ایستاده به تماشای قتل؛ مردم مقصرند؟
زنکشی نه تنها تبعاتی ندارد بلکه در ذیل اختلافخانوادگی تعریف میشود /آیا معاون زنان آقای پزشکیان این قتل را محکوم کرد؟ درمورد خشونت علیه زنان، خشونت، زمینههای فرهنگی فکری اجتماعی اقتصادی دارد. درمورد زنان به طور مشخص، یکی این است که فرضی وجود دارد. این که خشونت علیه زنان یک امر عادی است. در این گزارشات که رسانهها میدهند یا مقامات پلیس اعلام میکنند، تقریبا صد درصد جنایتی که درمورد زنان صورت میگیرد و خشونتی که علیه زنان میشود را اختلافات خانوادگی قلمداد میکنند…
***
سیمین کاظمی، پزشک و جامعهشناس:
▫️فکر میکنم قتل فاطمه سلطانی توسط پدرش آنقدر مهم است که آن بحث واکنشها یک موضوع حاشیهای است. ما فقط چند نفر را میبینیم که گذرا رد میشوند و واکنشهایی را نشان نمیدهند. دو منظر را باید نگاه کنیم. یکی این که واکنشی به این فاجعه دارند و یکی این که آیا مداخلهگری میکنند یا نه.
▫️یعنی فکر میکنم این جا انتظار اجتماعی، مداخله افراد است. ولی واکنشهایی که این جا دیده میشود، عموما واکنشهایی است که از سر ترس است. شاید من و شما هم اگر آن جا بودیم، هیچ مداخله ای نمیکردیم. چون آن شخص مسلح بوده و خطر آسیب زدن به دیگران هم وجود داشته است.
▫️با سیطره شیوه تولید سرمایه در مخصوصا دنیای معاصر، انسانها مقداری دچار از خود بیگانگی و بیگانگی نسبت به اطرافیان و هم نوعان خود شدهاند و عواطف در این جوامع معاصر، کمتر شد. این را برخی اقتضای شهر نشینی و مدرن شدن میدانند و برخی آن را از پیامدهای سرمایه داری و تغییراتی میدانند که در روابط اجتماعی رخ میدهد.
▫️قتل زن، چیزی است که نه تنها تبعاتی ندارد، بلکه در بین مردان به عنوان قتل خانوادگی و در ذیل اختلاف خانوادگی اکثرا صورت بندی میشود. یعنی مردان میتوانند بدون این که ترسی از واکنش جامعه و پلیس و قانون داشته باشند، به راحتی این کار را بکنند و از عمل خودشان اعلام خشنودی میکنند. موضوع این است.
▫️درمورد خشونت علیه زنان، خشونت، زمینههای فرهنگی فکری اجتماعی اقتصادی دارد. درمورد زنان به طور مشخص، یکی این است که فرضی وجود دارد. این که خشونت علیه زنان یک امر عادی است. در این گزارشات که رسانهها میدهند یا مقامات پلیس اعلام میکنند، تقریبا صد درصد جنایتی که درمورد زنان صورت میگیرد و خشونتی که علیه زنان میشود را اختلافات خانوادگی قلمداد میکنند.
نیما شجاعی، جامعهشناس و پژوهشگر:
▫️میخواهیم ببینیم آیا به این شکل میتوانیم استنتاج کنیم که جامعه بی تفاوت است و آیا این بی تفاوتی، ذات مدرنیته است و این بی تفاوتی که در فرضیه شما وجود دارد را میشود اثبات کرد؟ باید به آماری در طی تاریخ نگاه کنیم که آیا شهروندان ایرانی در موقعیتهای مختلف، این بی تفاوتی را نشان دادهاند؟ فکر نمیکنم به این ترتیب باشد.
▫️مردی که دخترش را به خاطر گناه نکرده که مشخص نیست گناهش چه بوده است، به تحقیرآمیزترین وضعیت در خیابان به قتل میرساند، به نظرم نشان میدهد که از طرف جامعه و قانون و دولت، پذیرش چنین خشونتی در حال بیشتر شدن است. داریم قتلهای فجیعتر و تحقیر بیشتری نسبت به زنانی که به قتل رسیدهاند میبینیم. این یعنی این پذیرش و ظرفیت در جامعه وجود دارد.
▫️این که چه اتفاقی افتاده است که نهادها سیاستگذار اجتماعی و آموزشی و آموزش و پرورش و دانشگاه ما، سریالها و فیلم ها، به سمت پلیسی شدن رفتهاند. گویی اگر ارادهای برای این اتفاقات نیست، ارادهای برای حل این اتفاقات هم نیست. این که جامعه – به قول دورکین – در وضعیت آنومیک باقی بماند و خودش با این مسائل روبهرو شود.
▫️در ایران این واقعیت پذیرفته نمیشود که این زن کشی است و تمایل دارند قتل زنان را به عنوان اختلاف خانوادگی صورت بندی کنند و بازتاب دهند. تا وقتی که مسئله را به این شکل بازنمایی میکنند، به این معنی است که اراده ای برای پیش گیری از قتل و خشونت علیه زنان وجود ندارد.
▫️ما فجیعترین قتلها و انواع خشونت علیه زنان را دیدهایم و هیچ وقت ندیدهایم که یک مقام مسئول دولتی این را به صراحت و بدون اما و اگر محکوم کند. آیا معاون زنان آقای پزشکیان این قتل را محکوم کرد؟ آیا موضعی گرفت؟ ما میگوییم چرا افرادی که در خیابان هستند واکنشی نشان ندادند و مداخله ای نکردند. این خانم که معاون زنان و امور خانواده است چرا واکنش نشان نمیدهد؟
▫️گیریم پدر را هم گرفتید و محکوم کردید، مسئله این جا است که خود قتل دردناک است و بی توجهی به آن دردناکتر. این نکته به سیاستگذاری و نه فرهنگسازی بر میگردد.
📌متن کامل لایو اینستاگرام خبرآنلاین (http://instagram.com/khabaronline_newsagency) را اینجا بخوانید: khabaronline.ir/xnvjK
۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۴