کودک‌همسری، بلای زندگی دختران
ایران، رکورددار سن پایین ازدواج دختران
ایران جزو معدود کشورهایی است که پایین‌ترین سن ازدواج قانونی یعنی ۱۳ سال را دارد. این مسأله سبب شده تا دختران کم‌سن، اغلب با خواست ولی، تن به ازدواج بدهند و آسیب‌هایی پس از آن متحمل شوند. . چگونه می‌توان پذیرفت دختری ۱۵ ساله که حق ندارد حساب بانکی افتتاح کند، دارایی‌های خود را بفروشد، رییس‌جمهور یا نماینده مجلس را انتخاب کند، صلاحیت، بلوغ عقلی و عاطفی برای انتخاب همسر مادام‌العمر خود را دارد؟ …./
***
فاطمه موسوی ویایه
بنابر تعریف کنوانسیون حقوق کودک، منظور از ازدواج کودکان، ازدواج زیر ۱۸ سال است اما در قوانین ایران، کودک به فرد نابالغ گفته می‌شود و سن قانونی ازدواج دختران، ۱۳ سال است.
سن رشد و امکان تصرف در مال، طبق قوانین کشور، ۱۸ سال تمام است. چگونه می‌توان پذیرفت دختری ۱۵ ساله که حق ندارد حساب بانکی افتتاح کند، دارایی‌های خود را بفروشد، رییس‌جمهور یا نماینده مجلس را انتخاب کند، صلاحیت، بلوغ عقلی و عاطفی برای انتخاب همسر مادام‌العمر خود را دارد؟
چگونه فرد زیر ۱۸ سال که به سن رشد و اقامه دعوی در دادگاه و ارائه درخواست طلاق نرسیده، صلاحیت امضای اوراق ازدواج را دارد؟
وقتی شرایط اقتصادی سخت، فقر گسترده‌تر و تورم، افسارگسیخته می‌شود شاهد موجی از رواج کودک همسری خواهیم بود. چون برخی از خانواده‌ها که می‌خواهند به اصطلاح نان‌خور کمتری داشته باشند، دخترشان را به خانه‌بخت میفرستند و از کنار این ازدواج، به اسم مهریه و شیربها پولی هم به‌دست می‌آورند. پس فقر اقتصادی مهم است اما تنها علت نیست، چون فقر فرهنگی به همان اندازه مهم است.
نگرانی خانواده‌ها از تابوهای فرهنگی مانند بکارت هم مطرح است. دختران نوجوان ممکن است دچار کنجکاوی جنسی و درگیر تعامل با پسران جوان شوند، بنابراین خانواده‌ها سعی می‌کنند دختر نوجوانشان را در همان ۱۵- ۱۴ سالگی شوهر بدهند تا فرصتی برای کنشگری جنسی و بی‌آبرویی پیش نیاید.
پیامدهای ازدواج در سن پایین در بلندمدت آشکار می‌شود. گذشته از آسیب‌های جسمی و روانی به فرد، ازدواج در سن پایین با تحصیلات اندک و مشاغل سطح پایین و کم‌درآمد همراه است.
کودک‌همسری با بالا بودن احتمال خشونت خانگی نیز همراه است، زیرا زوجین، مهارت‌های اجتماعی لازم را برای حل مسأله، رفع اختلاف و مدیریت احساسات نیاموخته‌اند.
کودک‌همسری احتمال خیانت زنان را افزایش می‌دهد و با نرخ بالای طلاق همراه است.
کودک‌همسری همراه با کودک‌مادری است. هرساله بیش از هزار دختر نوجوان زیر ۱۵ سال بچه‌دار می‌شوند که به سختی می‌توانند کارهای مراقبت از نوزاد خود را انجام دهند.
نگرشی که زنان را وسیله‌ای برای زاییدن می‌بیند، حواسش نیست ازدواج مستلزم فاکتورهایی بیش از بلوغ جنسی است.
ایران، رکورددار سن پایین ازدواج دختران
ایران، یمن و چند کشور آفریقایی، پایین‌ترین سن قانونی ازدواج در جهان را دارند. این روزها سیاستگذاران از افزایش جمعیت حمایت می‌کنند و کودک‌همسری را به دلیل نرخ بالاتر فرزندآوری مقبول می‌دانند اما افزایش جمعیت، نیازمند کودک‌همسری نیست.
قانون‌گذاران منتظر چه مقدار آگاهی و فرهنگ‌سازی هستند تا سن قانونی ازدواج دختران را به ۱۶ سال برسانند؟ چگونه می‌توان برای پدران بی‌سواد روستایی، استدلال آورد که ازدواج دخترکان ۱۳ ساله نادرست است، وقتی علمای حوزه علمیه، قضات و کارکنان دولت، ازدواج دختران بالای ۹سال را بی‌اشکال می‌دانند؟
۷ اسفند ۱۴۰۳