زنان بیکار و به‌ویژه زنان سرپرست خانواده بخش زیادی از دستفروشان زحمتکش را تشکیل می‌دهند که اکثر‌شان یا اجاره‌نشین هستند یا در حاشیه شهرها سکونت دارند. این زحمتکشان در شرایط بد آب و هوایی از داشتن هرگونه امکانات بهداشتی و رفاهی برای خود و کودکان‌شان محرومند…

***
در چند سال گذشته گسترده‌تر شدن پدیدهٔ دستفروشی در میهن‌مان را شاهد بوده‌ایم، پدیده‌ای که زاییدهٔ سیاست‌های خصوصی سازی، سرکوب مزدی، آزاد ساختن قیمت‌ها، و ورشکستگی کارخانه‌ها و بیشتر شدن بیکاری است.

بنابر آمار رسمی تعداد بیکاران در چند سال گذشته و پس از همه‌گیری ویروس کرونا بر تعداد دستفروشان به‌ویژه زنان دستفروش افزوده شده است. زنان بیکار و به‌ویژه زنان سرپرست خانواده بخش زیادی از دستفروشان زحمتکش را تشکیل می‌دهند و اکثر‌شان نیز اجاره نشین هستند یا در حاشیه شهرها سکونت دارند. این زحمتکشان در سرما و گرما و در شرایط بد آب و هوایی از داشتن هر گونه امکانات بهداشتی و رفاهی برای خودشان و کودکان‌شان محروم هستند. در صورت بیماری یا از کار افتادگی از داشتن هرگونه حق و حقوقی محرومند و همهٔ ساعت‌ها و روزهای زندگی‌شان نگران تأمین مخارج زندگی خود و خانواده‌شان هستند. محروم بودن از بیمه های خدمات اجتماعی و درمانی و بیکاری و بازنشستگی از معضل‌های بزرگ بیکاری این زحمتکشان است.

رژیم و نهادهای آن مانند شهرداری تصمیم بر این گرفته‌اند که دستفروشی را شغل رسمی ولی بدون داشتن هیچ‌گونه مزایایی به‌رسمیت بشناسند و به‌زعم خودشان و الزام منافع‌شان به این پدیده نگاهی فرصت‌طلبانه دارند و نه چون معضلی که باید حل شود. شهرداری و دیگر مقام‌های رژیم پس از آن‌که با برخوردهای سرکوبگرانه‌ای وحشیانه با دستفروشان به هدف مورد نظرشان دست نیافتند به فکر سامان دادن به دستفروشان و درآمدزایی کردن برای شهرداری افتادند. این به‌اصطلاح سامان دادن برای همه دستفروشان در نظر گرفته نشد و هنوز در برخی شهرها مانند گذشته با دستفروشان خیابانی برخوردی خشونت‌آمیز می‌شود. عضو شورای شهر تبریز در انتقاد از ساماندهی نکردن دستفروشان می‌گوید: “ما رضایت کامل در خصوص ساماندهی دستفروشان و مشاغل نداریم و باید نسبت به حل این مسئله و سد معبرهای صورت گرفته اقدام شود. شهرداری باید یک برنامه جامع برای ساماندهی دستفروشان تدوین کند” (ایسنا، هفدهم آذرماه ۱۴۰۳).

کارگران و زحمتکشان برای تأمین هزینه‌های سنگین زندگی که با رشد لگام گسیخته تورم و بی‌ارزش شدن واحد پول ملی کشور هر دم سنگین‌تر می‌شوند از روی ناچاری و به‌اجبار فرزندان‌شان را به جای مدرسه برای آموختن درس به کارگاه‌های ناایمن یا دستفروشی در خیابان‌ها و متروی شهرها یا گل‌فروشی در حاشیه پر خطر بزرگراه‌های منتهی به آرامستان تهران برای کسب درآمد روانه می‌کنند. بخشی از کودکان‌کار دستفروش، مهاجر و غیرمهاجر، به جای رفتن به مدرسه از هفت صبح وارد متروها شده تا در قطارها کالاهایی که به آن‌ها تعلق ندارد را به‌فروش رسانند. ردهٔ سنی دختران و پسران کودکان‌کار ۸ تا ۱۰ ساله‌اند.

باید رژیم استبدادی ولایت فقیه را که از دستورات صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی در دفاع از منافع کلان‌سرمایه‌داران و دلالان پیروی می‌کند، متحد و منسجم با ابزار نیرومند مبارزهٔ مردمی به عقب نشینی و سپس به شکست کشاند. دستفروشی شغلی دائم و رسمی نیست و باید با تقویت تولید و اقتصاد ملی به ‌شغل کاذب دستفروشی پایان داد. در این راستا دستفروشان زحمتکش و به‌ویژه زنان دستفروش می‌توانند در این پیکار سترگ نقش مهمی داشته باشند.

به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۲۲۶، ۸ بهمن ۱۴۰۳

بهمن ۱۴۰۳

نظرات بسته است