در هفته ای که گذشت رئیس جدید مرکز سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت در اولین روز آغاز به کارش سیاست‌های جمعیتی جدید وزارتخانه اش را براساس رشد جمعیت کشور از نرخ ۱٫۸ کنونی به دو برابر و به حدود ۳٫۶ تا ۳٫۸ درصد تشریح کرد و بدون اینکه به چگونگی توانمند کردن خانواده ها از نظر اقتصادی برای فرزندآوری اشاره ای کند، اعلام داشت که هر خانواده ایرانی به‌طور متوسط باید پنج یا شش فرزند داشته باشد! در این گزارش با اشاره کوتاهی به هزینه  خانواده های ایرانی این سوال مطرح می شود که با توجه به افزایش ۱۲۴ درصدی هزینه خانوار های ایرانی طی ۶ سال گذشته، چطور خانواده های ایرانی به طرح فرزندآوری آن هم تا ۵-۶ فرزند تن خواهند داد؟!

*************

اگر هر خانواده ۵-۶ بچه داشته باشد چقدر باید درآمد داشته باشد تا زیر خطر فقر نرود؟

براساس طرح وزارت بهداشت هر خانواده ایرانی باید ۵ تا ۶ فرزند داشته باشند، اما اقتصاددانان می گویند این خانواده ها باید بیش از دو میلیون تومان درآمد داشته باشند. محمد حسین نجاتی می گوید چند سالی است که اقتصاد خانوار های ایرانی اگر بدتر از وضعیت اقتصادی صنایع، فعالان بخش دولتی و خصوصی و به طور کلی کسب و کار در کشور نباشد، بهتر نیست. بررسی وضعیت هزینه های ناخالص خانواده های ایرانی از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۰ طبق آمار رسمی بانک مرکزی نشان می دهد، که هزینه هر خانوار ایرانی (که معمولا ملاک جمعیتی ۴ نفری در نظر گرفته می شود) در سال ۱۳۸۵ از ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به ۱۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است. (شرح کامل در نمودار شماره یک) حالا با این تفاصیل وزارت بهداشت از طرح جدید جمعیتی خود پرده برداشته است که با توجه به وضعیت کنونی هزینه، درآمد و اقتصاد خانواده ها سئوال های زیادی را به وجود می آورد. در هفته ای که گذشت رییس جدید مرکز سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت در اولین روز آغاز به کارش سیاست‌های جمعیتی جدید این وزارتخانه را تشریح کرد، بر این اساس قرار است رشد جمعیت کشور از نرخ ۱٫۸ کنونی به دو برابر و به حدود ۳٫۶ تا ۳٫۸ درصد برسد که به‌طور متوسط هر خانواده ایرانی باید پنج یا شش فرزند داشته باشد. گرچه رئیس جدید مرکز سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت اشاره ای به چگونگی توانمند کردن خانواده ها از نظر اقتصادی برای فرزندآوری نکرده است اما در این گزارش با اشاره کوتاهی به هزینه های خانواده ها ی ایرانی این سوال را مطرح می کنیم که با توجه به افزایش ۱۲۴ درصدی هزینه خانوار های ایرانی طی ۶ سال اخیر، چطور خانواده های ایرانی به طرح فرزندآوری آن هم تا ۵-۶ فرزند تن می دهند؟

 نمودار شماره یک- در نمودار زیر روند افزایش هزینه های ناخالص خانوار های ایرانی طی ۶ سال اخیر را ببینید؛

خانواده ها با ۵ تا ۶ فرزند با چه میزان درآمدری زیر خط فقر نمی روند؟ صحبت فرزندآوری از سوی مسئولان وزارت بهداشت، آن هم نه یک بچه، نه دو بچه بلکه ۵-۶ تا شاید به راحتی مطرح شود اما اقتصاددانان نظر دیگری در این زمینه دارند. گرچه مسئولان وزارت بهداشت به مسایل اقتصادی این طرح اشاره ای نکرده اند اما حسین راغفر اقتصاددان در پاسخ به این سوال که با وضعیت اقتصادی امروز حداقل نیاز ماهانه یک خانواده با پنج فرزند در شهر تهران برای داشتن وضعیت متوسط چه مبلغی است، می‌گوید: «برای سطح زندگی حداقلی شامل هزینه‌های مسکن، خوراک، حمل‌ونقل و دیگر ضروریات اولیه خط فقر برای یک خانواده با پنج فرزند در شهر تهران دو‌میلیون و ۲۰۰‌هزار تومان است، البته این مبلغ برای گذران یک زندگی خوب نیست، برای زندگی روی مرز خط فقر است.»

نمودار شماره دو در نمودار زیر نسبت هزینه های خالص یک خانواده شهری را ببینید؛

افزایش هزینه های خانوار های ایرانی و افزایش جمعیت اجزای هزینه ناخالص در نظر گرفته شده برای خانوار ایرانی در سال ۹۰ (آخرین آمار موجود برای هزینه های خانوار)، از ۱۲ گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها»، «دخانیات»، «پوشاک و کفش»، «مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها»، «لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه»، «بهداشت و درمان»، «حمل و نقل»، «ارتباطات»، «تفریح و امور فرهنگی»، «تحصیل»، «رستوران و هتل» و «کالاها و خدمات متفرقه» تشکیل شده است. بنابراین ملاحظه می‌شود اجزای «هزینه ناخالص خانوار» که در این آمار منظور شده، به نوعی بازتابنده «سبد مصرفی خانوار» است که آن نیز هزینه زندگی مصرف‌کننده را منعکس می‌کند. ( شرح کامل در نمودار شماره یک) حالا وقتی هزینه های خانواد های ایرانی هر روز در حال افزایش است، کدام خانواده ی ایرانی با توجه به طرح وزارت بهداشت مبنی بر اینکه هر خانواده باید ۵-۶ فرزند داشته باشد، تن خواهد داد؟

خبرآنلاین ۱۳ـ  اردیبهشت۱۳۹۲

نظرات بسته است