در دنیای مردان تجاوز انگار رسوایی بزرگی برای متجاوز به همراه ندارد بنابراین ما زنان باید تنها با تکیه بر هم در این راه دشوار پیش برویم تا تجاوز برای همگان موضوعی حساس شود. موضوعی که مانند قتل ناموسی خشونت عریان مردسالاری را نشان می‌دهد….

****

مریم رحمانی

مینی سریال غیرقابل باور (Unbelievable) یک درام جنایی است که در سال ۲۰۱۹ اکران شد. این سریال بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده و به موضوع تکان‌دهنده تجاوز جنسی و چالش‌های قربانیان در مواجهه با سیستم عدالت کیفری می‌پردازد.

داستان مینی سریال از گزارش یک تجاوز شروع می‌شود که توسط دختری جوان به نام ماری مطرح می‌شود. با این حال، او طی بازجویی‌های متعدد از سوی پلیس و اطرافیان با شک و بی‌اعتمادی روبه‌رو می‌شود و حتی مجبور می‌شود ادعای خود را انکار کند. هم‌زمان، دو کارآگاه زن در یک شهر دیگر روی پرونده‌های مشابهی کار می‌کنند و سعی دارند سرنخی از یک متجاوز سریالی پیدا کنند. در نهایت، این دو پرونده به طرز غیرمنتظره‌ای به هم مرتبط می‌شوند.

این سریال به‌طور موشکافانه مسائل مختلفی مانند بی‌عدالتی اجتماعی، قربانی‌نکوهی و فشار روانی بر بازماندگان تجاوز را به تصویر می‌کشد. “غیرقابل باور” با نشان دادن روند پیچیده بازجویی‌ها و واکنش جامعه به ادعای قربانیان، سعی می‌کند دیدگاه عمیق‌تری نسبت به این معضل اجتماعی ارائه دهد. همچنین سریال بر اهمیت حمایت از قربانیان و شنیدن صدای آنها تأکید می‌کند.

”غیرقابل باور” نه‌تنها یک درام جذاب و تأثیرگذار است، بلکه یادآور این نکته است که باور کردن حرف قربانیان و فراهم کردن محیطی امن برای آنها، گامی اساسی در مقابله با تجاوز است. این سریال بینندگان را به فکر فرو می‌برد که چگونه می‌توانیم به جای قضاوت، همدلی بیشتری با قربانیان داشته باشیم.

زمانی که سریال را تماشا می‌کردم مدام فکر می‌کردم اگر دو زن کارگاه پیگیر تجاوز نبودند ماری چگونه می‌توانست از فشار تجاوز و رد شدن ادعایش و بازکردن پرونده‌ای علیه‌‌اش برآید؟ چند زن دیگر مورد تجاوز قرار می‌گرفتند؟

همین‌طور، وقتی دادگاه ماری را مجبور نمود برای اصلاح رفتارش به‌خاطر ادعای دروغین تجاوز (بنا بر نظر دادگاه) به مشاور مراجعه کند، اگر مشاور زن نبود آیا ممکن بود ماری راز بگشاید و درد و رنجش را بیرون بریزد؟

ذهنم فلاش بک می‌زند به ایران، اینکه در سیستم قضایی ما چقدر به ادعای تجاوز در فضایی امن توجه می‌شود؟ کیوان امام‌وردی با پرونده‌ای قطور و با وثیقه‌ای ناچیز آزاد شد و زنان بی‌شماری در معرض خطر قرار گرفتند.

در جامعه‌ای مانند ایران که قربانی نکوهی رواج دارد زنان و دخترانی که مورد تجاوز قرار می‌گیرند چگونه می‌توانند دوباره از نو برخیزند و درد و رنج خویش را آشکار کنند؟ برخوردهایی که با روایت‌های me too در ایران می‌شود نشان می‌دهد که جامعه ما نسبت به مسئله تجاوز به زنان حساس نیست. زنانی که در چندسال گذشته از تعدی و آزار جنسی محسن نامجو گفتند به شکلی بازخواست شدند. در کلاوب هاوس فضای گفتگوها تا چندین روز به شدت متشنج بود و خاطرم می‌اید در کلاب فمینیسم چکشی مردها علیه زنان مدعی صحبت می‌کردند.

خاطرم می‌آید دختران جوانی که از سوی کارگردانی مشهور مورد آزار قرارگرفته بودند و قرار بود همراه خانواده‌هایشان شکایت کنند چگونه مرعوب شدند و چگونه مرد متجاوز با ادعای اینکه همسرش باردار است سعی کرد جلوی شکایت آنها بایستد. یادم می‌آید دوستی تعریف کرد همین مرد زن را به دلیل بارداری‌اش رها کرده است!

هنوز نامجو برای بسیاری خواننده محبوبی است. بله قرار نیست متجاوز از هستی ساقط شود اما حداقل باید زبان به عذرخواهی بگشاید، نه عذرخواهی ساده بلکه سعی کند تغییر رفتارش را دیگران ببینند. نامجو می‌توانست علیه همین الگویی حرف بزند که تجاوز به زنان را هیچ می‌انگارد، انگار بدن زن مایملک همه مردان است.

آغداشلو هنوز به برنامه‌های زیادی دعوت می‌شود، سخنران مرگ احمدرضا احمدی بود به طلب خود شاعر و من همچنان خشمگین از شاعری که دوست می‌داشتم و روزنامه شرق وقیحانه با او مصاحبه می‌کند.

در دنیای مردان تجاوز انگار رسوایی بزرگی برای متجاوز به همراه ندارد بنابراین ما زنان باید تنها با تکیه بر هم در این راه دشوار پیش برویم تا تجاوز برای همگان موضوعی حساس شود. موضوعی که مانند قتل ناموسی خشونت عریان مردسالاری را نشان می‌دهد./کانال علمی مطالعات زنان

۲۷ اسفند ۱۴۰۳

نظرات بسته است