امروز:   فروردین ۹, ۱۴۰۳    
ما زنان در شبکه های اجتماعی
مارس 2024
د س چ پ ج ش ی
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
آخرین نوشته ها

روز مادر و نکته‌هایی درباره اشتغال زنان ایرانی

این روز‌ها در کشورهای مختلف اروپایی و آمریکا، روز مادر با اختلافات کوچکی در تاریخ، گرامی داشته شد. منعطف نبودن شرایط و ساعت کار تنها مشکل مادران شاغل نیست و تبعیض در درآمد، مادران شاغل را بسیار آزار می‌دهد.آیا زندگی مادران شاغل به طور کلی آسان‌تر شده ؟… در ایران ۱۲درصد از زنان شاغل هستند و بیش از ۸۰درصدشان خانه‌دار. از میان آن ۱۲درصد هم ۵۲درصد از زنان، مشاغل غیررسمی دارند. در هشت سال گذشته سالانه بیش از صدهزار زن از بازار کار ایران کنار رفته‌اند…/

*****

در آمریکا مادران شاغل تنها یک روزپس از تولد بچه می‌توانند در بیمارستان بمانند، خلاف بیمارستان‌های اروپا که مادر و نوزادش می‌توانند چند روز را در بیمارستان بمانند تا روند شیردهی و غذا دادن به نوزاد کاملا بررسی شود. به جز این، آمریکا یکی از معدود کشورهایی است که هچ نوع حق و حقوقی به مادرانی که تازه بچه‌دار شده‌اند نمی‌دهد. البته ممکن است خود کارفرما این کار را بکند اما الزامی در این کار برایش وجود ندارد. از این لحاظ وضع آمریکا مثل پایواگینه نو و سوآزیلند است.

در سال‌های اخیر، توجه زیاد به گرفتاری‌های زنان شاغلی شده که در سطوح بالای حرفه‌ای کار می‌کنند. مثلا شریل سندبرگ، از مدیران فیس بوک حالا درگیر ماجرای مرگ تراژیک همسرش است، قبلا کتابی درباره زنان شاغل نوشته به نام «تکیه کردن». اما همه واقعیت مثل کتاب او نیست و برای کسانی که سعی کنند پا جای پای او بگذارند و مسیر رو به بالای او را طی کنند، واقعیت‌های ناراحت‌کننده‌تری وجود دارد.

نتایج تحقیقات مختلف نشان می‌دهد که با اینکه نیمی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها زن هستند، درصد کمتری از آن‌ها به موقعیت‌های شغلی سطح بالا دست پیدا می‌کنند. چرا این طور است؟ آیا اولویت‌های آن‌ها با بچه‌دار شدن تغییر می‌کند یا اینکه وارد محیط‌هایی برای اشتغال می‌شوند که چندان دوستدار زنان شاغل نیست؟

آمار‌ها در آمریکا نشان می‌دهد که گرچه ۵۲ درصد زنان شاغل‌اند، اما تنها ۶ .۱۴ درصد آن‌ها به جایگاه مدیر عاملی می‌رسند و تنها هشت درصد آن‌ها جزو پردرآمد‌ترین مدیران هستند. یا مثلا بیش از ۴۵ درصد کسانی که با موسسات حقوقی بزرگ همکاری دارند زن هستند اما تنها ۲۵ درصد این زنان شریک این موسسات حقوقی هستند.

یکی از دلایل این نابرابری در آمار، این است که زنان میان دو مسئولیت مادری و شغلی خود دوپاره شده‌اند. آن هم در حالی که مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد مردان لزوما سخت‌تر کار نمی‌کنند یا زمان بیشتری را به کار اختصاص نمی‌دهند. حتی یک پژوهش جدید نشان داده که بسیاری از مردان به دروغ تظاهر می‌کنند که هفته‌ای ۸۰ ساعت کار می‌کنند!

جالب است بدانید که متاسفانه برخی از سازمان‌هایی که در ساعات کار کمترین انعطاف را دارند یا تعداد مدیران زن در آن‌ها بسیار کم است، موسساتی هستند که توسط خود زنان اداره می‌شوند.

زنانی مانند ماریسا میرز (مدیر عامل یاهو) و شریل سندبرگ که به بالا‌ترین رده‌های شغلی رسیده‌اند، کسانی هستند که اولویت اصلی خود را شغل‌شان قرار داده‌اند و اکنون توقع دارند که بقیه هم همین طور باشند. این را ایلین گان می‌گوید؛ مادر یک دختر ۷ ساله و بنیان‌گذار شرکت «فامیلیز گو» که یک شرکت رسانه‌ای آنلاین است و در زمینه سفرهای خانوادگی کار می‌کند.

خود ایلین که از داخل خانه کار می‌کند معتقد است: «آنهایی که در جایگاه ایجاد تغییرات سیستماتیک هستند این کار را انجام نمی‌دهند. ماریسا می‌رز، بعد از اینکه مدیرعامل یاهو شد قانونی را که اجازه می‌داد کارمندان از داخل خانه کار کنند لغو کرد. این برای مادران شاغل یک فاجعه است.»

در نتیجه چنین شرایطی، بسیاری از مادران شاغل باید فکر پیشرفت را ببوسند و کنار بگذارند. مثل آن ماری اسلا‌تر که نخستین زنی بود که در دولت آمریکا به عنوان سیاستگذار مشغول به کار شد. او در ‌‌نهایت تسلیم شد و به این نتیجه رسید که امکان ندارد «همه چیز را با هم داشته باشد».

