آزادی بیان در هفته‌ای که گذشت(۱۷ تا ۲۳ اسفند ۱۴۰۳)
بند اول منشور کانون نویسندگان ایران: آزادی اندیشه و بیان و نشر در همه‌ی عرصه‌های حیات فردی و اجتماعی بی‌هیچ حصر و استثنا حقِ همگان است. این حق در انحصار هیچ فرد، گروه یا نهادی نیست و هیچ‌کس را نمی‌توان از آن محروم کرد…
***
جمعه ۱۷ اسفند
ــ میثم رشیدی، خبرنگار پایگاه خبری «قارتال»، با انتشار ویدیویی از مضروب‌شدن خود به دست عوامل حراست «سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری اردبیل» در پی انتشار مطلبی در انتقاد از شرایط نابه‌سامان تیم فوتبال شهرداری اردبیل خبر داد.
ــ برگزارکنندگان مراسم اختتامیه‌ی سومین دوره‌ی جشنواره‌ی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران و شماری از زنان که با پوشش اختیاری در آن حضور داشتند با تشکیل پرونده‌ی قضایی روبه‌رو شدند.
ــ برگزارکنندگان همایش معماری و طراحی داخلی در تهران و زنانی که با پوشش اختیاری در آن شرکت داشتند با اتهام «اعمال خلاف اخلاق و عفت عمومی» با برخورد قانونی روبه‌رو شدند.
ــ اطلاعات سپاه خوزستان از بازداشت چند تن از زندانیان سیاسی پیشین (بدون ذکر هویت، تعداد و محل نگهداری آن‌ها) به اتهام «همکاری با رسانه‌های خارج از کشور» خبر داد.
ــ مجتبی ویسی، از پیروان آیین یارسان، در پی آماده‌سازی مراسم نوروز در کرمانشاه بدون ارائه‌ی حکم قضایی به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد.
شنبه ۱۸ اسفند
ــ پونه عبدالکریم‌زاده (نمایش‌نامه‌نویس و کارگردان) که در پی دفاع از حق پوشش اختیاری خود در برابر عدم ارائه‌ی خدمات در یکی از شعبه‌های بانک ملی ایران، با شکایت این بانک، به اتهام «اخلال در نظم و آسایش عمومی و حضور زنان بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی» به پرداخت ۶ میلیون تومان جزای نقدی بدل از حبس و یک میلیون تومان بدل از شلاق محکوم شده است برای اجرای حکم احضار شد.
ــ سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای به مناسبت «روز جهانی زن» خواستار تلاش جامعه‌ی جهانی برای لغو حکم اعدام و آزادی فوری وریشه مرادی، پخشان عزیزی و شریفه محمدی شد.
ــ سیدجواد حسینی‌نژاد، فعال سیاسی محبوس در زندان وکیل‌آباد مشهد، به اتهام «تبلیغ علیه نظام و تشویش اذهان عمومی» به دلیل انتشار مطالب انتقادی در فضای مجازی به یک سال و ۶ ماه حبس محکوم شد.
ــ فرهاد شیخی، فعال کارگری، که به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه انقلاب کرج به حبس و تبعید و مجازات‌های تکمیلی محکوم شده است به شهرستان دیواندره تبعید شد.
ــ مسعود محمدی، اهل بوکان، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه کیفری این شهرستان محاکمه شد.
ــ فاطمه و محمدحسین سپهری، فعالان سیاسی محبوس در زندان وکیل‌آباد مشهد، در پی نگارش نامهای مشترک از داخل زندان به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به رهبری» در دادگاه انقلاب مشهد به صورت ویدیو کنفرانس محاکمه شدند.
ــ ناصر دانشفر، فعال سیاسی، به اتهام «اجتماع و تبانی» و «اقدام علیه امنیت ملی» (در پی انتشار فراخوان تجمع در اعتراض به تداوم حصر خانگی سه چهره‌ی سیاسی در مقابل دانشگاه تهران) در دادسرای انقلاب تهران بازپرسی شد.
یکشنبه ۱۹ اسفند
ــ درخواست آزادی مشروط نوید میهن‌دوست (کارگردان و تدوین‌گر) که به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «اقدام علیه امنیت ملی» در زندان اوین محبوس است، در دادگاه تجدیدنظر استان تهران رد شد.
ــ رضا ولی‌زاده، روزنامه‌نگار، که محکومیت خود به ده سال حبس را در زندان اوین سپری می‌کند، در اعتراض به روند رسیدگی به پرونده‌ی زندانیان سیاسی که شتاب‌زده و بدون کارشناسی دقیق صورت می‌گیرد و درنهایت به صدور احکام ناعادلانه می‌انجامد، اعتصاب غذا کرد.
