یکی از بزرگترین شخصیت‌های ضد جنگ، مبارز نامدار کلارا زتکین کمونیست برجسته آلمانی بود که پس از جنگ جهانی اول (۱۹۱۵) جنبش بین‌المللی ضد جنگ را با کمک زنان مبارز عضو جنبش کمونیستی و کارگری آن زمان  که« زنان سوسیالیست» نام داشتند راه اندازی کرد که این جنبش در پیکار برای صلح جهانی نقش مهمی داشت…./

***

مفهوم زن در زبان فارسی و ژینا در زبان کردی و ژنا در زبان روسی که به‌عنوان همسر گفته می‌شود، چه در میدان جنگ باشند و نبرد، چه در پشت جبهه، رنج‌های فراوانی برای‌شان به‌همراه دارد. زنانی که همسران و فرزندان خود را از دست می‌دهند. اما در راه پیروزی و علیه تجاوز بیگانگان راه مبارزه را در پیش می‌گیرند و در خطوط مختلف جبهه و یا پشت آن برای پیشبرد صلح و یا پیروزی میهن علیه متجاوزان دست به جان‌فشانی‌های فراوان می‌زنند.

زنان ایرانی درابتدای جنگ تجاوزگرانه عراق علیه ایران به رهبری صدام حسین- که در سپتامبر ۱۹۸۰ بحران منطقه‌ای بزرگی را دامن زد- حول شعار «دفاع از میهن» پابه‌پای مردان در دفاع از سرزمین‌شان متحدا بپا خاستند و در خطوط اول جبهه یا در پشت آن در کنار مردان جنگیدند و در مقام پزشکان و یا درمانگر مجروحان جنگی، رانندگان کامیون، خبرنگاران واهداکنندگان خون بی‌درنگ به انجام وظیفه پرداختند. تعداد زیادی از آن‌ها که زنان کارگر و یا کشاورز بودند، در تولیدات صنعتی و کشاورزی ضروری و یا جمع‌آوری دارو و بافتن شال‌گردن و دستکش و وسائل گرم زمستانی برای جبهه و جمع‌آوری طلا و پول برای تامین هزینه جنگ دست به فعالیت زدند. یا همچون سازماندهنده‌ای قوی برای مردان خود عمل نمودند تا داوطلبانه به جبهه رفته و از خانواده وسرزمین‌شان دفاع نمایند.

ضروری‌ست که نام سیمین سلامی‌زاده را که در جبهه جنگ ایران و عراق برای نجات جان مجروحان شتافت و از جان گرانمایه خویش در راه نجات جان انسانها دریغ نورزید به‌یاد سپاریم.

براساس آمار بنیاد شهید و امور ایثارگران که در شهریور ۱۳۸۱ به تفکیک جنسیت و گروه‌های جانبازی منتشر شد، تعداد کل جانبازان زن پنج‌هزاروهفتصدوسی‌پنج (۵۷۳۵) نفر است که از این تعداد سه‌هزاروهفتادوپنج (۳۰۷۵) نفر بالای ۲۵ درصد جانبازی دارند.

درباره تعداد اسرای زن جنگ تحمیلی، آمار روشنی منتشر نشده، اما در برخی منابع از رقم ۱۷۱ اسیر زن در جنگ هشت‌ساله گفته شده است. خبرگزاری دولتی ایرنا نوشت: ۶ هزار و ۴۲۸ زن شهید در کشور داریم که ۵۰۰ نفر از آنها رزمنده بودند (۴ خرداد ۹۸) بنا به گزارش خبرانلاین در هشت سال دفاع مقدس ۲۲هزارو۸۰۸ امدادگر و دوهزارو ۲۷۶ پزشک زن به جبهه‌ها اعزام شدند .(خبر انلاین / ۱ مهر۱۳۹۸)

در طول مبارزات آزادی‌خواهانه مردم میهن‌مان ما شاهد مبارزه شیرزنانی بوده‌ایم؛ از ترک حجاب اجباری گرفته تا مقابله علیه استبداد محمد رضا شاهی. پروانه شیرین‌لو یکی از این شیرزنان است که در جنبش مردمی ۲۳ تیر سال ۱۳۳۰ در مقابل ارتش سرکوبگر ستم‌شاهی با شجاعتی بی‌مانند جلوی تانک سینه سپر کرد و این حرکت شجاعانه او در تاریخ مبارزاتی مردم ما ماندگار شد.

در تاریخ ایران باستان هم از زنانی چون« آرتمیس» و یا بانو «کاساندان» و سردار بزرگ بختیاری بانو بی‌بی مریم بختیاری از زنان فعال در انقلاب مشروطه می‌توان نام برد که در سال ۱۳۱۶ درگذشت. بی‌بی‌مریم زنی باسواد و روشنفکر بود و از معدود زنان زمان خویش بود، که حوادث عصر خویش را می‌نوشت. او در جنبش مشروطه آنچنان رشادتی از خود نشان داد که به سردار ملقب شد.