آنچه که او در مقاله خواندنی و مشهورش در سایت آتلانتیک با عنوان «زنان نمی‌توانند همه چیز را با هم داشته باشند»، درباره تجربیات و احساسش از کار کردن در یک مقام بالای دولتی و سیاسی نوشت، چیزی است که بسیاری از مادران شاغل تجربه کرده‌اند.

آلیس فین، که یک دختر دانشجو و یک پسر دبیرستانی دارد، می‌گوید که مادر شاغل بودن باعث شد که او همیشه شغل‌هایش را به شکل استراتژیک انتخاب کند. او می‌دانست که دوست دارد با بچه‌هایش وقت بگذراند، بنابراین نخستین شغلش را در حوزه وکالت‌‌ رها کرد تا کار منعطف‌تری پیدا کند که با اشتیاق فراوان او به عنوان مادر سازگار باشد. بنابراین او مشاور اقتصادی شد که به مراتب کار منعطف‌تری است. او حالا معتقد است که اگر زنان به شغل‌شان علاقه زیاد دارند، پس باید از تکنولوژی بیشتر استفاده کنند تا مادر شاغل بودن کمی برایشان ساده‌تر شود.
نابرابری درآمد

اما منعطف نبودن شرایط و ساعت کار تنها مشکل مادران شاغل نیست و تبعیض در درآمد، مادران شاغل را بسیار آزار می‌دهد. یک مادر تنها که مجبور شده کارش را به خاطر نگهداری از دخترش به یک کار منعطف تبدیل کند، می‌گوید که در ازای این مساله کارفرما ۳۵ درصد کمتر به او می‌پردازد.

میشل بودیگ، استاد دانشگاه ماساچوست در تحقیقی که درباره اثرات پدر و مادر شدن بر درآمد انجام داده به این نتیجه رسیده که پدر شدن به خودی خود یک امتیاز است: مرد‌ها با پدر شدن شش درصد به درآمدشان افزوده می‌شود در حالی که مادر شدن درآمد مادر را پایین می‌آورد. به طور متوسط، هر بچه چهار درصد از درآمد مادر کم می‌کند و هرچه درآمد زن کمتر باشد، این درصد بیشتر است. تنها در مشاغل خیلی بالا و پردرآمد مثل شری سندبرگ است که چنین خلایی وجود ندارد.

باز هم برگردیم به همن سوال اول: آیا زندگی مادران شاغل آسان‌تر شده؟

جواب صادقانه این است: نه، این طور نیست؛ مگر اینکه شریل سندبرگ باشی، استعداد ویژه، رابطه، اراده و پول داشته باشی. در آن صورت دنیا در مشتت است. اما برای اکثریت مادران شاغل، حتی بزرگ‌ترین پیروزی‌ها وقتی در شرایط جاری و با قوانین موجود، کوچک به نظر می‌رسند: راضی نگه داشتن کارفرماهای پرتوقع، درگیری‌های روزمره نرم و غیر نرم با همکاران و مادران خانه داری که مدام درباره تصمیم‌شان برای ماندن در خانه با شما بحث می‌کنند و در کنار همه این‌ها، تلاش برای شاد و راضی نگه داشتن بچه‌ها.

با دانستن این واقعیت‌ها، حیرت آور است که تنها یک روز در سال به نام مادر باشد. روز مادران (شاغل) مبارک!

نکته‌هایی درباره اشتغال زنان ایرانی

۱۲درصد از زنان ایرانی شاغل هستند و بیش از ۸۰درصدشان خانه‌دار. از میان آن ۱۲درصد هم ۵۲درصد از زنان، مشاغل غیررسمی دارند.
در هشت سال گذشته سالانه بیش از صدهزار زن از بازار کار ایران کنار رفته‌اند.
سیاست رسمی جکومت ایران بر نگه داشتن زنان در خانه تاکید دارد هرچند در فهرست وعده‌های تبلیغاتی حسن روحانی، دست‌کم شش بار کلید واژه «حقوق و فرصت‌های برابر زن و مرد» تکرار شده بود.
فاطمه آلیا که تابستان سال گذشته در ماجرای اعتراضات زنان برای ورود به ورزشگاه و تماشای مسابقات ملی والیبال گفته بود «کار زن، بچه دار شدن و تربیت فرزند و شوهر داری است»،
طرح‌هایی که در سال‌های گذشته از سوی دولت و محلس ایران تصویب شده در راستای ایجاد محدودیت برای ورود زنان به بازار کار بوده از جمله طرح افزایش جمعیت و تعالی خانواده. هنوز این طرح‌ها اجرایی نشده‌اند اما در صورت اجرایی شدن اشتغال زنان را با خطر روبه‌رو خواهند کرد و باعث تبعیض بیشتر در استخدام و میزان درآمد زنان خواهند شد.
۳۶نماینده مجلس ایران سال گذشته طرحی را امضا کرده بودند، برای کارفرمایان موازینی در استخدام زنان وضع شده بود که اگر آنها را رعایت نکنند، در مرحله اول یک هفته تعطیلی و در صورت تکرار، تعطیلی یک ماهه انتظارشان را می‌کشید. این طرح می‌گفت که اشتغال زنان در واحدهای صنفی منوط به رعایت حرمت آنها و پرهیز از اختلاط با مردان است و در صورت نیازمندی نوع کار واحد صنفی به کار شبانه زنان، کارفرما باید از اداره اماکن مجوز دریافت کند.

رادیو زمانه / ۹۴٫۲٫۲۳

نظرات بسته است

جستجو
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
آرشیو مطالب قدیمی