ــ حکم دو ماه انفصال از خدمت برای احمد درخشان (معلم و نویسنده‌ی ساکن کرج) بدون ابلاغ رسمی اجرا و حقوق او قطع شده‌است.
ــ علیرضا فرشی، فعال مدنی آذربایجانی، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه انقلاب تهران به ۸ ماه حبس تعزیری محکوم شد.
ــ محسن قشقایی‌زاده، فعال سیاسی که در پی برگزاری تجمع در اعتراض به تداوم حصر خانگی سه چهره‌ی سیاسی بازداشت و به زندان اوین منتقل شده است، در دادگاه انقلاب تهران به اتهام «اجتماع و تبانی» به ۲ سال حبس محکوم شد.
ــ جلال کودریلو، فعال مدنی آذربایجانی، به اداره‌ی اطلاعات میاندواب احضار و بازجویی شد.
دوشنبه ۲۰ اسفند
ــ هفت تن از اعضای انجمن صنفی معلمان سنندج به نامهای لیلا زارعی، نسرین کریمی، فیصل نوری، صلاح حاجی‌میرزایی، محی‌الدین ریحانی، مجید کریمی و غیاث نعمتی به هیئت تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری وزارت آموزش و پرورش احضار شدند.
ــ عبدالله رضایی، عضو انجمن صنفی فرهنگیان شهرستان هرسین، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادسرای این شهر بازپرسی و با تودیع وثیقه به طور موقت آزاد شد.
ــ نرگس نصری، مهران شاملویی و عباس سوری، نوکیشان مسیحی ساکن تهران، به اتهام‌هایی چون «فعالیت تبلیغی مغایر با شرع اسلام» و «عضویت در جمعیت‌های معارض» در دادگاه انقلاب تهران مجموعاً به ۴۱ سال و ۸ ماه حبس، ۴۵ سال محرومیت از حقوق اجتماعی و پرداخت جزای نقدی محکوم شدند.
ــ مسعود جامعی (فعال سیاسی محبوس در زندان شیبان اهواز) به همراه همسرش زینب هزباپور و فرزندان‌شان ناهید دلال و رقیه جامعی، به اتهام «ارتباط با یکی از گروه‌های مخالف نظام» در دادگاه انقلاب شهرستان باوی محاکمه شدند.
ــ امان جلالی‌نژاد و مهدی معمار، فعالان سیاسی محبوس در زندان شیبان اهواز، به اتهام «تبلیغ علیه نظام»، «اجتماع و تبانی» و «عضویت در جمعیت‌های معارض» در دادگاه انقلاب این شهرستان محاکمه شدند.
ــ مهوش صیدال، فعال مدنی محبوس در زندان اوین، درخصوص پرونده‌ای که در دوران حبس برای او گشوده‌اند به اتهام «تخریب اموال عمومی و اخلال در نظم» در دادسرای اوین بازپرسی شد.
ــ زرتشت احمدی راغب، فعال سیاسی محبوس در زندان قزل‌حصار کرج، در پی سردادن شعارهای اعتراضی در محوطه‌ی زندان به صورت تنبیهی به سلول انفرادی منتقل شد.
سه‌شنبه ۲۱ اسفند
ــ نینا گلستانی، داستان‌نویس و فعال حقوق زنان ساکن رشت، در پی تفتیش خانه‌اش بازداشت و به زندان لاکان منتقل شد.
ــ علی جهانیان (شاعر و فعال سیاسی) و همسرش فرشته سوری به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه انقلاب نهاوند هر یک به یک سال حبس محکوم شدند.
ــ پلیس فتا با دستور قضایی صفحه‌ی اینستاگرام گلسا رحیم‌زمانی(خواننده) را از دسترس خارج کرد.
ــ با پیوستن بند زنان زندان سپیدار اهواز به کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»، زندانیان در ۳۸ زندان کشور، ضمن تبریک «روز جهانی زن» و گرامی‌داشت خاطره‌ی هزاران زنی که در راه آزادی جان باخته‌اند، برای پنجاهونهمین هفته‌ی پیاپی اعتصاب غذا کردند.
ــ جمعی از خانواده‌های زندانیان سیاسیِ محکوم به اعدام، هم‌زمان با پنجاهونهمین هفته‌ی کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» با در دست داشتن پارچه‌نوشته‌هایی در لغو احکام اعدام مقابل زندان اوین تجمع کردند.
ــ انیسا فنائیان، شهروند بهایی ساکن سمنان، که به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «تشکیل گروه با هدف برهم زدن امنیت کشور» در دادگاه تجدیدنظر این استان به ۷ سال حبس محکوم شده است، به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد.
ــ مجتبی و مهرداد مقیسه، دو برادر ساکن سبزوار، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به مقدسات» در دادگاه انقلاب این شهر محاکمه شدند.