در دیگر کشورهای جهان، از جمله در شوروی سابق ، تعداد زنانی که در جنگ بزرگ میهنی (در جنگ جهانی دوم) در مقام دفاع از میهن‌شان پا به‌عرصه مبارزه نهادند و برای کمک به مجروحان جنگی در جبهه، در رشته‌های پزشکی شاغل شدند ۲۹۴۰۰۰ نفر بود که از بین آنها ۹۲ نفر به کسب مدال قهرمانی رسیدند. ازاین ۹۲ نفر ۹ نفرشان از جمهوری‌های فدرال شوروی به این مقام دست یافتند.

یکی از بزرگترین شخصیت‌های ضد جنگ مبارز نامدار کلارا زتکین کمونیست برجسته آلمانی بود که پس از جنگ جهانی اول (۱۹۱۵) جنبش بین‌المللی ضد جنگ را با کمک زنان مبارز عضو جنبش کمونیستی و کارگری آن زمان (که« زنان سوسیالیست» نام داشتند)  راه اندازی کرد که این جنبش در پیکار برای صلح جهانی نقش مهمی داشت.

در طول جنگ جهانی دوم بیش از ۴۹۰۰۰ هزار زن در صفوف ارتش سرخ و در خط مقدم جبهه می جنگیدند. علاوه بر رقم فوق، به‌گفته وزارت دفاع روسیه، از مجموع سی چهار و نیم میلیون شهروند شوروی که در طول جنگ در بخش های مختلف بسیج شدند، ۴۹۰۲۳۵ نفر آنان زن بودند که تک تک شان مسئولیت و پست‌هایی از فرماندهی گرفته تا راننده و آشپز و خلبانی را به‌عهده داشتند. اکثراین زنان، ازاعضای جوانان کمسومول بودند.

یادی کوتاه از زنان ویتنامی و دیگر زنان مترقی و ضد جنگ جهان

زنان ویتنامی در طول جنگ تحمیلی امپریالیسم آمریکا بر این سرزمین، در معرض تغییرات زیادی قرار گرفته و نقش‌های مختلفی را بر دوش کشیدند. این زنان در حین همسر و مادر بودن، به‌عنوان رزمنده، پرستار و پزشک نقش مهمی را در طول جنگ در جامعه ایفا کردند. آنها از کار کشاورزی و کاشت برنج و صیفی‌جات تا ساخت تله‌های جنگلی علیه دشمن و حتی ساختن پل‌ها بر روی دستان نحیف و ضعیف‌شان بالای رودخانه‌ها و باتلاق‌ها برای عبور سربازان دریغ نورزیدند. کودکان وفرزندان این زنان بارها و بارها در زیر آتش بمباران‌های امپریالیسم آمریکا سوختند ولی در راه صلح و آزادی ازجان‌های خود دریغ نورزیدند. این جنگ مدت بیست و دوسال به ‌طول انجامید.

نام‌های فراموش نشدنی دیگر

۱- «خانم ملالی جویا» یک سیاستمدار زن افغان و فعال حقوق بشر به‌دلیل سخنرانی شجاعانه‌اش در لوی‌جرگه در مخالفت با طالبان و «جنگ‌سالاران» در طول جنگ داخلی افغانستان

۲- «خانم آناهیتا راتب‌زاد» یکی از بنیانگذاران جنبش چپ در افغانستان که در سال ۱۹۶۵ به‌عنوان نامزد حزب دموکراتیک خلق افغانستان در دوره دوازدهم به شورای ملی افغانستان راه یافت و دو دوره نماینده کابل در مجلس نمایندگان بود. خانم راتب‌زاد در همین سال سازمان دموکراتیک زنان افغانستان را بنیاد گذاشت .این سازمان یکی از اولین نهادهای فعال حقوق زنان در افغانستان به‌شمار می‌رود.

۳ـ «خانم ریگو برتا منچو» زن فعال گواتمالایی، که یکی از فعالان برجسته حقوق بومیان بود و در طول جنگ داخلی گواتمالا از حقوق مردم بومی دفاع نمود.

یاد و خاطره این زنان مبارز در راه حقوق زنان و دیگر فعالان راه رهایی زنان مانا و پویا باد.

در آستانه هشتم مارس روز جهانی زن  که بر پایه آزادی و برابری حقوق مدنی و انسانی، و تاثیر نقش زنان در دستاوردهای صلح و مبارزه علیه جنگ‌های خانمان‌سوز برپا شده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، صلح را پاس می‌داریم و با یادی از فعالان و مبارزان این راه،  روز زن بر همه صلح طلبان فرخنده و مبارک باد.

نه به جنگ !
زنده باد صلح !

۱۲ اسفند ۱۴۰۳

نظرات بسته است