراض بدل شد؛ نه از جنس شورش‌های ناگهانی، بلکه از سنخ مقاومت آگاهانهٔ اجتماعی. معلمان، کارگران، بازنشستگان و کارکنان نفت و فولاد، با مشت‌های گره‌کرده و گلوهای فریادکشیده، در ده‌ها نقطه از کشور گرد هم آمدند تا آن‌چه سال‌ها در قلبشان انباشته شده‌بود را فریاد کنند…../

***

آن‌چه از گچساران تا شوش، از اهواز تا اصفهان، از کرمانشاه تا تهران و رشت رخ داد، نشانه‌ای است از همبستگی طبقاتی فرودستان در ایران معاصر. شعارها دیگر صنفی نیستند؛ آن‌ها اعلامیه‌های کوتاه پروژه‌ای رهایی‌بخش‌اند:

«یا مرگ یا زندگی، مرگ بر این بندگی»
«معلم زندانی، کارگر زندانی، آزاد باید گردد»
«فقط کف خیابون، به‌دست میاد حقمون»
«دولت ورشکسته، دشمن بازنشسته»

این‌ها صرفاً فریادهای خشم نیستند، بلکه بیانیه‌های خیابانی طبقه‌ای محروم‌شده‌اند که اکنون در حال بازیابی قدرت خویش است. طبقهٔ‌ کارگر دیگر نه منتظر «مصلحت حاکمان» مانده‌است، نه به «نظام تدریجی عدالت» دل بسته‌است؛ فهمیده‌است:

حق را نمی‌بخشند، حق را می‌گیرند.

متن منتشرشده از سوی تجمع‌کنندگان گیلان، با ادبیاتی تاریخی‌سیاسی، به لایه‌ای عمیق‌تر از بحران اشاره می‌کند: فضاهای لوکس شهری به‌مثابه ابزار تفکیک، نمایش سلطه و بازتولید نابرابری. مدارس، بیمارستان‌ها، مراکز خرید و رستوران‌های لوکس، نه فقط نماد رفاه، بلکه مکانیزم‌هایی برای جداسازی و تحقیر طبقاتی‌اند. طبقهٔ مسلط، در برج‌های براق و اتاق‌های شیشه‌ای، خود را از جامعهٔ واقعی جدا کرده و از بالا برای فرودستان قانون بندگی وضع می‌کند.

در این وضعیت، خیابان نه‌فقط محل اعتراض، بلکه آخرین فضای عمومی باقی‌مانده برای بازتعریف عدالت است. خیابان، اکنون مدرسهٔ سیاسی، تریبون خلق و آینهٔ رنج عمومی‌ است.
آن‌چه این یکشنبه را از اعتراضات پراکندهٔ پیشین متمایز می‌سازد، ماهیت سراسری، پیوند شعارها، و اتحاد معلم، کارگر و بازنشسته است. این اتحاد نه‌تنها اخلاقی، بلکه استراتژیک است.

در جهانی که همه چیز خصوصی‌سازی و کالایی شده، تنها همبستگی جمعی می‌تواند به نیرویی مؤثر در برابر انباشت ثروت و قدرت بدل شود. شعار «اتحاد، اتحاد» دیگر کلیشه نیست، بلکه ضرورت بقاست. زمانه، زمانهٔ تصمیم است: یا به تماشای فروپاشی عدالت و گسترش فقر می‌نشینیم، یا به صف کسانی می‌پیوندیم که می‌گویند: «تا حق خود نگیریم، یکشنبه‌ها همین‌جا!»

مدرسه رهایی

منبع :گروه اتحاد بازنشستگان

۲۵ فروردین ۱۴۰۴

نظرات بسته است