چهارشنبه ۲۲ اسفند
ــ صبا مرتضی‌نژاد، خواننده، به دلیل هم‌خوانی در یکی از قطعات موسیقیِ پروژه‌ی «تار و تاریخ» در کاروانسرای «تی‌تی» شهرستان سیاهکل، به پلیس امنیت عمومی احضار و محتوای اینستاگرام او حذف شد.
ــ بیش از ۲۵۰ تن از هنرمندان ازجمله فاطمه معتمدآریا، رضا کیانیان، محمد رسول‌اف، جعفر پناهی و هانا کامکار در واکنش به اجرای حکم شلاق مهدی یراحی (خواننده‌ی معترض) با انتشار بیانیه‌ای نسبت به «عواقب اجتماعی و فرهنگی اعمال مجازات‌ها، فشارها و بی حرمتی‌ها بر هنرمندان مردمی» هشدار دادند و «تازیانه بر پیکر هنرمند» را «تازیانه بر انسانیت» شمردند.
ــ حسین واحدی، عضو هیئت مدیره‌ی انجمن صنفی معلمان خراسان شمالی، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه تجدیدنظر این استان به جزای نقدی محکوم شد.
ــ رحمان احمدی، ساکن بانه، که به اتهام «همکاری با یکی از احزاب مخالف نظام» به ۳ سال حبس محکوم شده است، بازداشت و به زندان این شهر منتقل شد.
ــ کمپین حقوق بشر ایران با انتشار گزارشی محرومیت عمدی زندانیان از مراقبت‌های پزشکی حیاتی در زندان‌های ایران را «رویه‌ای عادی» ارزیابی کرده و افزوده است که «مرگ‌ها در زندان‌های ایران حوادث اتفاقی نیستند، آن‌ها نتیجه‌ی یک سیاست عامدانه‌ی دولتی هستند که هدف آن مجازات زندانیان سیاسی از طریق بی‌توجهی پزشکی است و تنها در صورتی تغییر خواهد کرد که فشار بین‌المللی قابل‌توجهی بر مقامات برای متوقف کردن این عمل جنایی وارد شود».
پنج‌شنبه ۲۳ اسفند
ــ صمد پورشه، اهل یاسوج، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه انقلاب این شهر به یک سال حبس محکوم شد.
ــ گزارش‌گر ویژه‌ی سازمان ملل در امور ایران «تداوم محدودیت‌های گسترده در حق آزادی عقیده و بیان و آزادی تجمع مسالمت‌آمیز و بازجویی، دستگیری، بازداشت و محکومیت فعالان کارگری، فعالان حقوق فرهنگی، مدافعان حقوق بشر و روزنامه‌نگاران همراه با افزایش چشمگیر اعدام‌ها، تبعیض گسترده علیه زنان و نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی و اتنیکی» را در گزارشی برای ارائه به نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مستند کرد.
در هفته‌ای که گذشت:
ــ شماری از فعالان حقوق زنان از جمله باران ساعدی، سوما محمدرضایی، سهیلا مطاعی و لیلا پاشایی در پی برگزاری مراسم «روز جهانی زن» در سنندج بازداشت شدند.
ــ شماری از فعالان مدنی و سیاسی در شهرهای زاهدان، مسجدسلیمان، سقز، مهاباد، سنندج، قصرقند، بوکان و پیرانشهر بدون ارائه‌ی حکم قضایی و مشخص بودن اتهام و محل نگهداری بازداشت شدند.
ــ شماری از متهمان سیاسی در سراسر کشور با وجود گذشت مدت زیادی از زمان بازداشت هم‌چنان بلاتکلیف در حبس به سر بردند، ازجمله عاطفه حسنی (زندان کچویی کرج)، اکبر باقری (زندان قزل‌حصار کرج)، محمدعلی و هدی مهرگان‌فر (زندان عادل‌آباد شیراز)، عرفان اشراقی (زندان قزوین)، محمد طهماسبی (زندان شیبان اهواز)، آرزو جلیل‌زاده (بازداشتگاه امنیتی ارومیه)، مرضیه غفاری‌زاده، زهرا شریف کاظمی و بیژن کاظمی (زندان اوین)
ــ و شماری از زندانیان سیاسی از جمله مهدی مسکین‌‌نواز (زندان بندر انزلی)، هادی حیدری (زندان شیبان اهواز)، کامران رضایی‌فر (زندان اوین) و ابراهیم خلیل‌صدیقی همدانی (زندان ارومیه) با وجود ابتلا به بیماری و نیاز به رسیدگی پزشکی تخصصی از اعزام به مراکز درمانی خارج از زندان محروم ماندند.
۲۶ اسفند ۱۴۰۳