روایت یک انقلاب پزشکی؛ قرص سقط جنین چگونه اختراع شد؟
از آزمایشگاه تا ابزار مقاومت فمینیستی
قرض سقط جنین نهتنها نتیجه علم، بلکه ثمره مقاومت فمینیستی فرامرزی است
توسعه قرص سقط جنین نقطه عطفی در تاریخ سلامت باروری به شمار میرود؛ راهی ایمن، مؤثر و غیرتهاجمی که به افراد باردار این امکان را داد تا بدون نیاز به مداخله جراحی، بهطور ایمن به بارداری ناخواستهشان پایان دهند…./
***
اما این دستاورد بزرگ پزشکی، صرفاً زاییده یک آزمایشگاه یا یک کشف علمی نبود. آنچه این قرص را به ابزاری در دست زنان در سراسر جهان تبدیل کرد، دههها مبارزه فمینیستی و مقاومت در برابر سرکوب دولتی و اجتماعی بود.
اولین داروی اصلی در ترکیب قرص سقط جنین، میفپریستون است که در سال ۱۹۸۰ توسط شرکت داروسازی فرانسوی Roussel-Uclaf و تحت رهبری علمی دکتر اتین-امیل بایولی، زیستشیمیدان برجسته فرانسوی، توسعه یافت.
✅در سال ۱۹۸۸، فرانسه بهعنوان نخستین کشور، استفاده از میفپریستون برای سقط را تأیید کرد — تصمیمی که با استقبال گروههای مدافع حقوق زنان و مخالفت شدید لابیهای ضدسقط همراه شد.
در حالی که دانشمندانی مانند بایولی زیربنای علمی این روش را فراهم کردند، این فعالان فمینیست و مدافعان حقوق باروری بودند که نقش حیاتی در دسترسپذیر شدن قرصهای سقط جنین در سراسر جهان ایفا کردند.
سازمانهایی مانند Women on Waves، Women Help Women و Médecins du Monde به پخش قرصهای سقط جنین در کشورهای دارای محدودیت قانونی کمک کردند، به زنان درباره نحوه استفاده ایمن آموزش دادند و برای اصلاح قوانین تلاش کردند.
در بسیاری از نقاط جهان — بهویژه جایی که سقط جنین قانونی نیست — این قرصها برای بسیاری از زنان نقشی حیاتی و نجاتبخش ایفا کردهاند، و به آنان امکان میدهند تا با حفظ حریم شخصی، ایمنی و اختیار، بر زندگی باروری خود کنترل داشته باشند.
قرص سقط جنین صرفاً یک نوآوری پزشکی نیست، بلکه ابزاری سیاسی، اجتماعی و فمینیستی برای تحقق عدالت باروری و حق انتخاب زنان است. اختراع آن نشان داد که علم و فمینیسم میتوانند در همکاری مستقیم، مرزهای سلطه پدرسالارانه بر بدن زنان را در هم بشکنند.
اگرچه اتین-امیل بایولی پایه علمی این دارو را بنا نهاد، اما این جنبش جهانی فمینیستی بود که در دهههای بعد برای تبدیل آن به ابزاری در دسترس برای همه زنان، بهویژه در کشورهای با محدودیت قانونی، مبارزه کرد.
در بسیاری از کشورها، زنان با خطر پیگرد قانونی، انگ اجتماعی و حتی خشونت مواجهاند، اما همین زنان، اغلب بطور پنهانی با شجاعت و حمایت از یکدیگر، قرصهای سقط جنین را به جوامعشان رساندهاند.
قرض سقط جنین نهتنها نتیجه علم، بلکه ثمره مقاومت فمینیستی فرامرزی است —
حرکتی که همچنان ادامه دارد، تا زمانی که همه افراد باردار، بدون ترس، شرم یا مانع، بتوانند در حق خودمختاری بدنیشان را پس بگیرند و دسترسی به خدمات سقط جنین قانونی و با حمایت نظام بهداشتی و درمانی کشورها باشد./ زاگاه
۲۱ فروردین ۱۴۰۴
۲۱ فروردین ۱۴۰۴